ماده ۳۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۳۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی: مدیر دفتر دادگاه موظف است فوری پس از امضای دادنامه، رونوشت آن را به تعداد اصحاب دعوا تهیه و در صورتی که شخصاً یا وکیل یا نماینده قانونی آنها حضور دارند به آنان ابلاغ نماید و الا به مأمور ابلاغ تسلیم و توسط وی به اصحاب دعوا ابلاغ گردد.

توضیح واژگان

  • ابلاغ، در لغت یعنی رسانیدن و ایصال،[۱] در اصطلاح حقوقی نیز ابلاغ، رساندن و تبلیغ آراء قضایی مثل اجرائیه، احضاریه، دادنامه، اخطاریه و اوراقی است که متضمن تصمیم دادگاه است، گفتنی است ابلاغ توسط مأمورین ذیصلاحی انجام می‌گردد که مأمور ابلاغ نام دارند.[۲]
  • مقصود از مأمور ابلاغ، کارمند دولت است که به دستور دادگاه فردی را به محکمه فرا می‌خواند.[۳]

پیشینه

مفاد این ماده مشابه ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ و همچنین مواد ۴۵۰ و ۴۵۱ قانون آیین دادرسی سال ۱۲۹۰ می‌باشد.[۴][۵]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

ممکن است ابلاغ رای در دفتر دادگاه و به صورت حضوری به مخاطب صورت گیرد و این ابلاغ با امتناع وی مواجه گردد در اینجا با توجه به ماده ۳۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی دفتر دادگاه همچنان موظف به ارسال دادنامه به آدرس مخاطب می‌باشد.[۶][۷][۸] اما با توجه به عبارت «شخصاً یا وکیل» ابلاغ به موکل کافی بوده و نیاز به ابلاغ به وکیل نمی‌باشد اما در عمل ابلاغ اصولاً به وکیل یا هردو صورت می‌گیرد.[۹]

سوابق و مستندات فقهی

آیات مبارکه ۱۲ سوره تغابن و ۱۵ سوره یونس و ۱۷ سوره یس نیز به شرایط ابلاغ و ضرورت شفاف بودن آن اشاره کرده‌است.[۱۰]

فَإِنَّمَا عَلَىٰ رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ (بر فرستاده ما وظيفه‌اى جز رسانيدن پيام آشكار نيست) / ۱۲ سوره تغابن

وَمَا عَلَيْنَا إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ (و بر ما جز آنکه واضح ابلاغ رسالت کنیم هیچ تکلیفی نیست.) / ۱۷ سوره یس

منابع:

  1. مسعود انصاری و محمدعلی طاهری. دانشنامه حقوق خصوصی (جلد اول). چاپ 2. محراب فکر، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4054512
  2. منصور اباذری فومشی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق جزایی (کیفری). چاپ 2. شهید نورالهی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6405100
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 340248
  4. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798516
  5. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 560756
  6. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 560760
  7. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1250664
  8. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم). چاپ 4. فکرسازان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3902804
  9. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 560764
  10. سیدمرتضی قاسم زاده و حسن ره پیک. تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد اول) (مبانی، دلایل و دادرسی). چاپ 1. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1437168