ماده ۱۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده 12 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی|ماده ۱۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی]]
* [[ماده 12 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی|ماده ۱۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی]]
* [[ماده ۳۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]  
* [[ماده ۳۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]  
خط ۱۴: خط ۱۶:
این ماده جانشین [[ماده ۲۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318|ماده ۲۳۹ قانون سابق]] می‌باشد که حکم نهایی محکومیت به بطلان دعوا را برای مطالبه خسارت ضروری دانسته بود<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2796972|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref> و همچنین در [[ماده ۲۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318|ماده ۲۲۵ قانون سابق]] تنها در صورت صدور حکم مبنی بر بی‌حقی خواهان حق دریافت خسارت احتمالی تأدیه شده برای خوانده ایجاد می‌شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1620584|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=2}}</ref>
این ماده جانشین [[ماده ۲۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318|ماده ۲۳۹ قانون سابق]] می‌باشد که حکم نهایی محکومیت به بطلان دعوا را برای مطالبه خسارت ضروری دانسته بود<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2796972|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref> و همچنین در [[ماده ۲۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318|ماده ۲۲۵ قانون سابق]] تنها در صورت صدور حکم مبنی بر بی‌حقی خواهان حق دریافت خسارت احتمالی تأدیه شده برای خوانده ایجاد می‌شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1620584|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=2}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
با توجه به [[ماده 120 قانون آیین دادرسی مدنی|این ماده]] خوانده در فرضی که حکم بر بطلان دعوای خواهان صادر شود یا در فرضی که حقی برای خواهان در دعوای اقامه شده ثابت نشود، می‌تواند خسارت احتمالی تأدیه شده را مطالبه کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1620584|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=2}}</ref> ولی باید توجه داشت که اجرای این ماده متوقف بر این موضوع می‌باشد که خسارت احتمالی قبلاً توسط خواهان تأدیه شده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=570532|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>  
با توجه به [[ماده 120 قانون آیین دادرسی مدنی|این ماده]] خوانده در فرضی که حکم بر بطلان دعوای خواهان صادر شود یا در فرضی که حقی برای خواهان در دعوای اقامه شده ثابت نشود، می‌تواند خسارت احتمالی تأدیه شده را مطالبه کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1620584|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=2}}</ref> ولی باید توجه داشت که اجرای این ماده متوقف بر این موضوع می‌باشد که خسارت احتمالی قبلاً توسط خواهان تأدیه شده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=570532|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>  


== نکات توضیحی ==
== نکات توضیحی ==
طبق ماده فوق، خوانده بدون نیاز به [[دادخواست]]، طی [[درخواست|درخواستی]] مکتوب و بدون [[تأدیه]] [[هزینه دادرسی]] و با ارایه [[دلیل]] [[ادعا|ادعای]] [[خسارت]] نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5283972|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>
طبق ماده فوق، خوانده بدون نیاز به [[دادخواست]]، طی [[درخواست|درخواستی]] مکتوب و بدون [[تأدیه]] [[هزینه دادرسی]] و با ارایه [[دلیل]] [[ادعا|ادعای]] [[خسارت]] نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5283972|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>
==رویه‌های قضایی==
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# اگر خواهان به موجب رأی قطعی محکوم به بطلان دعوا شود یا حقی برای او به اثبات نرسد، خوانده می‌تواند خسارات ناشی از قرار تأمین را مطالبه کند.
# خوانده باید ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ حکم قطعی، خسارت را با تسلیم دلایل به دادگاه صادرکننده‌ی قرار مطالبه نماید.
# مطالبه خسارت در این مورد نیاز به رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی ندارد و هزینه دادرسی نیز پرداخت نمی‌شود.
# مفاد تقاضای خسارت به طرف (خواهان) ابلاغ می‌شود و او می‌تواند ظرف ده روز دفاعیات خود را ارائه کند.
# دادگاه در وقت فوق‌العاده به دلایل طرفین رسیدگی می‌کند و رأی مقتضی صادر می‌شود.
# رأی دادگاه در خصوص مطالبه خسارت قطعی است و قابل تجدیدنظر نمی‌باشد.
# اگر خوانده در مهلت تعیین شده خسارت را مطالبه نکند، وجه سپرده‌شده بابت خسارت احتمالی به درخواست خواهان به او مسترد می‌شود.
 
