ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(افزودن رویه ی قضایی)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی''': چنانچه هریک از طرفین دعوا دادخواست تجدیدنظر خود را مسترد نمایند، مرجع تجدیدنظر، قرار ابطال دادخواست تجدیدنظر را صادر می‌نماید.
'''ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی''': چنانچه هر یک از [[طرفین]] دعوا [[دادخواست]] تجدیدنظر خود را مسترد نمایند، مرجع تجدیدنظر، [[قرار ابطال دادخواست تجدیدنظر]] را صادر می‌نماید.
*{{زیتونی|[[ماده ۳۶۲ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۳۶۲ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۳۶۴ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۳۶۴ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== توضیح واژگان ==
* طرفین دعوا یا متخاصمین یا متحاکمین، دو طرف [[دعوا]] مطروحه در [[دادگاه|دادگاه‌ها]] را گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲|1=|عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=342036|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> همچنین، اینطور بیان شده است که اصحاب دعوا اعم‌اند از خود طرف‌های دعوا یا [[وکیل|وکیلان]] یا [[نماینده قانونی|نمایندگان قانونی]] آنان.<ref>{{یادکرد کتاب۲|1=|عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=469660|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
* دادخواست، شکوائیه ای است که به مراجع قضایی به‌طور کتبی یا به شکل شفاهی عرضه می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2139696|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک‌زاده|چاپ=2}}</ref>
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]
== پیشینه ==
== پیشینه ==
این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ وجود نداشت اما ماده ۵۱۲ آن قانون مقرراتی را برای ترک دعوای پژوهشی بیان کرده و همچنین ماده ۵۰۵ آن قانون نیز به استرداد دادخواست در پژوهش تبعی اشاره کرده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=563368|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ وجود نداشت اما ماده ۵۱۲ آن قانون مقرراتی را برای ترک دعوای پژوهشی بیان کرده و همچنین ماده ۵۰۵ آن قانون نیز به استرداد دادخواست در پژوهش تبعی اشاره کرده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=563368|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
در مواردی که دادخواست تجدیدنظر ثبت شده اما هنوز به دادگاه تجدید نظر ارسال نشده نیز مفاد این ماده رعایت می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=563376|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>  این ماده در مورد استرداد دعوای تجدیدنظر حکمی ندارد به نظر مبا توجه به این ماده و مقررات بندهای ب و ج ماده ۱۰۷ این قانون اگر در جریان دادرسی در دادگاه تجدیدنظر دعوا توسط تجدیدنظر خواه استرداد شود، قرار رد دعوای تجدیدنظر و اگر پس از ختم مذاکرات یا به‌طور کلی دعوا مسترد شود با رعایت بند «ج» ماده ۱۰۷ قرار سقوط دعوای تجدیدنظر صادر خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3943900|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref>  
در مواردی که دادخواست تجدیدنظر ثبت شده اما هنوز به دادگاه تجدید نظر ارسال نشده نیز مفاد '''ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی''' رعایت می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=563376|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>  این ماده در مورد استرداد دعوای تجدیدنظر حکمی ندارد. با توجه به این ماده و مقررات [[ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی|بندهای ب و ج ماده ۱۰۷ این قانون]] اگر در جریان دادرسی در دادگاه تجدیدنظر دعوا توسط تجدیدنظر خواه استرداد شود، [[قرار رد دعوای تجدیدنظر]] و اگر پس از ختم مذاکرات یا به‌طور کلی دعوا مسترد شود با رعایت بند «ج» ماده ۱۰۷ [[قرار سقوط دعوای تجدیدنظر]] صادر خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3943900|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref>  


در فرجام خواهی نیز چنانچه فرجام خواه دادخواست خود را مسترد دارد دیوان عالی کشور با توجه به ملاک این ماده با صدور قرار ابطال دادخواست نسبت به ابرام رای فرجام خواسته اقدام می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1337348|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=18}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2518868|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=11}}</ref> همچنین احکام و آثار استرداد دادخواست اعاده دادرسی نیز با توجه به محدود بودن مهلت اعاده دادرسی و دلالت قسمت اخیر ماده ۴۳۵ این قانون باید با توجه به ملاک ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی، تعیین شود لذا آثار و احکام آن همان است که در مورد استرداد دادخواست تجدیدنظر مقرر شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1337364|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=18}}</ref>
در [[فرجام خواهی]] نیز چنانچه [[فرجام خواه]] دادخواست خود را مسترد دارد [[دیوان عالی کشور]] با توجه به ملاک ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی با صدور [[قرار ابطال دادخواست]] نسبت به [[ابرام]] رای فرجام خواسته اقدام می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1337348|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=18}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2518868|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=11}}</ref> همچنین احکام و آثار استرداد دادخواست [[اعاده دادرسی]] نیز با توجه به محدود بودن مهلت اعاده دادرسی و دلالت قسمت اخیر [[ماده ۴۳۵ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده ۴۳۵]] این قانون باید با توجه به ملاک ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی، تعیین شود لذا آثار و احکام آن همان است که در مورد استرداد دادخواست تجدیدنظر مقرر شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1337364|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=18}}</ref>


