ماده ۴۲ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۴۲ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورتی که وکیل همزمان در دو یا چند دادگاه دعوت شود و جمع بین آن‌ها ممکن نباشد، لازم است در دادگاهی که حضور او برابر قانون آیین دادرسی کیفری یا سایر قوانین الزامی باشد، حاضر شود و به دادگاه‌های دیگر لایحه بفرستد یا در صورت داشتن حق توکیل، وکیل دیگری معرفی نماید.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

پیشینه

مفاد این ماده در قانون سابق وجود ندارد.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

تجویز ارائه لایحه برای دادگاهی که وکیل نمی‌تواند در جلسه آن شرکت کند، فقط ناظر به موردی است که وکیل حق توکیل نداشته باشد؛ وگرنه موظف است که به جای فرستادن لایحه، وکیل دیگری را بفرستد. به نظر می‌رسد که در این موارد، حضور شخص موکل رافع مسئولیت وکیل نخواهد بود. ضمانت اجرایی ماده ۴۲ قانون آیین دادرسی مدنی، مجازات انتظامی درجه ۳ می‌باشد. نکتهٔ دیگر آن که، مطابق ماده ۲۸ قانون وکالت یکی از تکالیف مدیران دفاتر صدور گواهی‌نامه دعوت برای وکیل است تا بتواند آن را در دادگاهی که نخواهد توانست در جلسه آن دادگاه شرکت کند به ضمیمه لایحه‌اش ارسال نماید.

نکات توضیحی

اگر همه محاکمات مدنی باشد تشخیص لزوم شرکت در هر یک از جلسات دادرسی و ارسال لایحه برای محاکمات حقوقی دیگر، با وکیل است و تقدم و تأخر تاریخ ابلاغ اخطاریه‌ها در این خصوص مؤثر نیست.

رویه‌های قضایی

اداره حقوقی قوه قضاییه در نظریه شماره ۷/۷۶۱۱ مورخ ۱۳۷۷/۰۶/۰۶ آورده‌است: «هر چند در وکالت نامه بعد از ذکر جمله «با حق توکیل به غیر» جمله «ولو کراراً» نوشته نشده باشد با این حال وکیل مذکور می‌تواند اختیار خود را به تمام وکلای بعدی منتقل نماید و نیاز به جمله ولو کراراً نیست».

مذاکرات تصویب

متن اولیه ماده ۴۲ بدین صورت بوده‌است: «در صورتی که وکیل همزمان در دو یا چند دادگاه دعوت شود و جمع بین آن‌ها ممکن نباشد، لازم است در دادگاهی که حضور او برابر قانون الزامی است حاضر شود و به دادگاه‌های دیگر لایحه بفرستد یا در صورت داشتن حق توکیل، وکیل دیگری معرفی نماید».

مصادیق و نمونه‌ها

اگر وکیل پرونده‌ای حقوقی با موضوع اثبات مالکیت نسبت به یک قطعه زمین فاقد سابقه ثبتی و پرونده‌ای دیگر با موضوع مطالبهٔ مهریه دعوت شده باشد، معمولاً در پرونده اثبات مالکیت که نیاز به توضیحات و ارائه دلایل قوی دارد حضور می‌یابد و در پرونده مطالبه مهریه که مستند به سند رسمی است و حضور وکیل، چندان لازم نیست، لایحه تقدیم دادگاه می‌کند.

مثال دیگر آن که اگر وکیل همزمان در یک پرونده کیفری با موضوع کلاهبرداری و پرونده حقوقی با موضوع مطالبه وجه یک فقره چک دعوت شده باشد، باید در دادگاه رسیدگی کننده به پرونده کیفری حاضر شده و به دادگاه حقوقی رسیدگی کننده به موضوع مطالبه چک لایحه بدهد.