ماده ۱۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
* {{زیتونی|[[ماده ۱۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۹۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۹۱ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی]]
خط ۱۹: خط ۱۸:
* [[ماده ۱۹۲ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۹۲ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۹۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۹۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
[[ابلاغ]]: ابلاغ، در لغت یعنی رسانیدن و ایصال،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4054512|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref> در اصطلاح حقوقی نیز ابلاغ، رساندن و تبلیغ آراء قضایی مثل [[اجرائیه]]، [[احضاریه]]، [[دادنامه]]، [[اخطاریه]] و اوراقی است که متضمن تصمیم [[دادگاه]] است، گفتنی است ابلاغ توسط مأمورین ذیصلاحی انجام می‌گردد که [[مأمور ابلاغ]] نام دارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق جزایی (کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شهید نورالهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6405100|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=اباذری فومشی|چاپ=2}}</ref>
[[ابلاغ]]: ابلاغ، در لغت یعنی رسانیدن و ایصال،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4054512|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref> در اصطلاح حقوقی نیز ابلاغ، رساندن و تبلیغ آراء قضایی مثل [[اجرائیه]]، [[احضاریه]]، [[دادنامه]]، [[اخطاریه]] و اوراقی است که متضمن تصمیم [[دادگاه]] است، گفتنی است ابلاغ توسط مأمورین ذیصلاحی انجام می‌گردد که [[مأمور ابلاغ]] نام دارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق جزایی (کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شهید نورالهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6405100|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=اباذری فومشی|چاپ=2}}</ref>
[[سازش]]: سازش هم در معنای یک روش حل اختلاف به کار می‌رود و هم به عنوان یک [[قرارداد]] جهت حل و فصل [[دعوا|دعاوی]] به کار می‌رود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شیوه‌های جایگزین حل و فصل اختلاف (ADR)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4927040|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=درویشی هویدا|چاپ=1}}</ref> همچنین، اینطور بیان شده‌است که سازش به مفهوم [[تراضی]] طرفین [[دعوا|دعوی]] بر فیصلهٔ نزاع معین در [[دادگاه]] و با دخالت [[دادرسی]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2140456|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک‌زاده|چاپ=2}}</ref> در تعریفی دیگر، چنین آمده‌است که [[توافق]] و تسالم [[اصحاب دعوا|دو طرف دعوی]] در [[دادگاه]] یا خارج از آن، به منظور از بین بردن اختلافات و پایان دادن به [[منازعه]] خویش را سازش می‌نامند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=332128|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
[[سازش]]: سازش هم در معنای یک روش حل اختلاف به کار می‌رود و هم به عنوان یک [[قرارداد]] جهت حل و فصل [[دعوا|دعاوی]] به کار می‌رود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شیوه‌های جایگزین حل و فصل اختلاف (ADR)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4927040|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=درویشی هویدا|چاپ=1}}</ref> همچنین، اینطور بیان شده‌است که سازش به مفهوم [[تراضی]] طرفین [[دعوا|دعوی]] بر فیصلهٔ نزاع معین در [[دادگاه]] و با دخالت [[دادرسی]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2140456|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک‌زاده|چاپ=2}}</ref> در تعریفی دیگر، چنین آمده‌است که [[توافق]] و تسالم [[اصحاب دعوا|دو طرف دعوی]] در [[دادگاه]] یا خارج از آن، به منظور از بین بردن اختلافات و پایان دادن به [[منازعه]] خویش را سازش می‌نامند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=332128|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
== پیشینه ==
== پیشینه ==
در [[ماده ۳۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] مقرر شده بود: «هر گاه بعد از ابلاغ [[احضاریه]] طرف حاضر نشد یا کتباً پاسخ داد که حاضر به سازش نیست دادگاه مراتب را در صورت‌مجلس قید کرده و به خواستار سازش اعلام می‌دارد که به دادگاهی که [[صلاحیت]] حکم دارد رجوع کند».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=557548|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
در [[ماده ۳۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] مقرر شده بود: «هر گاه بعد از ابلاغ [[احضاریه]] طرف حاضر نشد یا کتباً پاسخ داد که حاضر به سازش نیست دادگاه مراتب را در صورت‌مجلس قید کرده و به خواستار سازش اعلام می‌دارد که به دادگاهی که [[صلاحیت]] حکم دارد رجوع کند».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=557548|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 190 قانون آیین دادرسی مدنی ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
با جمع [[ماده ۱۸۸ قانون آیین دادرسی مدنی|مواد ۱۸۸]] و [[ماده ۱۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی|۱۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی]] این نتیجه حاصل می‌گردد که در موارد ذیل انجام سازش بین [[اصحاب دعوا|طرفین]] ممکن نخواهد بود:
با جمع [[ماده ۱۸۸ قانون آیین دادرسی مدنی|مواد ۱۸۸]] و [[ماده ۱۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی|۱۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی]] این نتیجه حاصل می‌گردد که در موارد ذیل انجام سازش بین [[اصحاب دعوا|طرفین]] ممکن نخواهد بود:
# عدم حضور طرفین،
# عدم حضور طرفین،
خط ۳۸: خط ۳۳:


