ماده ۱۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۰ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۱۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی''': دادگاه پس از حصول سازش بین طرفین به شرح فوق رسیدگی را ختم و مبادرت به صدور گزارش اصلاحی می‌نماید مفاد سازش نامه که طبق مواد فوق تنظیم می‌شود نسبت به طرفین و وراث و قائم مقام قانونی آنها نافذ و معتبر است و مانند احکام دادگاه‌ها به موقع اجرا گذاشته می‌شود، چه این که مورد سازش مخصوص به دعوای مطروحه بوده یا شامل دعاوی یا امور دیگری باشد.
'''ماده ۱۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی''': [[دادگاه]] پس از حصول [[سازش]] بین [[اصحاب دعوا|طرفین]] به شرح فوق رسیدگی را [[ختم دادرسی|ختم]] و مبادرت به صدور [[گزارش اصلاحی]] می‌نماید مفاد [[سازش نامه]] که طبق مواد فوق تنظیم می‌شود نسبت به طرفین و [[ورثه|وراث]] و [[قائم مقام قانونی]] آن‌ها نافذ و معتبر است و مانند [[حکم|احکام]] دادگاه‌ها به موقع اجرا گذاشته می‌شود، چه این که مورد سازش مخصوص به [[دعوا|دعوای]] مطروحه بوده یا شامل دعاوی یا امور دیگری باشد.
*{{زیتونی|[[ماده ۱۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۱۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۱۸۵ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۱۸۵ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده 27 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی]]
* [[ماده ۱۷۸ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۷۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۸۰ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۸۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۸۲ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۸۵ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۸۶ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۸۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۸۸ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۹۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۹۲ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۹۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
ختم رسیدگی: در عرف قضایی اصطلاح ختم رسیدگی در مفهوم ختم دادرسی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1344952|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=24}}</ref>
[[ختم رسیدگی]]: در عرف قضایی اصطلاح ختم رسیدگی در مفهوم [[ختم دادرسی]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1344952|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=24}}</ref>  
 
سازش نزد دادرس: طرفین یک اختلاف می‌توانند در هر حال از دادگاه درخواست تنظیم سازش نامه نمایند و در صورت تحقق سازش، دادرس سازش نامه را به ترتیبی که واقع شده در صورتمجلس نوشته و بعد از امضای طرفیت و دادرس، این صورت مجلس گزارش اصلاحی نامیده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرایط و موارد صدور قرار تأمین خواسته|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1995060|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شریفی|نام۲=مسعود|نام خانوادگی۲=انوشه  پور|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آثار و اجرای حکم غیابی گواهی عدم امکان سازش|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2563900|صفحه=|نام۱=فریبا|نام خانوادگی۱=شهابی|چاپ=1}}</ref> 


[[گزارش اصلاحی]]: [[اصحاب دعوا|طرفین]] یک اختلاف می‌توانند در هر حال از [[دادگاه]] [[درخواست]] تنظیم [[سازش نامه]] نمایند و در صورت تحقق [[سازش]]، [[دادرس]] سازش نامه را به ترتیبی که واقع شده در [[صورت مجلس]] نوشته و بعد از امضای طرفیت و دادرس، این صورت مجلس گزارش اصلاحی نامیده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرایط و موارد صدور قرار تأمین خواسته|ترجمه=|جلد=|سال=1381|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1995060|صفحه=|نام۱=مهدی|نام خانوادگی۱=شریفی|نام۲=مسعود|نام خانوادگی۲=انوشه  پور|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آثار و اجرای حکم غیابی گواهی عدم امکان سازش|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2563900|صفحه=|نام۱=فریبا|نام خانوادگی۱=شهابی|چاپ=1}}</ref> همچنین، اینطور بیان شده است که منظور از گزارش اصلاحی، حل اختلاف طرفین با [[تراضی]] است که توسط [[دادگاه]] تنظیم شده و از نظر شکل و صورت شبیه [[رأی]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اجرای احکام مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1467764|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=3}}</ref>
== پیشینه ==
== پیشینه ==
در حقوق فرانسه قراردادهای قضایی (مانند گزارش اصلاحی) به لحاظ اینکه رای به مفهوم واقعی آن محسوب نمی‌شود قابل اعاده دادرسی نمی‌باشند در حقوق ایران نیز به همین نحو می‌توان استدلال نمود که اولا قرارداد قضایی رای محسوب نمی‌شود و از اعتبار امر مختومه برخوردار نمی‌گردد، دوما این قرارداد قابل ابطال در دادگاه تنظیم کننده می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اعاده دادرسی (در آیین دادرسی مدنی ایران و فرانسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2128816|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
مفاد این ماده در قانون سال ۱۲۹۰ مشابهی ندارد اما در [[ماده ۶۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸]] مقرر شده بود:«مفاد صلح‌نامه که مطابق دو ماده فوق تنظیم می‌شود نسبت به [[اصحاب دعوا|طرفین]] و [[ورثه|وراث]] و [[قائم مقام|قائم‌مقام]] آن‌ها نافذ و معتبر است و مانند [[حکم|احکام]] [[دادگاه|دادگاه‌های‌دادگستری]] به موقع اجرا گذاشته می‌شود اعم از اینکه مورد سازش مخصوص به دعوی مطروحه بوده یا شامل دعاوی یا امور دیگری باشد».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=557412|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>  


