ماده ۵۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۵۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی''': مستثنیات دیِن تا زمان حیات محکوم علیه جاری است.
'''ماده ۵۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی''': [[مستثنیات دین|مستثنیات دیِن]] تا زمان حیات [[محکوم علیه]] جاری است.
* {{زیتونی|[[ماده ۵۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۵۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۵۲۷ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۵۲۷ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۶ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی]]
* [[ماده 6 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی|ماده ۶ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی]]
* [[ماده 225 قانون امور حسبی|ماده ۲۲۵ قانون امور حسبی]]
* [[ماده ۶۹ آیین نامه اجرایی مفاد اسناد لازم الاجرا]]  


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
مستثنیات دین: اموالی که برابر قانون در هنگام اجرای حکم و قرار با سند رسمی مشمول مقررات اجرا نبوده و توقیف نمی‌شود و به ضرر مالک مدیون به فروش نمی‌رسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مستثنیات دین در حقوق ایران (نگرشی کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=409312|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مستثنیات دین (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4248268|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=عطاشنه|نام۲=کریم|نام خانوادگی۲=ایمانی|نام۳=ابوالفضل|نام خانوادگی۳=فرشیدی راد|چاپ=1}}</ref>
[[مستثنیات دین]]: [[مال|اموالی]] که برابر [[قانون]] در هنگام اجرای [[حکم]] و [[قرار]] با [[سند رسمی]] مشمول [[مقرره|مقررات]] اجرا نبوده و [[توقیف مال|توقیف]] نمی‌شود و به [[ضرر]] [[مالک]] [[مدیون]] به فروش نمی‌رسد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مستثنیات دین در حقوق ایران (نگرشی کاربردی)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=409312|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مستثنیات دین (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4248268|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=عطاشنه|نام۲=کریم|نام خانوادگی۲=ایمانی|نام۳=ابوالفضل|نام خانوادگی۳=فرشیدی راد|چاپ=1}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
در حقوق عراق، رعایت مستثنیات دین، پس از فوت محکوم علیه و در جهت رعایت حقوق خانواده محکوم علیه، الزامی اعلام شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مستثنیات دین (پژوهشی در حقوق ایران و مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4341076|صفحه=|نام۱=رضا|نام خانوادگی۱=شاه حسینی|چاپ=2}}</ref>
'''ماده ۵۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی'''، در قوانین آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ آیین دادرسی مدنی مشابهی نداشته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2800548|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=568440|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2800552|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>  


این ماده در قوانین آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ آیین دادرسی مدنی مشابهی نداشته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2800548|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=568440|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2800552|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>
== مطالعات تطبیقی ==
در حقوق عراق، رعایت مستثنیات دین، پس از [[فوت]] [[محکوم علیه]] و در جهت رعایت [[حق|حقوق]] خانواده محکوم علیه، الزامی اعلام شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مستثنیات دین (پژوهشی در حقوق ایران و مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4341076|صفحه=|نام۱=رضا|نام خانوادگی۱=شاه حسینی|چاپ=2}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
مفاد ماده ۲۲۵ قانون امور حسبی اطلاق این ماده را مقید می‌سازد: «دیون و حقوقی که به عهده متوفی است بعد از هزینه کفن و دفن و تجهیز متوفی و سایر هزینه‌های ضروری از قبیل هزینه حفظ و اداره ترکه باید از ترکه داده شود .» و در عین حال تبصره یک ماده ۶۹ آیین نامه اجرایی مفاد اسناد لازم الاجرا مصوب ۱۳۵۵ چنین قیدی ندارد «در صورت فوت متعهد، دیون از کلیه اموال به جا مانده از او بدون استثناء استیفا می‌شود»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=568340|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> حکم این ماده در شرایطی که موجب عسر و حرج خانواده متوفی باشد نیز اجرا خواهد شد که این امر از نظر اجتماعی و اخلاقی قابل تأمل می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=568344|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> به نظر می‌رسد این ماده به صورت یک جانبه تنظیم شده باشد؛ زیرا در فقه مطرح شده‌است که اگر مدیون قبل از اداء دین فوت کند، خرج کفن و تجهیز یعنی غسل و دفن بر طلب دائن مقدم است و قبل از پرداخت بدهی متوفی باید هزینه‌های مذکور از اموالش جدا شود. در حالی که در این ماده چنین مباحثی مطرح نشده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4048420|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref>
مفاد [[ماده 225 قانون امور حسبی|ماده ۲۲۵ قانون امور حسبی]] اطلاق '''ماده ۵۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی''' را مقید می‌سازد:«[[دین|دیون]] و [[حق|حقوقی]] که به عهده [[متوفی]] است بعد از هزینه کفن و دفن و تجهیز متوفی و سایر هزینه‌های ضروری از قبیل هزینه حفظ و اداره [[ترکه]] باید از ترکه داده شود» و در عین حال تبصره یک [[ماده ۶۹ آیین نامه اجرایی مفاد اسناد لازم الاجرا|ماده ۶۹ آیین نامه اجرایی مفاد اسناد لازم الاجرا مصوب ۱۳۵۵]] چنین قیدی ندارد «در صورت [[فوت]] [[متعهد]]، دیون از کلیه اموال به جا مانده از او بدون استثناء [[استیفا]] می‌شود».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=568340|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> حکم این ماده در شرایطی که موجب [[عسر و حرج]] خانواده متوفی باشد نیز اجرا خواهد شد که این امر از نظر اجتماعی و اخلاقی قابل تأمل می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=568344|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref> به نظر می‌رسد '''ماده ۵۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی'''، به صورت یک جانبه تنظیم شده باشد؛ زیرا در [[فقه]] مطرح شده‌است که اگر مدیون قبل از اداء دین فوت کند، خرج کفن و تجهیز یعنی غسل و دفن بر طلب دائن مقدم است و قبل از پرداخت [[بدهی]] متوفی، باید هزینه‌های مذکور از اموالش جدا شود. در حالی که در '''ماده ۵۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی'''، چنین مباحثی مطرح نشده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4048420|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref>