== رویه های قضایی ==
* [[رای دادگاه درباره وصف رأی دادگاه درخصوص خسارات ناشی از اجرای قرار تأمین خواسته (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۰۷۳۴)]]
* [[رای دادگاه درباره عدم تعلق خسارت تأخیر تأدیه به پول خارجی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۷۰۰۲۷۵)]]
* [[نظریه شماره 7/99/824 مورخ 1399/07/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره قرار تامین خواسته موضوع ماده ۵ قانون اصلاح بعضی از مواد قانون ثبت]]
 
*[[نظریه شماره 7/1400/747 مورخ 1400/10/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره خسارت دعوای واهی]]
*[[نظریه شماره 7/1400/747 مورخ 1400/10/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره خسارت دعوای واهی]]
*[[نظریه شماره 7/1402/285 مورخ 1402/05/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دعوای مطالبه خسارت از اجرای دستور موقت]]
*[[نظریه شماره 7/1402/285 مورخ 1402/05/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دعوای مطالبه خسارت از اجرای دستور موقت]]
خط ۳۶: خط ۵۳:
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دادرسی نخستین]]

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۶

ماده ۱۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورتی که قرار تأمین اجرا گردد و خواهان به موجب رأی قطعی محکوم به بطلان دعوا شود یا حقی برای او به اثبات نرسد، خوانده حق دارد ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ حکم قطعی، خسارتی را که از قرار تأمین به او وارد شده‌است با تسلیم دلایل به دادگاه صادرکننده قرار، مطالبه کند. مطالبه خسارت در این مورد بدون رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی و پرداخت هزینه دادرسی صورت می‌گیرد. مفاد تقاضا به طرف ابلاغ می‌شود تا چنانچه دفاعی داشته باشد ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ با دلایل آن را عنوان نماید. دادگاه در وقت فوق‌العاده به دلایل طرفین رسیدگی و رأی مقتضی صادر می‌نماید. این رأی قطعی است. در صورتی که خوانده در مهلت مقرر مطالبه خسارت ننماید وجهی که بابت خسارت احتمالی سپرده شده به درخواست خواهان به او مسترد می‌شود.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

وقت فوق‌العاده: وقتی است که دادگاه بنا به تکلیف قانونی و یا با تشخیص ضرورت در آن وقت، به امری رسیدگی نماید.[۱]

در تعریفی دیگر، چنین آمده است که:«وقت فوق‌العاده، اولین وقتی است که بعد از رسیدگی به پرونده‌های نوبتی برای دادگاه حاصل است و امکان رسیدگی را فراهم می‌نماید».[۲] [۳]

پیشینه

این ماده جانشین ماده ۲۳۹ قانون سابق می‌باشد که حکم نهایی محکومیت به بطلان دعوا را برای مطالبه خسارت ضروری دانسته بود[۴] و همچنین در ماده ۲۲۵ قانون سابق تنها در صورت صدور حکم مبنی بر بی‌حقی خواهان حق دریافت خسارت احتمالی تأدیه شده برای خوانده ایجاد می‌شد.[۵]

نکات تفسیری دکترین

با توجه به این ماده خوانده در فرضی که حکم بر بطلان دعوای خواهان صادر شود یا در فرضی که حقی برای خواهان در دعوای اقامه شده ثابت نشود، می‌تواند خسارت احتمالی تأدیه شده را مطالبه کند.[۶] ولی باید توجه داشت که اجرای این ماده متوقف بر این موضوع می‌باشد که خسارت احتمالی قبلاً توسط خواهان تأدیه شده باشد.[۷]

نکات توضیحی

طبق ماده فوق، خوانده بدون نیاز به دادخواست، طی درخواستی مکتوب و بدون تأدیه هزینه دادرسی و با ارایه دلیل ادعای خسارت نماید.[۸]

نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. اگر خواهان به موجب رأی قطعی محکوم به بطلان دعوا شود یا حقی برای او به اثبات نرسد، خوانده می‌تواند خسارات ناشی از قرار تأمین را مطالبه کند.
  2. خوانده باید ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ حکم قطعی، خسارت را با تسلیم دلایل به دادگاه صادرکننده‌ی قرار مطالبه نماید.
  3. مطالبه خسارت در این مورد نیاز به رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی ندارد و هزینه دادرسی نیز پرداخت نمی‌شود.
  4. مفاد تقاضای خسارت به طرف (خواهان) ابلاغ می‌شود و او می‌تواند ظرف ده روز دفاعیات خود را ارائه کند.
  5. دادگاه در وقت فوق‌العاده به دلایل طرفین رسیدگی می‌کند و رأی مقتضی صادر می‌شود.
  6. رأی دادگاه در خصوص مطالبه خسارت قطعی است و قابل تجدیدنظر نمی‌باشد.
  7. اگر خوانده در مهلت تعیین شده خسارت را مطالبه نکند، وجه سپرده‌شده بابت خسارت احتمالی به درخواست خواهان به او مسترد می‌شود.

رویه های قضایی

مقالات مرتبط

منابع

  1. علی عباس حیاتی. اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1240196
  2. علی عباس حیاتی. اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1241548
  3. علی مهاجری. شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1563004
  4. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2796972
  5. علی مهاجری. شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول). چاپ 2. گنج دانش، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1620584
  6. علی مهاجری. شرح قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (جلد اول). چاپ 2. گنج دانش، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1620584
  7. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 570532
  8. یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5283972