ماده ۵۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۵۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی: هزینه دادخواست کتبی یا شفاهی اعم از دادخواست بدوی و اعتراض به حکم غیابی و متقابل و ورود و جلب ثالث و اعتراض شخص ثالث و دادخواست تجدید نظر و فرجام و اعاده دادرسی و هزینه وکالتنامه و برگهای اجرایی و غیره همان است که در ماده (۳) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین - مصوب ۱۳۷۳ - یا سایر قوانین تعیین شده‌است که به صورت الصاق و ابطال تمبر یا واریز وجه به حساب خزانه پرداخت می‌گردد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

دادخواست (عرضحال): شکوائیه ای است که به مرجع قضایی به‌طور کتبی (در اوراق مخصوص) یا به شکل شفاهی عرضه می‌شود .۵۳۴۹۱۰/

هزینه دادخواست: هزینه‌های مربوط به دادخواست را هزینه دادخواست می‌نامند.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در قانون سابق دولت از پرداخت هزینه دادرسی معاف گردیده بود اما با توجه به این ماده و ماده ۵۲۹ این قانون، ماده ۶۹۰ قانون سابق منسوخ گردیده و دولت جز در موارد خاص قانونی، باید هزینه دادرسی بپردازد.

مطابق ماده ۴۸ این قانون شروع به رسیدگی در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواست می‌باشد. دادخواست می‌تواند کتبی یا شفاهی باشد که پذیرش دادخواست شفاهی در موارد خاص و تصریح شده قانون امکان‌پذیر می‌باشد، و در سایر موارد حکم عام ماده ۵۱ این قانون در خصوص تنظیم دادخواست در فرم مخصوص چاپی لازم الاجرا می‌باشد. در صورت صورت تعدد خواهان یا تجدیدنظر خواه، هزینه دادرسی نسبت به سهم هریک در خواسته تعیین خواهد شد و نیاز به پرداخت هزینه دادرسی جداگانه برای هر یک از آنان نخواهد بود.

در مورد هزینه رسیدگی به امور حسبی در ماده ۳۷۵ اصلاحی ۲۶/۱۲/۱۳۶۱ قانون امور حسبی بیان شده‌است بنابراین اخذ هزینه دادرسی معادل با دعاوی غیر مالی برای امور حسبی، فاقد جنبه قانونی است.

سوابق و مستندات فقهی

«هزینه حضور طرف دعوا در محضر قاضی با کسی است که طرح دعوا نموده این امر را درخواست کرده‌است اگر در بیت المال، کاغذی که در آن حکم را مکتوب کنند وجود نداشته باشد، قاضی از کسی که قرار است برای او حقی را ثبت و ضبط کنند، می‌خواهد که کاغذی برای این کار تهیه نماید ولی او را اجبار نمی‌کند. اگر محکوم له از دادگاه درخواست کند که حکم را بنویسند، قاضی می‌تواند از او اجرت و هزینه بگیرد و این‌طور نیست که هر جا امری واجب باشد اخذ اجرت در آن ممنوع باشد. در حین دادرسی نیز می‌توان هزینه مواد و کاغذ را اخذ کرد.»

رویه های قضایی

• رای وحدت رویه شماره 45 مورخ 1345/02/28 هیات عمومی دیوان عالی کشور (پرداخت هزینه دادرسی)
• رای دادگاه درباره آثار انتقال طلب (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۰۰۰۲)
• رای دادگاه درباره اعتبار چک بدون تاریخ (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۳۷۱)
• رای دادگاه درباره اعتراض به موارد مغفول مانده در رأی بدوی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۳۸۱)
• رای دادگاه درباره استناد به رأی بعنوان سند مکتوم (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۹۶۲)
• رای دادگاه درباره اثر اثبات جعلیت امضاء یکی از مسئولین چک بر مسئولیت سایرین (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۰۳۰۵)
• رای دادگاه درباره اعسار مدیون در دین ناشی از معاملات معوض (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۰۸۹۵)

مصادیق و نمونه‌ها

• اقاله نوعی فسخ است و حق فسخ مالی است.

مقالات مرتبط

• تراضی اصحاب دعوا در پایان دادن به دادرسی مدنی