ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی''': درمواردی که طرفین معامله یا قرارداد متعهد به معرفی داور شده ولی داور یا داوران خود را معین نکرده باشند و در موقع بروز اختلاف نخواهند یا نتوانند در معرفی داور اختصاصی خود اقدام یا در تعیین داور ثالث تراضی نمایند و تعیین داور به دادگاه یا شخص ثالث نیز محول نشده باشد، یک طرف می‌تواند داور خود را معین کرده به وسیله اظهارنامه رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید یا نسبت به تعیین داور ثالث تراضی کند. دراین صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه داور خود را معرفی یا در تعیین داور ثالث تراضی نماید. هرگاه تا انقضای مدت یادشده اقدام نشود، ذی‌نفع می‌تواند حسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند.
'''ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی''': در مواردی که طرفین [[معامله]] یا [[قرارداد]] [[متعهد]] به معرفی [[داور]] شده ولی داور یا داوران خود را معین نکرده باشند و در موقع بروز اختلاف نخواهند یا نتوانند در معرفی داور اختصاصی خود اقدام یا در تعیین داور ثالث [[تراضی]] نمایند و تعیین داور به [[دادگاه]] یا [[شخص ثالث]] نیز محول نشده باشد، یک طرف می‌تواند داور خود را معین کرده به وسیله [[اظهارنامه]] رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید یا نسبت به تعیین داور ثالث تراضی کند. در این صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ [[ابلاغ]] اظهارنامه داور خود را معرفی یا در تعیین داور ثالث تراضی نماید. هر گاه تا انقضای مدت یادشده اقدام نشود، [[ذی نفع|ذی‌نفع]] می‌تواند حسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند.
* {{زیتونی|[[ماده ۴۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۴۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۴۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۴۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
خط ۷: خط ۷:


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
داور اختصاصی: داور یا داورانی که برگزیده یک طرف قرارداد داوری یا دعوی باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=330144|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
 
* [[داور اختصاصی]]: [[داور]] یا داورانی که برگزیده یک طرف [[قرارداد داوری]] یا [[دعوی]] باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=330144|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
در مواردی که حق انتخاب داور به ثالث داده شده باشد، و ثالث از انتخاب داور امتناع نماید، طرفین می‌توانند توسط دادگاه یا با اراده خود داور را تعیین نمایند، در این فرض نیازی به ارسال اظهارنامه نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=576440|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> تعیین داور و اطلاع آن به طرف مقابل صرفاً از طریق اظهارنامه مشمول مهلت ۱۰ روزه مقرر در این ماده و ماد ۵۶۰ برای طرف مقابل می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق داوری داخلی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4798832|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=کریمی|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=پرتو|چاپ=2}}</ref> همچنین در مورد عده داوران قانون ساکت بوده و صرفاً نشانه‌هایی مبنی بر این که حداکثر تعداد داوران باید سه نفر باشند، وجود دارد. اگرچه به نظر می‌رسد با توجه به مواد داوری آیین دادرسی مدنی و همچنین ماده ۱۰ قانون داوری تجاری بین‌المللی تعیین بیش از سه نفر و حتی با عده زوج منع قانونی ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1257408|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
در مواردی که حق انتخاب [[داور]] به [[شخص ثالث|ثالث]] داده شده باشد و ثالث از انتخاب داور امتناع نماید، طرفین می‌توانند توسط [[دادگاه]] یا با اراده خود داور را تعیین نمایند. در این فرض نیازی به ارسال اظهارنامه نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=576440|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> نکته‌ی دیگر آن که تعیین داور و اطلاع آن به طرف مقابل صرفاً از طریق اظهارنامه مشمول مهلت ۱۰ روزه مقرر در [[ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی]] و ماده ۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی برای طرف مقابل می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق داوری داخلی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4798832|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=کریمی|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=پرتو|چاپ=2}}</ref> همچنین در مورد عده داوران قانون ساکت بوده و صرفاً نشانه‌هایی مبنی بر این که حداکثر تعداد داوران باید سه نفر باشند، وجود دارد. اگرچه به نظر می‌رسد با توجه به مواد داوری آیین دادرسی مدنی و همچنین ماده ۱۰ قانون داوری تجاری بین‌المللی تعیین بیش از سه نفر و حتی با عده زوج منع قانونی ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1257408|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


