ماده ۲۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۲۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی''': می توان کسی را که خط یا مهر یا امضا یا اثر انگشت منعکس در سند به او نسبت داده شده‌است، اگردر حال حیات باشد، برای استکتاب یا اخذ اثر انگشت یا تصدیق مهر دعوت نمود. عدم حضور یا امتناع او از کتابت یا زدن انگشت یا تصدیق مهر می‌تواند قرینه صحت سند تلقی شود.
'''ماده ۲۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی''': می‌توان کسی را که خط یا [[مهر]] یا امضا یا [[اثر انگشت]] منعکس در [[سند]] به او نسبت داده شده‌است، اگر در حال حیات باشد، برای [[استکتاب]] یا اخذ اثر انگشت یا [[تصدیق]] مهر دعوت نمود. عدم حضور یا امتناع او از کتابت یا زدن انگشت یا تصدیق مهر می‌تواند [[قرینه]] صحت [[سند]] تلقی شود.
*{{زیتونی|[[ماده ۲۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۲۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۲۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۲۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۲۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۲۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۲۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۲۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی]]
خط ۱۲: خط ۱۱:


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
استکتاب: یعنی کسی را به نوشتن خواستن، یعنی از کسی بخواهند چند خطی بنویسد، در اصطلاحات قضایی دادگاه به کسی که منکر انتساب سند به خود می‌باشد دستور می‌دهد تا چند خطی بنویسد تا کارشناسان نوشته‌ها را مقایسه نموده و صحت ادعا را بررسی کنند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2137948|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک زاده|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد دوم) (دعاوی و اعتراضات ثبتی مربوط به اسناد و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3448848|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref>
[[استکتاب]]: یعنی کسی را به نوشتن خواستن، یعنی از کسی بخواهند چند خطی بنویسد، در اصطلاحات قضایی [[دادگاه]] به کسی که [[منکِر|منکر]] انتساب [[سند]] به خود می‌باشد دستور می‌دهد تا چند خطی بنویسد تا [[کارشناس|کارشناسان]] نوشته‌ها را مقایسه نموده و صحت [[ادعا]] را بررسی کنند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2137948|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک‌زاده|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد دوم) (دعاوی و اعتراضات ثبتی مربوط به اسناد و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3448848|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref>


== پیشینه ==
== پیشینه ==
مفاد این ماده ذیل ماده ۳۶۵ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۲۹۰ و همچنین ماده ۳۹۸ قانون سابق بیان شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797708|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>
مفاد این ماده ذیل [[ماده ۳۶۵ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی مصوب ۱۲۹۰]] و همچنین [[ماده ۳۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318]] بیان شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797708|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
استکتاب یعنی کسی را به نوشتن خواستن، یعنی از کسی بخواهند چند خطی بنویسد، در اصطلاحات قضایی دادگاه به کسی که منکر انتساب سند به خود می‌باشد دستور می‌دهد تا چند خطی بنویسد تا کارشناسان نوشته‌ها را مقایسه نموده و صحت ادعا را بررسی کنند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ثبت کاربردی (جلد دوم) (دعاوی و اعتراضات ثبتی مربوط به اسناد و آیین رسیدگی به آنها)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3448848|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2137948|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک زاده|چاپ=2}}</ref>
خودداری از نوشتن یا حاضر نشدن به منظور استکتاب، در موردی که قرار لازم برای آن صادر شده‌است، از قرائن مثبت جهت رد انکار مدعی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد سوم) (حقوق خصوصی و اسلامی)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1089616|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref> در این خصوص، باید توجه داشت که [[اماره]] صحت برای اسنادی است که با اثر انگشت یا امضا تأیید شده‌اند، اسنادی که با [[مهر]] ممهور شده‌اند را نمی‌توان به قرینه عدم ابراز مهر، صحیح فرض نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1245356|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
 
قرار استکتاب نیست مانند قرار رسیدگی به اصالت سند از قرارهای اعدادی است و برای اجرای آن وقت تعیین می‌شود و مخاطب باید شخصاً در دادگاه حاضر شود، عموماً این چنین است که در حالات مختلف در صورتجلسه دادگاه استکتاب به عمل می‌آید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5323996|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>
 
خودداری از نوشتن یا حاضر نشدن به منظور استکتاب در موردی که قرار لازم برای ان صادر شده‌است، از قرائن مثبت جهت رد انکار، مدعی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد سوم) (حقوق خصوصی و اسلامی)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1089616|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref> این قرینه مبنی بر فرض تقصیر اوست پس برای رهایی از آن باید ثابت شود تقصیری رخ نداده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته های کلیدی آیین دادرسی مدنی (اسناد)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1582164|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
 
اماره صحت برای اسنادی است که با اثر انگشت یا امضا تأیید شده‌اند، اسنادی که با مهر ممهور شده‌اند را نمی‌توان به قرینه عدم ابراز مهر صحیح فرض نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1245356|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