مفاد این ماده در قانون سال ۱۲۹۰ مشابهی ندارد اما در ماده ۶۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ صلحانه مندرج در مواد ۶۲۹ و۶۲۸ قانون سابق را نسبت به طرفین و وراث و قائم مقام آن‌ها نافذ و معتبر داسته و مانند احکام دادگاه‌ها برای آن قابلیت اجرا در نظر گرفته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=557412|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2797400|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref>
== مطالعات تطبیقی ==
در حقوق فرانسه [[قرارداد قضایی|قراردادهای قضایی]] (مانند [[گزارش اصلاحی]]) به لحاظ اینکه [[رأی]] به مفهوم واقعی آن محسوب نمی‌شود، قابل [[اعاده دادرسی]] نمی‌باشند. در حقوق ایران نیز به همین نحو می‌توان استدلال نمود که اولاً قرارداد قضایی رأی محسوب نمی‌شود و از [[اعتبار امر مختوم|اعتبار امر مختومه]] برخوردار نمی‌گردد. ثانیاً، این قرارداد قابل [[ابطال]] در [[دادگاه]] تنظیم کننده می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اعاده دادرسی (در آیین دادرسی مدنی ایران و فرانسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2128816|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
در حقوق فرانسه قراردادهای قضایی (مانند گزارش اصلاحی) به لحاظ اینکه رای به مفهوم واقعی آن محسوب نمی‌شود قابل اعاده دادرسی نمی‌باشند در حقوق ایران نیز به همین نحو می‌توان استدلال نمود که اولا قرارداد قضایی رای محسوب نمی‌شود و از اعتبار امر مختومه برخوردار نمی‌گردد، دوما این قرارداد قابل ابطال در دادگاه تنظیم کننده می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5321872|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اعاده دادرسی (در آیین دادرسی مدنی ایران و فرانسه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2128816|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
مطابق ذیل این ماده گزارش اصلاحی می‌تواند هر گونه اختلاف بین طرفین آن را شامل شده و صرفاً مختص اختلافات مطروحه در [[دعوا]] نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=457076|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>  
 
== نکات توضیحی ==
گزارش اصلاحی نیز مانند سایر آرا دادگاه‌ها قابلیت اجرا از طریق اجرای احکام دادگستری را دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی کتاب سوم (طواری دادرسی، داوری، هزینه دادرسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3619056|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=4}}</ref> همچنین، شایان ذکر است که [[درخواست]] ابطال گزارش اصلاحی می‌تواند به علت مخالفت آن با [[نظم عمومی]] و [[اخلاق حسنه]] یا [[اشتباه]] و [[اکراه]] از [[دادگاه]] [[درخواست]] شود یا می‌توان تقاضای [[فسخ]] سازش نامه را به سبب [[تدلیس]] و [[عیب]] و امثالهم [[درخواست]] نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی ماهیت گزارش اصلاحی از حیث نوع تصمیم مراجع قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=|ناشر=فصلنامه پژوهشی تحلیلی و آموزشی مجد شماره 19 و 20  1390-1391|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5094044|صفحه=|نام۱=ابراهیم|نام خانوادگی۱=تقی زاده|نام۲=رضا|نام خانوادگی۲=تقی زاده|چاپ=}}</ref>


