ماده ۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی: دعاوی راجع به ورشکستگی شرکت‌های بازرگانی که مرکز اصلی آن‌ها در ایران است، همچنین دعاوی مربوط به اصل شرکت و دعاوی بین شرکت و شرکاء و اختلافات حاصله بین شرکاء و دعاوی اشخاص دیگر علیه شرکت تا زمانی که شرکت باقی است و نیز در صورت انحلال تا وقتی که تصفیه امور شرکت در جریان است، در مرکز اصلی شرکت اقامه می‌شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۰۰۲ قانون مدنی
• ماده ۵۹۰ قانون تجارت
• ماده ۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۳ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی

توضیح واژگان

مرکز اصلی شرکت: منظور از مرکز اصلی شرکت مانند اقامتگاه برای شخص حقیقی است و در حقیقت به محلی اطلاق می‌شود که سازمان‌های اداری و ارکان مدیریت شرکت در آن جا واقع شده باشد.

پیشینه

در ماده ۳۵ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸، چنین مقرر شده بود که دعوای راجع به ورشکستگی شرکت‌های بازرگانی که مرکز اصلی آن در ایران است باید در مرکز اصلی شرکت اقامه شود.

مطالعات تطبیقی

اعلام ورشکستگی شعب یک شرکت تجاری خارجی در اکثر کشورها پذیرفته شده‌است.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

نکات ذیل در خصوص مادهٔ فوق، حائز اهمیت است:

اولاً، شایان ذکر است که بین ماده ۱۰۰۲ قانون مدنی و ماده ۵۹۰ قانون تجارت در تعریف اقامتگاه شخص حقوقی، میان حقوقدانان اختلاف وجود دارد، ماده ۱۳ و ۲۲ و ۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی نظری را که اقامتگاه و مرکز عملیات شخص حقوقی را همان مرکز مهم امور و اداره اصلی شرکت می‌داند را تأیید می‌کند.

ثانیاً، چنین بیان شده‌است که ماده فوق در مورد اختلافات راجع به غیرمنقول بین شرکت و شرکاء یا بین شرکا معنی نداشته و این دعاوی باید در محل وقوع مال غیرمنقول اقامه شود.

ثالثاً، در دعوای شرکت علیه شرکا دادگاه محل اصلی شرکت صالح است.

رویه قضایی

نظریه شماره ۷/۳۶۳۸ مورخ ۱۳۸۵/۰۵/۱۵ اداره حقوقی قوه قضاییه بیان داشته‌است: در ماده ۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی ۱۳۷۹ آمده‌است که بر اساس مقررات ماده مذکور، دعاوی راجع به ورشکستگی شرکت‌های بازرگانی که مرکز اصلی آن‌ها در ایران است، تا زمانی که شرکت باقی است و نیز در صورت انحلال تا وقتی که تصفیه امور شرکت در جریان است، در دادگاه اصلی مرکز شرکت اقامه می‌شود؛ بنابراین محل اقامت رئیس هیئت مدیره شرکت ملاک تشخیص صلاحیت نیست.

در مورد طرح دعوی راجع به اموال غیرمنقول شرکت (در زمان بقا شرکت)، نظر اکثریت نشست قضایی دادگستری چالوس در شهریور ۱۳۸۱ چنین بود که: ماده ۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی ماده ۱۲ را در خصوص شرکت‌ها تخصیص زده و در دعاوی غیرمنقول چنانچه خوانده شرکت باشد، دعوا در محل مرکز اصلی شرکت طرح می‌شود.

مقالات مرتبط

• مطالعه تطبیقی اصل تساوی طلبکاران