ماده ۳۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
* {{زیتونی|[[ماده ۳۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۳۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۲۹۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۳۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
[[ابلاغ]]: ابلاغ، در لغت یعنی رسانیدن و ایصال،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4054512|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref> در اصطلاح حقوقی نیز ابلاغ، رساندن و تبلیغ آراء قضایی مثل [[اجرائیه]]، [[احضاریه]]، [[دادنامه]]، [[اخطاریه]] و اوراقی است که متضمن تصمیم [[دادگاه]] است، گفتنی است ابلاغ توسط مأمورین ذیصلاحی انجام می‌گردد که [[مأمور ابلاغ]] نام دارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق جزایی (کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شهید نورالهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6405100|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=اباذری فومشی|چاپ=2}}</ref>
[[ابلاغ]]: ابلاغ، در لغت یعنی رسانیدن و ایصال،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4054512|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref> در اصطلاح حقوقی نیز ابلاغ، رساندن و تبلیغ آراء قضایی مثل [[اجرائیه]]، [[احضاریه]]، [[دادنامه]]، [[اخطاریه]] و اوراقی است که متضمن تصمیم [[دادگاه]] است، گفتنی است ابلاغ توسط مأمورین ذیصلاحی انجام می‌گردد که [[مأمور ابلاغ]] نام دارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق جزایی (کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شهید نورالهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6405100|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=اباذری فومشی|چاپ=2}}</ref>
[[مأمور ابلاغ]]: مقصود از مأمور ابلاغ، کارمند دولت است که به دستور دادگاه فردی را به محکمه فرا می‌خواند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=340248|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
[[مأمور ابلاغ]]: مقصود از مأمور ابلاغ، کارمند دولت است که به دستور دادگاه فردی را به محکمه فرا می‌خواند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=340248|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


خط ۱۱: خط ۱۵:
مفاد این ماده مشابه [[ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] و همچنین مواد ۴۵۰ و ۴۵۱ قانون آیین دادرسی مصوب ۱۲۹۰ می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2798516|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=560756|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
مفاد این ماده مشابه [[ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] و همچنین مواد ۴۵۰ و ۴۵۱ قانون آیین دادرسی مصوب ۱۲۹۰ می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2798516|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=560756|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
ممکن است ابلاغ رأی در [[دفتر دادگاه]] و به صورت حضوری به مخاطب صورت گیرد و این ابلاغ با امتناع وی مواجه گردد. در اینجا با توجه به '''ماده ۳۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی''' دفتر دادگاه همچنان موظف به ارسال [[دادنامه]] به آدرس مخاطب می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=560760|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1250664|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3902804|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> اما با توجه به عبارت «شخصاً یا [[وکیل#وکیل دعاوی|وکیل]]» ابلاغ به [[موکل]] کافی بوده و نیاز به ابلاغ به وکیل نمی‌باشد اما در عمل ابلاغ اصولاً به وکیل یا هر دو صورت می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=560764|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
ممکن است ابلاغ رأی در [[دفتر دادگاه]] و به صورت حضوری به مخاطب صورت گیرد و این ابلاغ با امتناع وی مواجه گردد. در اینجا با توجه به '''ماده ۳۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی''' دفتر دادگاه همچنان موظف به ارسال [[دادنامه]] به آدرس مخاطب می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=560760|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1250664|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3902804|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> اما با توجه به عبارت «شخصاً یا [[وکیل#وکیل دعاوی|وکیل]]» ابلاغ به [[موکل]] کافی بوده و نیاز به ابلاغ به وکیل نمی‌باشد اما در عمل ابلاغ اصولاً به وکیل یا هر دو صورت می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=560764|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>


== مطالعات فقهی ==
== سوابق و مستندات فقهی ==
آیات مبارکه ۱۲ سوره تغابن و ۱۵ سوره یونس و ۱۷ سوره یس نیز به شرایط ابلاغ و ضرورت شفاف بودن آن اشاره کرده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد اول) (مبانی، دلایل و دادرسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1437168|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|چاپ=1}}</ref><blockquote>{{سبز|فَإِنَّمَا عَلَیٰ رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ}} (بر فرستاده ما وظیفه‌ای جز رسانیدن پیام آشکار نیست) / ۱۲ سوره تغابن </blockquote><blockquote>{{سبز|وَمَا عَلَیْنَا إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ}} (و بر ما جز آنکه واضح ابلاغ رسالت کنیم هیچ تکلیفی نیست) / ۱۷ سوره یس</blockquote>
آیات مبارکه ۱۲ سوره تغابن و ۱۵ سوره یونس و ۱۷ سوره یس نیز به شرایط ابلاغ و ضرورت شفاف بودن آن اشاره کرده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد اول) (مبانی، دلایل و دادرسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1437168|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|چاپ=1}}</ref><blockquote>{{سبز|فَإِنَّمَا عَلَیٰ رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ}} (بر فرستاده ما وظیفه‌ای جز رسانیدن پیام آشکار نیست) / ۱۲ سوره تغابن </blockquote><blockquote>{{سبز|وَمَا عَلَیْنَا إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ}} (و بر ما جز آنکه واضح ابلاغ رسالت کنیم هیچ تکلیفی نیست) / ۱۷ سوره یس</blockquote>
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# مدیر دفتر دادگاه باید بلافاصله پس از امضای دادنامه اقدام کند.
# رونوشت دادنامه باید به تعداد اصحاب دعوا تهیه شود.
# در صورتی که اصحاب دعوا، وکیل یا نماینده قانونی در محل حضور داشته باشند، رونوشت باید به آنان ابلاغ شود.
# اگر اصحاب دعوا یا نمایندگان آنان حضور نداشته باشند، رونوشت باید به مأمور ابلاغ تسلیم شود.
# مأمور ابلاغ وظیفه دارد رونوشت را به اصحاب دعوا ابلاغ کند.


