ماده ۵۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(تن اصلی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
معافیت از هزینه دادرسی باید برای هر دعوا | '''ماده ۵۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی''': معافیت از [[هزینه دادرسی]] باید برای هر [[دعوا]] به‌طور جداگانه [[تحصیل]] شود ولی [[معسر]] می‌تواند در تمام مراحل مربوط به همان دعوا از معافیت استفاده کند. | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۵۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | |||
* {{زیتونی|[[ماده ۵۰۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | |||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۵۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
* [[ماده ۵۰۹ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
معسر : | * [[معسر]]: معسر به فردی گفته می‌شود که یا [[دارایی]] او تکافوی پرداخت [[هزینه دادرسی]] را نکند یا با وجود اینکه فرد [[مالکیت]] [[مال|اموالی]] را دارد، اما به آن‌ها دسترسی ندارد تا بتواند آن‌ها را مورد استفاده قرار دهد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=577600|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> و در [[فقه]] معسر به معنای [[مفلس]] به کار رفته‌است و کسی که مفلس است در کلام برخی [[فقیه|فقها]] [[محجور]] دانسته شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=577604|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> | ||
* [[دعوی]] ([[دعوا]]): عبارت است از این که [[شخص|شخصی]] به عنوان [[مدعی]] به [[دادگاه]] مراجعه و شخص دیگری را به عنوان [[مدعی علیه|مدعی‌علیه]]، طرف دعوا خود قرار داده و از وی موضوع خاصی را مطالبه نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تنفیذ معامله (ماهیت، شرایط و آثار)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2666444|صفحه=|نام۱=محمدجواد|نام خانوادگی۱=صفار|چاپ=2}}</ref> دعوی به مفهوم اعم، یعنی [[حق]] مراجعه به مراجع صالح به منظور احقاق حق ماهوی تضییع شده که برای هر شخص، بالغ یا نابالغ، عاقل یا [[مجنون]]، [[شخص حقیقی|حقیقی]] یا [[شخص حقوقی|حقوقی]] وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2136396|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک‌زاده|چاپ=2}}</ref> به عبارت دیگر، دعوی اعم است از عملی که برای احقاق حقی انجام شود و یا به صرف ادعای حقی است، اعم از این که مبتنی بر حق باشد یا باطل.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی کتاب اول|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3495112|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=5}}</ref> | |||
== نکات | == نکات تفسیری دکترین ماده 508 قانون آیین دادرسی مدنی == | ||
حکم اعسار شامل معافیت از هزینه دادرسی و حق داشتن وکیل مجانی است و نسبت به موارد دیگر اثری نخواهد داشت. | [[حکم]] [[اعسار]] شامل معافیت از [[هزینه دادرسی]] و [[حق]] داشتن [[وکیل#وکیل دعاوی|وکیل]] مجانی است و نسبت به موارد دیگر اثری نخواهد داشت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=577704|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> نکته‌ی دیگر آن که اصولاً معافیت از هزینه دادرسی باید برای هر دعوا به صورت جداگانه تحصیل شود و حکم اعساری که نسبت به هر [[دعوا|دعوائی]] صادر می‌شود برای مراحل رسیدگی به آن دعوا می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2353616|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=متین دفتری|چاپ=3}}</ref> این حکم با توجه به عبارت «تمام مراحل مربوط» که در '''ماده ۵۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی''' قید شده‌است، شامل مرحله [[فرجام]] نیز می‌باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1344592|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=24}}</ref> اما حکم اعسار شامل [[دعوای طاری|دعاوی طاری]] که در اثنای رسیدگی به دعوی اصلی مطرح می‌شوند (مانند [[جلب شخص ثالث|جلب ثالث]]) نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4028672|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=577700|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 508 قانون آیین دادرسی مدنی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | |||
# معافیت از هزینه دادرسی باید به‌صورت جداگانه برای هر دعوا تحصیل شود. | |||
# معافیت مربوط به هزینه دادرسی به ازای هر دعوا جداگانه بررسی و اعطا می‌گردد. | |||
# شخص معسر می‌تواند در تمامی مراحل یک دعوای مشخص از معافیت از هزینه دادرسی بهره‌مند شود. | |||
# استفاده از معافیت هزینه دادرسی برای معسر شامل تمام مراحل دعوای همان پرونده می‌گردد. | |||
# | |||
== رویه های قضایی == | |||