گزارش اصلاحی نیز مانند سایر آرا دادگاه‌ها قابلیت اجرا از طریق اجرای احکام دادگستری را دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی کتاب سوم (طواری دادرسی، داوری، هزینه دادرسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3619056|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=4}}</ref>
== رویه‌های قضایی ==
* [[نظریه شماره 7/99/1096 مورخ 1399/08/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم صحت صدور گزارش اصلاحی صرفا برمبنای نظر کارشناسان تعیین شده|نظریه شماره 7/99/1096 مورخ 1399/08/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم صحت صدور گزارش اصلاحی صرفا برمبنای نظر کارشناسان تعیین شد]]<nowiki/>ه
* [[نظریه شماره 7/1402/468 مورخ 1402/07/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صدور اجراییه در رابطه با گزارش های اصلاحی در شوراهای حل اختلاف|نظریه شماره 7/1402/468 مورخ 1402/07/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صدور اجراییه در رابطه با گزارش های اصلاحی در شوراهای حل اختل]]<nowiki/>[[نظریه شماره 7/1402/468 مورخ 1402/07/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صدور اجراییه در رابطه با گزارش های اصلاحی در شوراهای حل اختلاف|اف]]
* [[نظریه شماره 7/99/1117 مورخ 1399/08/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم لزوم دعوت طرفین درفرض تنظیم گزارش اصلاحی درشورای حل اختلاف|نظریه شماره 7/99/1117 مورخ 1399/08/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم لزوم دعوت طرفین درفرض تنظیم گزارش اصلاحی درشورای حل اختلا]]<nowiki/>[[نظریه شماره 7/99/1117 مورخ 1399/08/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم لزوم دعوت طرفین درفرض تنظیم گزارش اصلاحی درشورای حل اختلاف|ف]]
* [[نظریه شماره 7/1400/265 مورخ 1400/03/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم صدور اجراییه درصورت به تایید نرسیدن گزارش توسط قاضی شورای حل اختلاف|نظریه شماره 7/1400/265 مورخ 1400/03/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم صدور اجراییه درصورت به تایید نرسیدن گزارش توسط قاضی شور]]<nowiki/>[[نظریه شماره 7/1400/265 مورخ 1400/03/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم صدور اجراییه درصورت به تایید نرسیدن گزارش توسط قاضی شورای حل اختلاف|ای حل اختلاف]]
* [[رای دادگاه درباره ابطال گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۸۶۱)]]
* [[رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۸۸۴)]]
* [[نظریه شماره 7/1402/49 مورخ 1402/05/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اختلاف متداعیین بعد از تنظیم گزارش اصلاحی]]
* [[نظریه شماره 7/99/92 مورخ 1399/05/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره حال شدن دیون موجل متوفی در فرض پرداخت اقساطی محکوم به]]
* [[نظریه شماره 7/1401/258 مورخ 1401/08/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره گزارش اصلاحی بر اساس نظر داور]]
* [[نظریه شماره 7/1401/1329 مورخ 1402/05/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اخذ وجوه ایداعی و محکوم به طبق وکالتنامه توسط وکیل]]
* [[نظریه شماره 1147/96/7 مورخ 1396/05/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 1235/95/7 مورخ 1395/05/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]


