ماده ۲۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۲۰۵ قانون آیین دادرسی مدنی: اقرار وکیل علیه موکل خود نسبت به اموری که قاطع دعوا است پذیرفته نمی‌شود اعم از این که اقرار در دادگاه یا خارج از دادگاه به عمل آمده باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۳۵ قانون آیین دادرسی مدنی

پیشینه

این ماده در قانون اصول محاکمات حقوقی سال ۱۲۹۰ مشابهی نداشته و مفاد آن در مواد ۳۶۸ و ۳۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ بیان شده بود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

بنابر تبصره ۲ ماده ۳۵ قانون آیین دادرسی مدنی اساساً اقرار قابل توکیل به غیر نمی‌باشد. بنابراین اقرار وکیل علیه موکل خود ولو آنکه در وکالت نامه اختیار اقرار تفویض شده باشد مسموع نمی‌باشد و باطل است. ایراد دیگری که می‌توان به اقرار وکیل متوجه دانست این است که اقرار نوعی اخبار می‌باشد و اگر دیگری آن را بیان کند، شهادت خواهد بود نه اقرار.

شایان ذکر است این ماده بازتابی از قاعده «من ملک شیئا ملک الاقرار به» که بر اساس این قاعده هر کس مالک چیزی است مالک اقرار نسبت به آن نیز است. پس وکیل نمی‌تواند به جای موکل خویش اقرار نماید.

اقرار وکیل در مورد مقدمات طرح دعوا یا استمرار آن مانند ارائه و تقدیم دادخواست، آگاهی از جلسات دادرسی و ابلاغ وقت به وکیل و مانند آن در مورد موکل نافذ است چراکه این امور لوازم کار وکیل محسوب شده و دادرسی بدون پذیرش این اظهارات علیه موکل جریان منظمی نخواهد داشت. برای مثال اگر وکیل اظهار کند علی‌رغم ابلاغ قانونی از مفاد اخطاریه مطلع است، این امکان برای موکل فراهم نیست که ادعا کند اطلاع حاصل نشده است.

سوابق و مستندات فقهی

در مورد پذیرش اقرار وکیل سه نظر وجود دارد:

1. اقرار وکیل همچون اقرار موکل بوده و موکل را مأخوذ به آن می‌نماید.
2. اقرار وکیل اخبار به ضرر دیگری است و نفع ثالث لذا نوعی شهادت است و می‌توان علیه موکل استفاده نمود.
3. اقرار تنها نسبت به اصیل پذیرفته می‌شود و بیان هر گونه مطلبی در قالب اقرار توسط وکیل باطل می‌باشد و نمی‌توان از اقرار وکیل تحت هیچ عنوانی بر علیه موکل استفاده نمود (چه شهادت چه اقرار).

نظر آیت الله خمینی در تحریر الوسیله نیز همین مورد سوم بوده و ایشان معتقدندکه اقرار وکیل در هر حال مسموع نمی‌باشد.