ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی: در مواردی که طرفین معامله یا قرارداد متعهد به معرفی داور شده ولی داور یا داوران خود را معین نکرده باشند و در موقع بروز اختلاف نخواهند یا نتوانند در معرفی داور اختصاصی خود اقدام یا در تعیین داور ثالث تراضی نمایند و تعیین داور به دادگاه یا شخص ثالث نیز محول نشده باشد، یک طرف می‌تواند داور خود را معین کرده به وسیله اظهارنامه رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید یا نسبت به تعیین داور ثالث تراضی کند. در این صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه داور خود را معرفی یا در تعیین داور ثالث تراضی نماید. هر گاه تا انقضای مدت یادشده اقدام نشود، ذی‌نفع می‌تواند حسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۰ قانون داوری تجاری بین‌المللی

توضیح واژگان

• داور اختصاصی: داور یا داورانی که برگزیده یک طرف قرارداد داوری یا دعوی باشد.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در مواردی که حق انتخاب داور به ثالث داده شده باشد و ثالث از انتخاب داور امتناع نماید، طرفین می‌توانند توسط دادگاه یا با اراده خود داور را تعیین نمایند. در این فرض نیازی به ارسال اظهارنامه نمی‌باشد. نکته‌ی دیگر آن که معرفی داور یا ثالث موضوع ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی، از طریق اظهارنامه موضوعیت دارد و ابلاغ از طرق دیگر، بی‌اثر بوده و مبدأ مهلت‌های ۱۰ روزه مقرر در ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۴۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی نیست. همچنین، در مورد تعداد داوران قانون ساکت است و صرفاً نشانه‌هایی مبنی بر این که حداکثر تعداد داوران باید سه نفر باشند، وجود دارد. با این وجود، به نظر می‌رسد با توجه به مواد داوری آیین دادرسی مدنی و همچنین ماده ۱۰ قانون داوری تجاری بین‌المللی تعیین بیش از سه نفر و حتی با عده زوج منع قانونی ندارد.

شایان ذکر است در مواردی که مقرر گردیده‌ حل اختلاف به یک نفر داور ارجاع شود با توافق طرفین قرارداد بر حل اختلافات از طریق داوری شخص معین، اگر داور فوت کرده یا استعفا بدهد، موافقتنامه و شرط داوری کما فی السابق دارای اعتبار است. در نتیجه، طرفین نمی‌توانند ارتجالاً برای حل و فصل اختلاف به دادگاه مراجعه نمایند زیرا این امر برخلاف تراضی و اصل حاکمیت اراده است. بنابراین، یک طرف می‌تواند داور خود را معین کرده و به وسیله اظهارنامه رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید یا نسبت به تعیین داور ثالث تراضی کند. در این صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه داور خود را معرفی یا در تعیین داور ثالث تراضی نماید و هرگاه تا انقضای مدت یادشده اقدام نشود، ذی‌نفع می‌تواند حسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند.

رویه‌های قضایی

• رای دادگاه درباره اثر فوت یا استعفاء داور بر اعتبار شرط داوری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۰۸۱۰)
• رای دادگاه درباره اثر تسلیم رای داور خارج از مهلت داوری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۶۰۱۰۶۴)

مقالات مرتبط

• مفهوم و ماهیت داوری با اختیار صلح
• داوری چندجانبه در اختلافات درون‌شرکتی
• ترفندهای چریکی‎ ‎در داوری و راهکارهای مقابله با آن
• دخالت مساعدتی دادگاه در داوری؛ مبانی و مصادیق
• مبانی نظری اصل استقلال موافقت‌نامه داوری از قرارداد اصلی در حقوق تطبیقی
• مداخلة دادگاه در تعیین داور، آسیب شناسی قانون، رویة قضایی و ارائة الگو