* [[نظریه شماره 7/98/865 مورخ 1398/09/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[رای دادگاه درباره اعسار از پرداخت هزینه دادرسی پس از صدور دادنامه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۰۸۳۵)]] | |||
== منابع == | |||
{{پانویس|۲}} | |||
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}} | |||
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
[[رده:هزینه دادرسی و اعسار]] | |||
[[رده:اعسار از هزینه دادرسی]] | |||
[[رده:معافیت از هزینه دادرسی]] | |||
{{DEFAULTSORT:ماده 2540}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۰۲
ماده ۵۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی: معافیت از هزینه دادرسی باید برای هر دعوا به‌طور جداگانه تحصیل شود ولی معسر می‌تواند در تمام مراحل مربوط به همان دعوا از معافیت استفاده کند.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
- معسر: معسر به فردی گفته می‌شود که یا دارایی او تکافوی پرداخت هزینه دادرسی را نکند یا با وجود اینکه فرد مالکیت اموالی را دارد، اما به آن‌ها دسترسی ندارد تا بتواند آن‌ها را مورد استفاده قرار دهد[۱] و در فقه معسر به معنای مفلس به کار رفته‌است و کسی که مفلس است در کلام برخی فقها محجور دانسته شده‌است.[۲]
- دعوی (دعوا): عبارت است از این که شخصی به عنوان مدعی به دادگاه مراجعه و شخص دیگری را به عنوان مدعی‌علیه، طرف دعوا خود قرار داده و از وی موضوع خاصی را مطالبه نماید.[۳] دعوی به مفهوم اعم، یعنی حق مراجعه به مراجع صالح به منظور احقاق حق ماهوی تضییع شده که برای هر شخص، بالغ یا نابالغ، عاقل یا مجنون، حقیقی یا حقوقی وجود دارد.[۴] به عبارت دیگر، دعوی اعم است از عملی که برای احقاق حقی انجام شود و یا به صرف ادعای حقی است، اعم از این که مبتنی بر حق باشد یا باطل.[۵]
نکات تفسیری دکترین ماده 508 قانون آیین دادرسی مدنی
حکم اعسار شامل معافیت از هزینه دادرسی و حق داشتن وکیل مجانی است و نسبت به موارد دیگر اثری نخواهد داشت.[۶] نکته‌ی دیگر آن که اصولاً معافیت از هزینه دادرسی باید برای هر دعوا به صورت جداگانه تحصیل شود و حکم اعساری که نسبت به هر دعوائی صادر می‌شود برای مراحل رسیدگی به آن دعوا می‌باشد.[۷] این حکم با توجه به عبارت «تمام مراحل مربوط» که در ماده ۵۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی قید شده‌است، شامل مرحله فرجام نیز می‌باشد[۸] اما حکم اعسار شامل دعاوی طاری که در اثنای رسیدگی به دعوی اصلی مطرح می‌شوند (مانند جلب ثالث) نمی‌باشد.[۹][۱۰]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 508 قانون آیین دادرسی مدنی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- معافیت از هزینه دادرسی باید به‌صورت جداگانه برای هر دعوا تحصیل شود.
- معافیت مربوط به هزینه دادرسی به ازای هر دعوا جداگانه بررسی و اعطا می‌گردد.
- شخص معسر می‌تواند در تمامی مراحل یک دعوای مشخص از معافیت از هزینه دادرسی بهره‌مند شود.
- استفاده از معافیت هزینه دادرسی برای معسر شامل تمام مراحل دعوای همان پرونده می‌گردد.
رویه های قضایی
- نظریه شماره 7/98/865 مورخ 1398/09/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- رای دادگاه درباره اعسار از پرداخت هزینه دادرسی پس از صدور دادنامه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۰۸۳۵)
منابع
- ↑ علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 577600
- ↑ علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 577604
- ↑ محمدجواد صفار. تنفیذ معامله (ماهیت، شرایط و آثار). چاپ 2. جنگل، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2666444
- ↑ فهیمه ملک‌زاده. اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2136396
- ↑ قدرت اله واحدی. آیین دادرسی مدنی کتاب اول. چاپ 5. میزان، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3495112
- ↑ علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 577704
- ↑ احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2353616
- ↑ عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دوره پیشرفته). چاپ 24. دراک، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1344592
- ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم). چاپ 4. فکرسازان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4028672
- ↑ علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 577700