ماده ۲۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ابرابزار)
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
دادگاه نمی‌تواند بدون درخواست اصحاب دعوا سوگند دهد و اگر سوگند داد اثری بر آن مترتب نخواهد بود و چنانچه پس از آن، درخواست اجرای سوگند شود باید سوگند تجدید گردد.
'''ماده ۲۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی''': [[دادگاه]] نمی‌تواند بدون [[درخواست]] [[اصحاب دعوا]] [[سوگند]] دهد و اگر سوگند داد اثری بر آن مترتب نخواهد بود و چنانچه پس از آن، درخواست اجرای سوگند شود باید سوگند تجدید گردد.
* {{زیتونی|[[ماده ۲۸۲ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۲۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
سوگند: سوگند عبارت است از تأیید رسمی وجود یک امری توسط ذینفع در یک مرجع قضایی می‌باشد، سوگند در قانون آیین دادرسی مدنی به عنوان دلیل آمده است. ۶۹۵۹۵۸
[[سوگند]]: سوگند عبارت است از تأیید رسمی وجود یک امری توسط [[ذی نفع|ذینفع]] در یک [[مرجع قضایی]] می‌باشد، سوگند در [[قانون آیین دادرسی مدنی]] به عنوان [[دلیل]] آمده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2783888|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=حسن‌زاده|چاپ=2}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
مفاد این ماده در قوانی آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ مشابهی ندارد. ۶۹۹۵۷۹/۶۹۹۵۸۰
مفاد این ماده در قوانین آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ مشابهی ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2798372|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2798376|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
این ماده براساس قاعده عمومی «مالکیت طرفین دعوا نسبت به دعوا» ترتیب یافته‌است و قاضی هم نمی‌تواند راساً تحصیل دلیل کند ۳۰۶۷۳۲ با توجه به این ماده یکی از حقوق مدعی قسم دادن منکر می‌باشد و تا زمانی که صاحب حق درخواست سوگند منکر را ننماید دادرس نمی‌تواند منکر را قسم دهد. ۱۴۰۰۴۵ درخواست سوگند از سوی متقاضی ممکن است کتبی یا شفاهی باشد که در خواست شفاهی در صورتمجلس نوشته می‌شود و به امضای درخواست کننده می‌رسد و این درخواست را تا پایان دادرسی می‌توان انجام داد۲۹۵۳۹۳. در هر حال اجرای درخواست وظیفه دادگاه بوده و مدعی حق ندارد خودش مدعی علیه را قسم بدهد. ۶۲۴۴۹۸
این ماده بر اساس قاعده عمومی «مالکیت طرفین دعوا نسبت به دعوا» ترتیب یافته‌است و قاضی هم نمی‌تواند راساً [[تحصیل دلیل]] کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=قانون مدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1226984|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|چاپ=2}}</ref> با توجه به این ماده یکی از حقوق [[مدعی]]، قسم دادن [[منکر]] می‌باشد و تا زمانی که صاحب [[حق]] درخواست سوگند منکر را ننماید [[دادرس]] نمی‌تواند منکر را قسم دهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=560236|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> درخواست سوگند از سوی متقاضی ممکن است کتبی یا شفاهی باشد که درخواست شفاهی در [[صورت مجلس|صورتمجلس]] نوشته می‌شود و به امضای درخواست کننده می‌رسد و این درخواست را تا پایان [[دادرسی]] می‌توان انجام داد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1181628|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref> در هر حال اجرای درخواست وظیفه دادگاه بوده و مدعی حق ندارد خودش [[مدعی علیه]] را قسم بدهد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=متون فقه (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2498048|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمید|نام خانوادگی۲=مسجدسرایی|چاپ=1}}</ref> همچنین، شایان ذکر است [[سوگند استظهاری]] و [[سوگند تکمیلی]]، مشمول این ماده نمی‌شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=474464|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1250272|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