درخواست ابطال گزارش اصلاحی می‌تواند به علت مخالفت آن با نظم عمومی و اخلاق حسنه یا اشتباه و اکراه از دادگاه درخواست شود یا می‌توان تقاضای فسخ سازش نامه را به سبب تدلیس و عیب و امثالهم درخواست نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی ماهیت گزارش اصلاحی از حیث نوع تصمیم مراجع قضایی|ترجمه=|جلد=|سال=|ناشر=فصلنامه پژوهشی تحلیلی و آموزشی مجد شماره 19 و 20  1390-1391|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5094044|صفحه=|نام۱=ابراهیم|نام خانوادگی۱=تقی زاده|نام۲=رضا|نام خانوادگی۲=تقی زاده|چاپ=}}</ref>
== مصادیق و نمونه‌ها ==
نمونه گزارش اصلاحی: در خصوص دعوی الف به طرفیت ب به [[خواسته]] [[تخلیه]] یک باب واحد مسکونی به آدرس … نظر به اینکه حین رسیدگی دو طرف [[توافق]] نمودند مبنی بر اینکه [[خوانده]] دو ماه دیگر در تاریخ … محل را تخلیه و تحویل نماید در ضمن علاوه بر آن مبلغ بیست میلیون ریال بابت [[خسارت]] وارده به ملک پرداخت کند، لذا مستند به [[ماده ۱۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] توافقنامه مزبور به عنوان گزارش اصلاحی صادر و مفاد سازش نامه نسبت به طرفین و وراث و [[قائم مقام قانونی]] آن‌ها نافذ و معتبر و قطعی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی و اجرای احکام مدنی (ویژه کارآموزان قضایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3911224|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=موحدیان|چاپ=1}}</ref>


مطابق ذیل این ماده گزارش اصلاحی می‌تواند هرگونه اختلاف بین طرفین آن را شامل شده و صرفاً مختص اختلافات مطورحه در دعوا نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=457076|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
== مقالات مرتبط ==


== مصادیق و نمونه‌ها ==
* [[فقدان «قانون میانجی‌گری» به عنوان مهم‌ترین خلأ سیاست تقنینی در نظام حل و فصل اختلافات ایران به همراه پیشنهاد قانونِ الگو...]]
۱) نمونه گزارش اصلاحی: در خصوص دعوی الف به طرفیت ب به خواسته تخلیه یک باب واحد مسکونی به آدرس … نظر به اینککه حین رسیدگی دو طرف توافق نمودند مبنی بر اینکه) خوانده دو ماه دیگر در تاریخ … محل را تخلیه و تخویل نماید در ضمن علاوه بر آن مبلغ بیست میلیون ریال بابت خسارت وارده به ملک پرداخت کند) لذا مستند به ماده ۱۸۴ ق.ا.د. م توافقنامه مزبور به عنوان گزارش اصلاحی صادر و مفاد سازش نامه نسبت به طرفین و وراث و قائم مقام قانونی آن‌ها نافذ و معتبر و قطعی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی و اجرای احکام مدنی (ویژه کارآموزان قضایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3911224|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=موحدیان|چاپ=1}}</ref>


== منابع: ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}


[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:دادرسی نخستین]]
[[رده:سازش و درخواست آن]]
[[رده:سازش و درخواست آن]]
[[رده:سازش]]
[[رده:گزارش اصلاحی]]
[[رده:اجرای سازش نامه]]
[[رده:اعتبار سازش نامه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۰۹

ماده ۱۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی: دادگاه پس از حصول سازش بین طرفین به شرح فوق رسیدگی را ختم و مبادرت به صدور گزارش اصلاحی می‌نماید مفاد سازش نامه که طبق مواد فوق تنظیم می‌شود نسبت به طرفین و وراث و قائم مقام قانونی آن‌ها نافذ و معتبر است و مانند احکام دادگاه‌ها به موقع اجرا گذاشته می‌شود، چه این که مورد سازش مخصوص به دعوای مطروحه بوده یا شامل دعاوی یا امور دیگری باشد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

ختم رسیدگی: در عرف قضایی اصطلاح ختم رسیدگی در مفهوم ختم دادرسی است.[۱]

گزارش اصلاحی: طرفین یک اختلاف می‌توانند در هر حال از دادگاه درخواست تنظیم سازش نامه نمایند و در صورت تحقق سازش، دادرس سازش نامه را به ترتیبی که واقع شده در صورت مجلس نوشته و بعد از امضای طرفیت و دادرس، این صورت مجلس گزارش اصلاحی نامیده می‌شود.[۲][۳] همچنین، اینطور بیان شده است که منظور از گزارش اصلاحی، حل اختلاف طرفین با تراضی است که توسط دادگاه تنظیم شده و از نظر شکل و صورت شبیه رأی می‌باشد.[۴]

