ماده ۲۸۵ قانون آیین دادرسی مدنی
ماده ۲۸۵ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورتی که سوگند از سوی منکر باشد، سوگند بر عدم وجود یا عدم وقوع ادعای مدعی، یاد خواهد شد و چنانچه سوگند از سوی مدعی باشد، سوگند بر وجود یا وقوع ادعا علیه منکر به عمل خواهد آمد. به هر حال باید مقصود درخواست کننده سوگند معلوم و صریح باشد که کدامیک از این امور است.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
سوگند نفی علم: هر گاه شخصی مدعی باشد که دیگری دانا بر امری مربوط به شخص ثالثی می‌باشد و دیگری منکر این موضوع باشد، مدعی می‌تواند از وی بخواهد سوگند بخورد که در مورد امر مربوط به دیگری اطلاع ندارد، این سوگند را در حقوق اسلامی سوگند نفی علم می‌گویند.[۱]
پیشینه
این ماده در قوانین آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ مشابهی نداشته‌است.[۲][۳]
نکات تفسیری دکترین
موضوع قسم عبارت است از امری که مورد سوگند قرار می‌گیرد و موضوع قسم بر سه قسم است: وجود امر معین، عدم امر معین، نفی علم.[۴] در سوگند نفی علم، عدم اطلاع بر امری موضوع سوگند قرار می‌گیرد.[۵] نکته‌ی دیگر آن که کسی که سوگند را یاد می‌کند باید آن را با قطع و به صورت جزم مطرح نماید و در این صورت تفاوتی ندارد که قسم خورنده مدعی باشد یا منکر، اما اگر موضوع سوگند عمل شخص دیگری غیر از یاد کننده سوگند باشد، نفی علم کفایت می‌کند.[۶][۷]
سوابق و مستندات فقهی
چنین بیان شده است که سوگند در دو مورد به کار می‌رود: گاهی برای اثبات دعواست مانند جایی که سوگند همراه با شهادت یک شاهد اقامه می‌شود و جایی که منکر، سوگند را به مدعی رد می‌کند یا حاکم سوگند را در صورت نکول منکر به مدعی رد کند یا جایی که دعوا جز از طریق اعلام مدعی قابل احراز نباشد، مورد دیگر آن است که سوگند برای نفی دعوا به کار می‌رود مانند سوگندی که منکر، یاد کرده و ادعای مدعی را رد می‌کند. در هر یک از این دو حالت (یعنی سوگند برای اثبات دعوا یا رد دعوا) یا موضوع سوگند، عمل اتیان کننده سوگند می‌باشد یا عمل شخص دیگری می‌باشد بنابراین چهار نوع سوگند بدست می‌آید.[۸]
مصادیق و نمونه ها
سوگند نفی علم مانند آن که خواهان به ادعای طلب مبلغی از مورث خوانده که ترکه متوفی در اختیار اوست طرح دعوی می‌کند. علی القاعده خواهان باید دلیل ارائه نماید. در این حالت ممکن است خواهان ادعا نماید که خوانده (وارث) از بدهکاری مورث با خبر است و از خوانده بخواهد اگر علم ندارد و بی اطلاع از سابقه موضوع است قسم یاد کند از این قسم به عنوان سوگند نفی علم تعبیر می‌شود.[۹]
نکات توصیفی هوش مصنوعی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- سوگند می‌تواند از سوی منکر یا مدعی باشد.
- اگر سوگند از طرف منکر باشد، درباره عدم وجود یا عدم وقوع ادعای مدعی است.
- اگر سوگند از طرف مدعی باشد، درباره وجود یا وقوع ادعا علیه منکر است.
- مقصود درخواست کننده سوگند باید معلوم و صریح باشد.
- تعیین واضح و دقیق موضوع سوگند الزامی است.
مقالات مرتبط
دلایل اثبات دعاوی مدنی در حقوق ایران و مصر و فرانسه
منابع
- ↑ بهرام بهرامی. بایسته‌های ادله اثبات. چاپ 2. نگاه بینه، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2451700
- ↑ علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798388
- ↑ علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2798392
- ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 460112
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه‌های عمومی و انقلاب). چاپ 1. پایدار، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1181620
- ↑ عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 560276
- ↑ عباس زراعت. آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی. چاپ 1. خط سوم، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3834972
- ↑ میرفتاح حسینی مراغی، عباس (ترجمه زراعت و عباس (ترجمه زراعت. مبسوط در قواعد فقه مدنی و جزایی (جلد سوم) (ترجمه و شرح العناوین). چاپ 2. جنگل، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3525952
- ↑ محمد یکرنگی. جرایم علیه اجرای عدالت قضایی (مطالعه تطبیقی). چاپ 2. خرسندی، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3173392