این ماده سوگندد استظهاری و سوگند تکمیلی را شامل نمی‌شود. ۳۱۲۵۵۴/۱۱۸۶۰۲
== مطالعات فقهی ==
چنین بیان شده است که در [[سوگند بتی]] در معنای اخص، حاکم بدون درخواست مدعی حق ندارد منکر را سوگند دهد و دلیل این امر این است که [[استحلاف]] حق مدعی است. از این رو استیفای آن بدون مطالبه مدعی [[تصرف]] در حق وی بدون رضا و اذن اوست و منافات با قاعده «لایجوز لاحد ان یتصرف فی سلطان الغیر» دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نقش دادرس در اثبات دعوای مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2121052|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=نوجوان|چاپ=1}}</ref>


== سوابق و مستندات فقهی ==
== مقالات مرتبط ==
در سوگند بتی در معنای اخص حاکم بدون درخواست مدعی حق ندارد، منکر را سوگند دهد و دلیل این امر این است که استحلاف حق مدعی است. از این رو استیفای آن بدون مطالبه مدعی تصرف در حق وی بدون رضا و اذن اوست و منافات با قاعده «لایجوز لاحد ان یتصرف فی سلطان الغیر» دارد. ۵۳۰۲۴۹
[[دلایل اثبات دعاوی مدنی در حقوق ایران و مصر و فرانسه]]
 
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
 
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:رسیدگی به دلایل]]
[[رده:حقوق اصحاب دعوا]]
[[رده:سوگند]]
[[رده:تجدید سوگند]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۳۴

ماده ۲۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی: دادگاه نمی‌تواند بدون درخواست اصحاب دعوا سوگند دهد و اگر سوگند داد اثری بر آن مترتب نخواهد بود و چنانچه پس از آن، درخواست اجرای سوگند شود باید سوگند تجدید گردد.

توضیح واژگان

سوگند: سوگند عبارت است از تأیید رسمی وجود یک امری توسط ذینفع در یک مرجع قضایی می‌باشد، سوگند در قانون آیین دادرسی مدنی به عنوان دلیل آمده‌است.[۱]

پیشینه

مفاد این ماده در قوانین آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ مشابهی ندارد.[۲][۳]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

این ماده بر اساس قاعده عمومی «مالکیت طرفین دعوا نسبت به دعوا» ترتیب یافته‌است و قاضی هم نمی‌تواند راساً تحصیل دلیل کند.[۴] با توجه به این ماده یکی از حقوق مدعی، قسم دادن منکر می‌باشد و تا زمانی که صاحب حق درخواست سوگند منکر را ننماید دادرس نمی‌تواند منکر را قسم دهد.[۵] درخواست سوگند از سوی متقاضی ممکن است کتبی یا شفاهی باشد که درخواست شفاهی در صورتمجلس نوشته می‌شود و به امضای درخواست کننده می‌رسد و این درخواست را تا پایان دادرسی می‌توان انجام داد.[۶] در هر حال اجرای درخواست وظیفه دادگاه بوده و مدعی حق ندارد خودش مدعی علیه را قسم بدهد.[۷] همچنین، شایان ذکر است سوگند استظهاری و سوگند تکمیلی، مشمول این ماده نمی‌شوند.[۸][۹]

مطالعات فقهی

چنین بیان شده است که در سوگند بتی در معنای اخص، حاکم بدون درخواست مدعی حق ندارد منکر را سوگند دهد و دلیل این امر این است که استحلاف حق مدعی است. از این رو استیفای آن بدون مطالبه مدعی تصرف در حق وی بدون رضا و اذن اوست و منافات با قاعده «لایجوز لاحد ان یتصرف فی سلطان الغیر» دارد.[۱۰]

مقالات مرتبط

دلایل اثبات دعاوی مدنی در حقوق ایران و مصر و فرانسه

منابع

  1. بهرام حسن‌زاده. حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک). چاپ 2. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2783888
  2. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798372
  3. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798376
  4. عباس زراعت و حمیدرضا حاجی زاده. ادله اثبات دعوا. چاپ 2. قانون مدار، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1226984
  5. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 560236
  6. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب). چاپ 1. پایدار، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1181628
  7. عباس زراعت و حمید مسجدسرایی. متون فقه (جلد چهارم). چاپ 1. خط سوم، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2498048
  8. علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 474464
  9. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1250272
  10. علیرضا نوجوان. نقش دادرس در اثبات دعوای مدنی. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2121052