== سوابق و مستندات فقهی ==
== نکات توضیحی ==
یک مکتب فقهی که در بخاری وجود داشت عقیده به حجیت چنین سند عادی داشت و بر استکتاب تکیه می‌کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2137948|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک زاده|چاپ=2}}</ref>
قرار استکتاب نیز مانند [[قرار]] رسیدگی به اصالت سند از [[قرار اعدادی|قرارهای اعدادی]] است و برای اجرای آن وقت تعیین می‌شود و مخاطب باید شخصاً در [[دادگاه]] حاضر شود. عموماً این چنین است که استکتاب در حالات مختلف، در [[صورتجلسه]] دادگاه به عمل می‌آید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5323996|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref> شایان ذکر است که قرینه گرفتن عدم حضور منتسب‌الیه مبنی بر فرض [[تقصیر]] اوست و به همین جهت، برای رهایی از آن باید ثابت شود تقصیری رخ نداده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌های کلیدی آیین دادرسی مدنی (اسناد)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1582164|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
 
== رویه های قضایی ==


== رویه‌های قضایی ==
* [[رای دادگاه درباره اعتبار صرف مهر در اسناد عادی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۹۴۰)]]
* [[رای دادگاه درباره اعتبار صرف مهر در اسناد عادی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۹۴۰)]]


== مصادیق و نمونه‌ها ==
== منابع ==
ممکن است طرفیت با تبانی با ادعای تردید یا انکار و عدم حضور سندی را از اعتبار ساقط نمایند لذا دادگاه باید به این موضوع توجه نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=572852|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
{{پانویس}}
 
== منابع: ==
{{پانویس}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}


خط ۴۳: خط ۳۲:
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:رسیدگی به دلایل]]
[[رده:رسیدگی به دلایل]]
[[رده:استکتاب]]
[[رده:اختیارات قاضی]]
[[رده:قرارهای اعدادی]]
[[رده:قرار استکتاب]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۱

ماده ۲۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی: می‌توان کسی را که خط یا مهر یا امضا یا اثر انگشت منعکس در سند به او نسبت داده شده‌است، اگر در حال حیات باشد، برای استکتاب یا اخذ اثر انگشت یا تصدیق مهر دعوت نمود. عدم حضور یا امتناع او از کتابت یا زدن انگشت یا تصدیق مهر می‌تواند قرینه صحت سند تلقی شود.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

استکتاب: یعنی کسی را به نوشتن خواستن، یعنی از کسی بخواهند چند خطی بنویسد، در اصطلاحات قضایی دادگاه به کسی که منکر انتساب سند به خود می‌باشد دستور می‌دهد تا چند خطی بنویسد تا کارشناسان نوشته‌ها را مقایسه نموده و صحت ادعا را بررسی کنند.[۱][۲]

پیشینه

مفاد این ماده ذیل ماده ۳۶۵ قوانین موقتی اصول محاکمات حقوقی مصوب ۱۲۹۰ و همچنین ماده ۳۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318 بیان شده بود.[۳]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

خودداری از نوشتن یا حاضر نشدن به منظور استکتاب، در موردی که قرار لازم برای آن صادر شده‌است، از قرائن مثبت جهت رد انکار مدعی می‌باشد.[۴] در این خصوص، باید توجه داشت که اماره صحت برای اسنادی است که با اثر انگشت یا امضا تأیید شده‌اند، اسنادی که با مهر ممهور شده‌اند را نمی‌توان به قرینه عدم ابراز مهر، صحیح فرض نمود.[۵]

نکات توضیحی

قرار استکتاب نیز مانند قرار رسیدگی به اصالت سند از قرارهای اعدادی است و برای اجرای آن وقت تعیین می‌شود و مخاطب باید شخصاً در دادگاه حاضر شود. عموماً این چنین است که استکتاب در حالات مختلف، در صورتجلسه دادگاه به عمل می‌آید.[۶] شایان ذکر است که قرینه گرفتن عدم حضور منتسب‌الیه مبنی بر فرض تقصیر اوست و به همین جهت، برای رهایی از آن باید ثابت شود تقصیری رخ نداده‌است.[۷]

رویه‌های قضایی

منابع

  1. فهیمه ملک‌زاده. اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2137948
  2. مصطفی اصغرزاده بناب. حقوق ثبت کاربردی (جلد دوم) (دعاوی و اعتراضات ثبتی مربوط به اسناد و آیین رسیدگی به آنها). چاپ 1. مجد، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3448848
  3. علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2797708
  4. ناصر کاتوزیان. مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد سوم) (حقوق خصوصی و اسلامی). چاپ 1. میزان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1089616
  5. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1245356
  6. یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5323996
  7. نکته‌های کلیدی آیین دادرسی مدنی (اسناد). چاپ 1. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1582164