ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی: هر کس می‌تواند قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهارنامه از دیگری مطالبه نماید، مشروط براین که موعد مطالبه رسیده باشد. به‌طور کلی هر کس حق دارد اظهاراتی را که راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به‌طور رسمی به وی برساند ضمن اظهارنامه به طرف ابلاغ نماید. اظهارنامه توسط اداره ثبت اسناد و املاک کشور یا دفاتر دادگاه‌ها ابلاغ می‌شود.

تبصره - اداره ثبت اسناد و دفتر دادگاه‌ها می‌توانند از ابلاغ اظهارنامه‌هایی که حاوی مطالب خلاف اخلاق و خارج از نزاکت باشد، خودداری نمایند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

اظهارنامه: اظهارنامه از دو لغت اظهار و نامه تشکیل شده‌است و اظهار به معنی بروز دادن و آشکار کردن می‌باشد. اظهارنامه وسیله است که هر شخصی در مقام مدعی می‌تواند به وسیله آن خطاب به طرف مقابل اظهار حق و ادعایی بنماید. در این گفتگوی دو جانبه دادگاه دخالتی ندارد و مراجع رسمی ابلاغ فقط به امر انتقال این سند و ابلاغ اظهار دو طرف مبادرت می‌نمایند.

پیشینه

سابقاً به منظور اقامه دعوا و احقاق حقوق در دادگستری، فرد مکلف به ارسال اخطاریه بوده‌است. شایان ذکر است که ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی در قانون سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته‌است.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

طبق این ماده اداره ثبت یا دفتر دادگاه‌ها در مورد ابلاغ اظهارنامه‌هایی که حاوی مطالب خلاف اخلاق یا خارج از نزاکت می‌باشد، مسئولیتی ندارد.

نکات توضیحی

ارسال اظهارنامه ملازمه‌ای با طرح دعوا ندارد و می‌تواند صرفاً متضمن خطاب رسمی راجع به معاملات، قراردادها، تعهدات و هرگونه اعلامات باشد. در واقع ابلاغ اظهارنامه مقدمه دعوا و نوعی اتمام حجت با ضرب الاجل می‌باشد. همچنین، شایان ذکر است از آنجایی که به‌طور کلی مبدأ استحقاق خسارت تأخیر تأدیه مطالبه دین می‌باشد، یکی از کاربردهای اظهارنامه مطالبه رسمی دین از مدیون می‌باشد. نکته‌ی دیگر آن که ابلاغ اظهارنامه نیز مطابق مقررات ابلاغ می‌تواند واقعی یا قانونی باشد.

مصادیق و نمونه‌ها

فرم اظهارنامه اسکن شود.