پیشینه

مفاد این ماده در قانون سال ۱۲۹۰ مشابهی ندارد اما در ماده ۶۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ مقرر شده بود:«مفاد صلح‌نامه که مطابق دو ماده فوق تنظیم می‌شود نسبت به طرفین و وراث و قائم‌مقام آن‌ها نافذ و معتبر است و مانند احکام دادگاه‌های‌دادگستری به موقع اجرا گذاشته می‌شود اعم از اینکه مورد سازش مخصوص به دعوی مطروحه بوده یا شامل دعاوی یا امور دیگری باشد».[۵]

مطالعات تطبیقی

در حقوق فرانسه قراردادهای قضایی (مانند گزارش اصلاحی) به لحاظ اینکه رأی به مفهوم واقعی آن محسوب نمی‌شود، قابل اعاده دادرسی نمی‌باشند. در حقوق ایران نیز به همین نحو می‌توان استدلال نمود که اولاً قرارداد قضایی رأی محسوب نمی‌شود و از اعتبار امر مختومه برخوردار نمی‌گردد. ثانیاً، این قرارداد قابل ابطال در دادگاه تنظیم کننده می‌باشد.[۶]

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

مطابق ذیل این ماده گزارش اصلاحی می‌تواند هر گونه اختلاف بین طرفین آن را شامل شده و صرفاً مختص اختلافات مطروحه در دعوا نمی‌باشد.[۷]

نکات توضیحی

گزارش اصلاحی نیز مانند سایر آرا دادگاه‌ها قابلیت اجرا از طریق اجرای احکام دادگستری را دارد.[۸] همچنین، شایان ذکر است که درخواست ابطال گزارش اصلاحی می‌تواند به علت مخالفت آن با نظم عمومی و اخلاق حسنه یا اشتباه و اکراه از دادگاه درخواست شود یا می‌توان تقاضای فسخ سازش نامه را به سبب تدلیس و عیب و امثالهم درخواست نمود.[۹]

رویه‌های قضایی

مصادیق و نمونه‌ها

نمونه گزارش اصلاحی: در خصوص دعوی الف به طرفیت ب به خواسته تخلیه یک باب واحد مسکونی به آدرس … نظر به اینکه حین رسیدگی دو طرف توافق نمودند مبنی بر اینکه خوانده دو ماه دیگر در تاریخ … محل را تخلیه و تحویل نماید در ضمن علاوه بر آن مبلغ بیست میلیون ریال بابت خسارت وارده به ملک پرداخت کند، لذا مستند به ماده ۱۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی توافقنامه مزبور به عنوان گزارش اصلاحی صادر و مفاد سازش نامه نسبت به طرفین و وراث و قائم مقام قانونی آن‌ها نافذ و معتبر و قطعی است.[۱۰]

مقالات مرتبط

منابع

  1. عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دوره پیشرفته). چاپ 24. دراک، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1344952
  2. مهدی شریفی و مسعود انوشه پور. شرایط و موارد صدور قرار تأمین خواسته. چاپ 1. خط سوم، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1995060
  3. فریبا شهابی. آثار و اجرای حکم غیابی گواهی عدم امکان سازش. چاپ 1. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2563900
  4. بهرام بهرامی. اجرای احکام مدنی. چاپ 3. نگاه بینه، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1467764
  5. عباس زراعت. محشای قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران. چاپ 3. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 557412
  6. علی عباس حیاتی. اعاده دادرسی (در آیین دادرسی مدنی ایران و فرانسه). چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2128816
  7. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. فکرسازان، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 457076
  8. قدرت اله واحدی. آیین دادرسی مدنی کتاب سوم (طواری دادرسی، داوری، هزینه دادرسی). چاپ 4. میزان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3619056
  9. ابراهیم تقی زاده و رضا تقی زاده. بررسی ماهیت گزارش اصلاحی از حیث نوع تصمیم مراجع قضایی. فصلنامه پژوهشی تحلیلی و آموزشی مجد شماره 19 و 20 1390-1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5094044
  10. غلامرضا موحدیان. آیین دادرسی و اجرای احکام مدنی (ویژه کارآموزان قضایی). چاپ 1. فکرسازان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3911224