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==

نسخهٔ ‏۱۹ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۹

ماده ۵۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی: مستثنیات دیِن تا زمان حیات محکوم علیه جاری است.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

مستثنیات دین: اموالی که برابر قانون در هنگام اجرای حکم و قرار با سند رسمی مشمول مقررات اجرا نبوده و توقیف نمی‌شود و به ضرر مالک مدیون به فروش نمی‌رسد.[۱][۲]

پیشینه

ماده ۵۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی، در قوانین آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ آیین دادرسی مدنی مشابهی نداشته‌است.[۳][۴][۵]

مطالعات تطبیقی

در حقوق عراق، رعایت مستثنیات دین، پس از فوت محکوم علیه و در جهت رعایت حقوق خانواده محکوم علیه، الزامی اعلام شده‌است.[۶]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

مفاد ماده ۲۲۵ قانون امور حسبی اطلاق ماده ۵۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی را مقید می‌سازد:«دیون و حقوقی که به عهده متوفی است بعد از هزینه کفن و دفن و تجهیز متوفی و سایر هزینه‌های ضروری از قبیل هزینه حفظ و اداره ترکه باید از ترکه داده شود» و در عین حال تبصره یک ماده ۶۹ آیین نامه اجرایی مفاد اسناد لازم الاجرا مصوب ۱۳۵۵ چنین قیدی ندارد «در صورت فوت متعهد، دیون از کلیه اموال به جا مانده از او بدون استثناء استیفا می‌شود».[۷] حکم این ماده در شرایطی که موجب عسر و حرج خانواده متوفی باشد نیز اجرا خواهد شد که این امر از نظر اجتماعی و اخلاقی قابل تأمل می‌باشد.[۸] به نظر می‌رسد ماده ۵۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی، به صورت یک جانبه تنظیم شده باشد؛ زیرا در فقه مطرح شده‌است که اگر مدیون قبل از اداء دین فوت کند، خرج کفن و تجهیز یعنی غسل و دفن بر طلب دائن مقدم است و قبل از پرداخت بدهی متوفی، باید هزینه‌های مذکور از اموالش جدا شود. در حالی که در ماده ۵۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی، چنین مباحثی مطرح نشده‌است.[۹]

مقالات مرتبط

منابع

  1. مستثنیات دین در حقوق ایران (نگرشی کاربردی). چاپ 1. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 409312
  2. منصور عطاشنه، کریم ایمانی و ابوالفضل فرشیدی راد. مستثنیات دین (مطالعه تطبیقی). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4248268
  3. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2800548
  4. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 568440
  5. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2800552
  6. رضا شاه حسینی. مستثنیات دین (پژوهشی در حقوق ایران و مطالعه تطبیقی). چاپ 2. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4341076
  7. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 568340
  8. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 568344
  9. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم). چاپ 4. فکرسازان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4048420