نکتهٔ دیگر آن که در صورت عدم حصول سازش، ضرورتی به ابلاغ این امر به خواندهٔ غائب وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=571732|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=457172|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> همچنین، شایان ذکر است که منظور از «اقدام قانونی» در مادهٔ فوق، همان ارشاد به طرح دعوا است. بدیهی است که این امر، در صورتی است که متقاضی سازش، امکان طرح دعوا داشته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=557552|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
نکتهٔ دیگر آن که در صورت عدم حصول سازش، ضرورتی به ابلاغ این امر به خواندهٔ غائب وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=571732|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=457172|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> همچنین، شایان ذکر است که منظور از «اقدام قانونی» در مادهٔ فوق، همان ارشاد به طرح دعوا است. بدیهی است که این امر، در صورتی است که متقاضی سازش، امکان طرح دعوا داشته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=557552|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 190 قانون آیین دادرسی مدنی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# عدم حضور طرف یا عدم پاسخ کتبی او مبنی بر نپذیرفتن سازش
# قید مراتب عدم حضور یا عدم پذیرش در صورت مجلس دادگاه
# اطلاع‌رسانی به درخواست کننده سازش برای اقدامات قانونی بعدی
# نقش دادگاه در ثبت و ضبط موارد مربوط به سازش ناپذیری
# فرآیند ابلاغ دعوت‌نامه به طرفین برای جلسه سازش
== رویه های قضایی ==
* [[نظریه شماره 7/1401/110 مورخ 1401/06/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد عذر وکیل برای حضور در جلسه در مرحله پیش دادرسی]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}


{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
خط ۴۹: خط ۵۱:
[[رده:سازش]]
[[رده:سازش]]
[[رده:مفاد صورت مجلس]]
[[رده:مفاد صورت مجلس]]
[[رده:حقوق اصحاب دعوا]]
{{DEFAULTSORT:ماده 0950}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۰۲

ماده ۱۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی: هر گاه بعد از ابلاغ دعوت نامه، طرف حاضر نشد یا به‌طور کتبی پاسخ دهد که حاضر به سازش نیست، دادگاه مراتب را در صورت مجلس قید کرده و به درخواست کننده سازش برای اقدام قانونی اعلام می‌نماید.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

ابلاغ: ابلاغ، در لغت یعنی رسانیدن و ایصال،[۱] در اصطلاح حقوقی نیز ابلاغ، رساندن و تبلیغ آراء قضایی مثل اجرائیه، احضاریه، دادنامه، اخطاریه و اوراقی است که متضمن تصمیم دادگاه است، گفتنی است ابلاغ توسط مأمورین ذیصلاحی انجام می‌گردد که مأمور ابلاغ نام دارند.[۲] سازش: سازش هم در معنای یک روش حل اختلاف به کار می‌رود و هم به عنوان یک قرارداد جهت حل و فصل دعاوی به کار می‌رود.[۳] همچنین، اینطور بیان شده‌است که سازش به مفهوم تراضی طرفین دعوی بر فیصلهٔ نزاع معین در دادگاه و با دخالت دادرسی می‌باشد.[۴] در تعریفی دیگر، چنین آمده‌است که توافق و تسالم دو طرف دعوی در دادگاه یا خارج از آن، به منظور از بین بردن اختلافات و پایان دادن به منازعه خویش را سازش می‌نامند.[۵]

پیشینه

در ماده ۳۳۹ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ مقرر شده بود: «هر گاه بعد از ابلاغ احضاریه طرف حاضر نشد یا کتباً پاسخ داد که حاضر به سازش نیست دادگاه مراتب را در صورت‌مجلس قید کرده و به خواستار سازش اعلام می‌دارد که به دادگاهی که صلاحیت حکم دارد رجوع کند».[۶]

نکات تفسیری دکترین ماده 190 قانون آیین دادرسی مدنی

با جمع مواد ۱۸۸ و ۱۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی این نتیجه حاصل می‌گردد که در موارد ذیل انجام سازش بین طرفین ممکن نخواهد بود:

  1. عدم حضور طرفین،
  2. حضور طرفین اما عدم حصول سازش،
  3. عدم حضور و عدم ارسال لایحه توسط خواندهٔ سازش،
  4. عدم حضور خواندهٔ سازش و اکتفای وی به ارائهٔ لایحه مبنی بر اعلام آمادگی برای سازش،
  5. عدم حضور خواندهٔ سازش و اکتفای وی به ارائهٔ لایحه مبنی بر مخالفت صریح با سازش.[۷][۸]

بنابراین، باید توجه داشت که رسیدگی غیابی به درخواست سازش، معنا ندارد و شرط مداخلهٔ دادگاه، حضور طرفین است.[۹]

نکتهٔ دیگر آن که در صورت عدم حصول سازش، ضرورتی به ابلاغ این امر به خواندهٔ غائب وجود ندارد.[۱۰][۱۱] همچنین، شایان ذکر است که منظور از «اقدام قانونی» در مادهٔ فوق، همان ارشاد به طرح دعوا است. بدیهی است که این امر، در صورتی است که متقاضی سازش، امکان طرح دعوا داشته باشد.[۱۲]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 190 قانون آیین دادرسی مدنی

  1. عدم حضور طرف یا عدم پاسخ کتبی او مبنی بر نپذیرفتن سازش
  2. قید مراتب عدم حضور یا عدم پذیرش در صورت مجلس دادگاه
  3. اطلاع‌رسانی به درخواست کننده سازش برای اقدامات قانونی بعدی
  4. نقش دادگاه در ثبت و ضبط موارد مربوط به سازش ناپذیری
  5. فرآیند ابلاغ دعوت‌نامه به طرفین برای جلسه سازش

رویه های قضایی

منابع

  1. مسعود انصاری و محمدعلی طاهری. دانشنامه حقوق خصوصی (جلد اول). چاپ 2. محراب فکر، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4054512
  2. منصور اباذری فومشی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق جزایی (کیفری). چاپ 2. شهید نورالهی، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6405100
  3. یوسف درویشی هویدا. شیوه‌های جایگزین حل و فصل اختلاف (ADR). چاپ 1. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4927040
  4. فهیمه ملک‌زاده. اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2140456
  5. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 332128
  6. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 557548
  7. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 457164
  8. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 571724
  9. احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2355068
  10. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 571732
  11. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 457172
  12. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 557552