== اثر فوت یا استعفاء داور بر اعتبار شرط داوری ==
=== اثر فوت یا استعفاء داور بر اعتبار شرط داوری ===
در مواردی که مقرر گردیده‌است حل اختلاف به یک نفر داور ارجاع شود با توافق طرفین قرارداد بر حل اختلافات از طریق [[داور]]<nowiki/>ی شخص معین، اگر داور فوت کرده یا استعفا بدهد، موافقت نامه و شرط داوری کما فی السابق دارای اعتبار هست در نتیجه طرفین نمی‌توانند ارتجالاً برای حل و فصل اختلاف به دادگاه مراجعه نمایند زیرا این امر برخلاف تراضی و اصل حاکمیت اراده است؛ بنابراین بر اساس ماده ۴۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی، یک طرف می‌تواند داور خود را معین کرده و به وسیله اظهارنامه رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید یا نسبت به تعیین داور ثالث تراضی کند. دراین صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه داور خود را معرفی یا در تعیین داور ثالث تراضی نماید. هرگاه تا انقضای مدت یادشده اقدام نشود، ذی‌نفع می‌تواند حسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند.<ref>[[رای دادگاه درباره اثر فوت یا استعفاء داور بر اعتبار شرط داوری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۸۱۰)]]</ref>
در مواردی که مقرر گردیده‌است حل اختلاف به یک نفر داور ارجاع شود با توافق طرفین قرارداد بر حل اختلافات از طریق [[داور]]<nowiki/>ی شخص معین، اگر داور فوت کرده یا استعفا بدهد، موافقت نامه و شرط داوری کما فی السابق دارای اعتبار هست در نتیجه طرفین نمی‌توانند ارتجالاً برای حل و فصل اختلاف به دادگاه مراجعه نمایند زیرا این امر برخلاف تراضی و اصل حاکمیت اراده است؛ بنابراین بر اساس ماده ۴۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی، یک طرف می‌تواند داور خود را معین کرده و به وسیله اظهارنامه رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید یا نسبت به تعیین داور ثالث تراضی کند. دراین صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه داور خود را معرفی یا در تعیین داور ثالث تراضی نماید. هرگاه تا انقضای مدت یادشده اقدام نشود، ذی‌نفع می‌تواند حسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند.<ref>[[رای دادگاه درباره اثر فوت یا استعفاء داور بر اعتبار شرط داوری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۸۱۰)]]</ref>



نسخهٔ ‏۲۹ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۰۸

ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی: در مواردی که طرفین معامله یا قرارداد متعهد به معرفی داور شده ولی داور یا داوران خود را معین نکرده باشند و در موقع بروز اختلاف نخواهند یا نتوانند در معرفی داور اختصاصی خود اقدام یا در تعیین داور ثالث تراضی نمایند و تعیین داور به دادگاه یا شخص ثالث نیز محول نشده باشد، یک طرف می‌تواند داور خود را معین کرده به وسیله اظهارنامه رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید یا نسبت به تعیین داور ثالث تراضی کند. در این صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه داور خود را معرفی یا در تعیین داور ثالث تراضی نماید. هر گاه تا انقضای مدت یادشده اقدام نشود، ذی‌نفع می‌تواند حسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در مواردی که حق انتخاب داور به ثالث داده شده باشد و ثالث از انتخاب داور امتناع نماید، طرفین می‌توانند توسط دادگاه یا با اراده خود داور را تعیین نمایند. در این فرض نیازی به ارسال اظهارنامه نمی‌باشد.[۲] نکته‌ی دیگر آن که تعیین داور و اطلاع آن به طرف مقابل صرفاً از طریق اظهارنامه مشمول مهلت ۱۰ روزه مقرر در ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی برای طرف مقابل می‌شود.[۳] همچنین در مورد عده داوران قانون ساکت بوده و صرفاً نشانه‌هایی مبنی بر این که حداکثر تعداد داوران باید سه نفر باشند، وجود دارد. اگرچه به نظر می‌رسد با توجه به مواد داوری آیین دادرسی مدنی و همچنین ماده ۱۰ قانون داوری تجاری بین‌المللی تعیین بیش از سه نفر و حتی با عده زوج منع قانونی ندارد.[۴]

اثر فوت یا استعفاء داور بر اعتبار شرط داوری

در مواردی که مقرر گردیده‌است حل اختلاف به یک نفر داور ارجاع شود با توافق طرفین قرارداد بر حل اختلافات از طریق داوری شخص معین، اگر داور فوت کرده یا استعفا بدهد، موافقت نامه و شرط داوری کما فی السابق دارای اعتبار هست در نتیجه طرفین نمی‌توانند ارتجالاً برای حل و فصل اختلاف به دادگاه مراجعه نمایند زیرا این امر برخلاف تراضی و اصل حاکمیت اراده است؛ بنابراین بر اساس ماده ۴۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی، یک طرف می‌تواند داور خود را معین کرده و به وسیله اظهارنامه رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید یا نسبت به تعیین داور ثالث تراضی کند. دراین صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه داور خود را معرفی یا در تعیین داور ثالث تراضی نماید. هرگاه تا انقضای مدت یادشده اقدام نشود، ذی‌نفع می‌تواند حسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند.[۵]

رویه قضایی

مقالات مرتبط

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 330144
  2. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 576440
  3. عباس کریمی و حمیدرضا پرتو. حقوق داوری داخلی. چاپ 2. دادگستر، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4798832
  4. علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1257408
  5. رای دادگاه درباره اثر فوت یا استعفاء داور بر اعتبار شرط داوری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۸۱۰)