== رویه‌های قضایی ==
== رویه‌های قضایی ==
خط ۱۴: خط ۲۳:
* [[نظریه شماره 7/1400/26 مورخ 1400/02/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره استرداد تجدیدنظرخواهی توسط خواهان و قبول تجدیدنظرخواهی خارج از مهلت قانونی]]
* [[نظریه شماره 7/1400/26 مورخ 1400/02/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره استرداد تجدیدنظرخواهی توسط خواهان و قبول تجدیدنظرخواهی خارج از مهلت قانونی]]
* [[رای دادگاه درباره اعتراض به موارد مغفول مانده در رأی بدوی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۳۸۱)]]
* [[رای دادگاه درباره اعتراض به موارد مغفول مانده در رأی بدوی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۳۸۱)]]
* [[رای دادگاه درباره استرداد دادخواست تجدیدنظرخواهی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۵۰۱۷۲۴)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر اعلام رضایت رسمی بر تجدیدنظرخواهی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۵۰۰۰۰۸)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر انصراف موکل از وصول مطالبات خود بر حق الزحمه ی وکیل (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۱۲۳۰)]]


== انتقادات ==
== انتقادات ==
در تجدیدنظر هریک از طرفین دادخواست نداده‌اند و تنها تجدیدنظر خواه است که دادخواست تجدیدنظر تقدیم کرده‌است و شایسته بود در متن ماده به جای عبارت «هریک از طرفین دعوا» از کلمه تجدیدنظر خواه استفاده می‌کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=574872|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
در تجدیدنظر هریک از طرفین دادخواست نداده‌اند و تنها تجدیدنظر خواه است که دادخواست تجدیدنظر تقدیم کرده‌است و شایسته بود در متن ماده به جای عبارت «هریک از طرفین دعوا» از کلمه تجدیدنظر خواه استفاده می‌کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=574872|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> لذا بهتر بود این ماده به این صورت تنظیم می‌شد: «هرگاه تجدیدنظرخواه دادخواست تجدیدنظر را مسترد کند، مرجع تجدیدنظر قرار ابطال دادخواست تجدیدنظر را صادر می‌کند.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=477148|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
 
بهتر بود این ماده به این صورت تنظیم می‌شد: «هرگاه تجدیدنظرخواه دادخواست تجدیدنظر را مسترد کند، مرجع تجدیدنظر قرار ابطال دادخواست تجدیدنظر را صادر می‌کند.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=سلسبیل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=477148|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


== منابع: ==
== منابع: ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۴۶

ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی: چنانچه هر یک از طرفین دعوا دادخواست تجدیدنظر خود را مسترد نمایند، مرجع تجدیدنظر، قرار ابطال دادخواست تجدیدنظر را صادر می‌نماید.

توضیح واژگان

  • طرفین دعوا یا متخاصمین یا متحاکمین، دو طرف دعوا مطروحه در دادگاه‌ها را گویند.[۱] همچنین، اینطور بیان شده است که اصحاب دعوا اعم‌اند از خود طرف‌های دعوا یا وکیلان یا نمایندگان قانونی آنان.[۲]
  • دادخواست، شکوائیه ای است که به مراجع قضایی به‌طور کتبی یا به شکل شفاهی عرضه می‌شود.[۳]

مواد مرتبط

پیشینه

این ماده در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ وجود نداشت اما ماده ۵۱۲ آن قانون مقرراتی را برای ترک دعوای پژوهشی بیان کرده و همچنین ماده ۵۰۵ آن قانون نیز به استرداد دادخواست در پژوهش تبعی اشاره کرده بود.[۴]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در مواردی که دادخواست تجدیدنظر ثبت شده اما هنوز به دادگاه تجدید نظر ارسال نشده نیز مفاد ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی رعایت می‌شود.[۵] این ماده در مورد استرداد دعوای تجدیدنظر حکمی ندارد. با توجه به این ماده و مقررات بندهای ب و ج ماده ۱۰۷ این قانون اگر در جریان دادرسی در دادگاه تجدیدنظر دعوا توسط تجدیدنظر خواه استرداد شود، قرار رد دعوای تجدیدنظر و اگر پس از ختم مذاکرات یا به‌طور کلی دعوا مسترد شود با رعایت بند «ج» ماده ۱۰۷ قرار سقوط دعوای تجدیدنظر صادر خواهد شد.[۶]

در فرجام خواهی نیز چنانچه فرجام خواه دادخواست خود را مسترد دارد دیوان عالی کشور با توجه به ملاک ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی با صدور قرار ابطال دادخواست نسبت به ابرام رای فرجام خواسته اقدام می‌کند.[۷][۸] همچنین احکام و آثار استرداد دادخواست اعاده دادرسی نیز با توجه به محدود بودن مهلت اعاده دادرسی و دلالت قسمت اخیر ماده ۴۳۵ این قانون باید با توجه به ملاک ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی، تعیین شود لذا آثار و احکام آن همان است که در مورد استرداد دادخواست تجدیدنظر مقرر شده‌است.[۹]

رویه‌های قضایی

انتقادات

در تجدیدنظر هریک از طرفین دادخواست نداده‌اند و تنها تجدیدنظر خواه است که دادخواست تجدیدنظر تقدیم کرده‌است و شایسته بود در متن ماده به جای عبارت «هریک از طرفین دعوا» از کلمه تجدیدنظر خواه استفاده می‌کرد.[۱۰] لذا بهتر بود این ماده به این صورت تنظیم می‌شد: «هرگاه تجدیدنظرخواه دادخواست تجدیدنظر را مسترد کند، مرجع تجدیدنظر قرار ابطال دادخواست تجدیدنظر را صادر می‌کند.»[۱۱]

منابع:

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 342036
  2. علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 469660
  3. فهیمه ملک‌زاده. اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2139696
  4. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 563368
  5. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 563376
  6. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم). چاپ 4. فکرسازان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3943900
  7. عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته). چاپ 18. دراک، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1337348
  8. بهرام بهرامی. آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم). چاپ 11. نگاه بینه، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2518868
  9. عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته). چاپ 18. دراک، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1337364
  10. علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 574872
  11. علی عباس حیاتی. شرح قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 2. سلسبیل، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 477148