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دادرسی نخستین]]

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۱۴

ماده ۳۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی: مدیر دفتر دادگاه موظف است فوری پس از امضای دادنامه، رونوشت آن را به تعداد اصحاب دعوا تهیه و در صورتی که شخصاً یا وکیل یا نماینده قانونی آن‌ها حضور دارند به آنان ابلاغ نماید و الا به مأمور ابلاغ تسلیم و توسط وی به اصحاب دعوا ابلاغ گردد.


مواد مرتبط

توضیح واژگان

ابلاغ: ابلاغ، در لغت یعنی رسانیدن و ایصال،[۱] در اصطلاح حقوقی نیز ابلاغ، رساندن و تبلیغ آراء قضایی مثل اجرائیه، احضاریه، دادنامه، اخطاریه و اوراقی است که متضمن تصمیم دادگاه است، گفتنی است ابلاغ توسط مأمورین ذیصلاحی انجام می‌گردد که مأمور ابلاغ نام دارند.[۲] مأمور ابلاغ: مقصود از مأمور ابلاغ، کارمند دولت است که به دستور دادگاه فردی را به محکمه فرا می‌خواند.[۳]

پیشینه

مفاد این ماده مشابه ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ و همچنین مواد ۴۵۰ و ۴۵۱ قانون آیین دادرسی مصوب ۱۲۹۰ می‌باشد.[۴][۵]

نکات تفسیری دکترین

ممکن است ابلاغ رأی در دفتر دادگاه و به صورت حضوری به مخاطب صورت گیرد و این ابلاغ با امتناع وی مواجه گردد. در اینجا با توجه به ماده ۳۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی دفتر دادگاه همچنان موظف به ارسال دادنامه به آدرس مخاطب می‌باشد.[۶][۷][۸] اما با توجه به عبارت «شخصاً یا وکیل» ابلاغ به موکل کافی بوده و نیاز به ابلاغ به وکیل نمی‌باشد اما در عمل ابلاغ اصولاً به وکیل یا هر دو صورت می‌گیرد.[۹]

سوابق و مستندات فقهی

آیات مبارکه ۱۲ سوره تغابن و ۱۵ سوره یونس و ۱۷ سوره یس نیز به شرایط ابلاغ و ضرورت شفاف بودن آن اشاره کرده‌است.[۱۰]

فَإِنَّمَا عَلَیٰ رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ (بر فرستاده ما وظیفه‌ای جز رسانیدن پیام آشکار نیست) / ۱۲ سوره تغابن

وَمَا عَلَیْنَا إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ (و بر ما جز آنکه واضح ابلاغ رسالت کنیم هیچ تکلیفی نیست) / ۱۷ سوره یس


نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. مدیر دفتر دادگاه باید بلافاصله پس از امضای دادنامه اقدام کند.
  2. رونوشت دادنامه باید به تعداد اصحاب دعوا تهیه شود.
  3. در صورتی که اصحاب دعوا، وکیل یا نماینده قانونی در محل حضور داشته باشند، رونوشت باید به آنان ابلاغ شود.
  4. اگر اصحاب دعوا یا نمایندگان آنان حضور نداشته باشند، رونوشت باید به مأمور ابلاغ تسلیم شود.
  5. مأمور ابلاغ وظیفه دارد رونوشت را به اصحاب دعوا ابلاغ کند.

منابع

  1. مسعود انصاری و محمدعلی طاهری. دانشنامه حقوق خصوصی (جلد اول). چاپ 2. محراب فکر، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4054512
  2. منصور اباذری فومشی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق جزایی (کیفری). چاپ 2. شهید نورالهی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6405100
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 340248
  4. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798516
  5. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 560756
  6. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 560760
  7. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1250664
  8. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم). چاپ 4. فکرسازان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3902804
  9. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 560764
  10. سیدمرتضی قاسم‌زاده و حسن ره پیک. تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد اول) (مبانی، دلایل و دادرسی). چاپ 1. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1437168