ماده ۳۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخهها
(←رویه های قضایی: افزودن نظریه شماره 7/1401/977 مورخ 1401/10/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تقدیم دادخواست فرجام خواهی به دادگاه بدوی، پیش از تبادل لوایح فرجامی ذیل رویه ها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۳۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی''': دادخواستی که برابر مقررات یادشده در دو ماده قبل تقدیم نشده و یا هزینه دادرسی آن پرداخت نگردیده باشد به جریان نمیافتد. | '''ماده ۳۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی''': [[دادخواست فرجامی|دادخواستی]] که برابر مقررات یادشده در دو ماده قبل تقدیم نشده و یا [[هزینه دادرسی]] آن پرداخت نگردیده باشد به جریان نمیافتد. | ||
[[مدیر دفتر دادگاه]] در موارد یاد شده ظرف دو روز از تاریخ رسید دادخواست، نقایص آن را بهطور مشخص به دادخواست دهنده [[اخطار رفع نقص|اخطار]] مینماید و از روز ابلاغ ده روز به او مهلت میدهد که نقایص را رفع کند. در صورتی که دادخواست خارج از مهلت داده شده، یا در مدت یاد شده تکمیل نشود، بموجب قرار دادگاهی که دادخواست به آن تسلیم گردیده [[قرار رد دادخواست|رد]] میشود. | |||
این قرار ظرف بیست روز از تاریخ [[ابلاغ]] قابل شکایت در [[دیوان عالی کشور]] میباشد. رأی دیوان [[رأی قطعی|قطعی]] است. | |||
این قرار ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل شکایت در دیوان عالی کشور میباشد. رأی دیوان قطعی است. | |||
*{{زیتونی|[[ماده ۳۸۲ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | *{{زیتونی|[[ماده ۳۸۲ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۳۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | *{{زیتونی|[[ماده ۳۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۳۸۲ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
* [[ماده ۳۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
* [[ماده ۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
* [[ماده ۴۴۶ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
* دادخواست: شکوائیه است که به مراجع قضایی بهطور کتبی یا به شکل شفاهی عرضه میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2139696|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملکزاده|چاپ=2}}</ref> | |||
* هزینه دادرسی: مجموعه پرداختهایی که از جانب [[شاکی خصوصی|شاکی]] یا شکات صورت میگیرد تا [[شکایت|تظلم]] آنها به جریان بیفتد و دلایل آنها ارائه گردد و استماع و رسیدگی و به [[صدور رأی|صدور حکم]] منجر گردد، هزینه دادرسی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=892592|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=4}}</ref> | |||
* ابلاغ، رساندن و تبلیغ آراء قضایی مثل [[اجرائیه]]، [[احضاریه]]، [[دادنامه]]، [[اخطاریه]] و اوراقی است که متضمن تصمیم [[دادگاه]] است، گفتنی است ابلاغ توسط مأمورین ذیصلاحی انجام میگردد که [[مأمور ابلاغ]] نام دارند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق جزایی (کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=شهید نورالهی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6405100|صفحه=|نام۱=منصور|نام خانوادگی۱=اباذری فومشی|چاپ=2}}</ref> | |||
* رای قطعی: رایی است که از هیچیک از [[طرق عادی شکایت|طرق عادی]]، قابل شکایت ([[واخواهی]]، [[تجدیدنظر خواهی|تجدیدنظر]]) نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1345204|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=24}}</ref> به عبارت دیگر حکم قطعی، وصف [[حکم|حکمی]] است ماهوی که به علت طی مراحل رسیدگی ابتدائی و [[تجدید نظرخواهی|تجدید نظر]] قابل اجرا گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=339864|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> به عبارت دیگر احکام قطعی احکامی هستند که قابلیت تجدید نظر خواهی ندارند، اعم از اینکه حکم به صورت غیرقابل تجدیدنظر صادر شده باشد یا مهلت تجدیدنظر خواهی آن به پایان رسیده یا مراحل تجدیدنظر خواهی آن سپری شده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دادرسی و حکم غیابی در حقوق ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2642960|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> | |||
* دیوان عالی کشور: [[دادگاه|دادگاهی]] است که بر [[تصمیمات دادگاه|تصمیمات]] و [[رای|آرای دادگاههای]] تالی اعمال نظر میکند و [[حکم]] خلاف آنها را نقض مینماید. این دیوان حافظ وحدت [[رویه قضایی]] در کشور نیز میباشد و از جهت انتظامی هم بر دستگاه قضایی نظارت دارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=331200|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | |||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
مشابه مفاد | مشابه مفاد '''ماده ۳۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی''' ذیل ماده ۵۳۴ اصلاحی ۱۳۳۴ قانون آیین دادرسی مدنی بیان شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2799416|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=رفیعی|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات تفسیری دکترین ماده 383 قانون آیین دادرسی مدنی == | |||
== نکات | مشابه [[ماده ۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده ۵۴]] که وظایفی را برای مدیر دفتر مقرر کردهاست، این ماده نیز وظایف مدیر دفتر دادگاه را در قبال دادخواست فرجامی بیان کردهاست، در ارتباط به رسیدگی فرجامی [[قرار رد دادخواست فرجامی]] توسط دادگاهی که رای فرجام خواسته را صادر کردهاست، صادر میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=575216|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> | ||
مشابه ماده ۵۴ که وظایفی را برای مدیر دفتر مقرر کردهاست، این ماده نیز وظایف مدیر دفتر دادگاه را در قبال دادخواست فرجامی بیان کردهاست، در ارتباط به رسیدگی فرجامی قرار رد دادخواست فرجامی توسط دادگاهی که رای فرجام خواسته را صادر کردهاست، صادر میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=575216|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> | == انتقادات == | ||
در این '''ماده ۳۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی''' مهلت رفع نقص بهطور مطلق ده روز اعلام شدهاست؛ اما در این خصوص باید گفت چنانچه فرجام خواه مقیم خارج از کشور باشد با توجه به [[ماده ۴۴۶ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده ۴۴۶]] این قانون، مهلتی که مدیر دفتر برای رفع نقص از دادخواست فرجامی برای او قرار میدهد باید دو ماه باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3966088|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> | |||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 383 قانون آیین دادرسی مدنی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | |||
# دادخواست باید مطابق مقررات مشخصشده در مواد قبل از ماده ۳۸۳ تقدیم شود. | |||
# عدم پرداخت هزینه دادرسی باعث عدم رسیدگی به دادخواست میشود. | |||
# مدیر دفتر دادگاه موظف است نقایص دادخواست را ظرف دو روز بهطور مشخص به دادخواستدهنده اخطار دهد. | |||
# مهلت رفع نقایص ده روز از تاریخ ابلاغ اخطار است. | |||
# در صورت عدم رفع نقایص یا تقدیم دادخواست خارج از مهلت، دادخواست رد میشود. | |||
# قرار رد دادخواست قابل شکایت در دیوان عالی کشور است. | |||
# مهلت شکایت از قرار رد دادخواست بیست روز از تاریخ ابلاغ است. | |||
# رأی دیوان عالی کشور درباره شکایت از قرار، قطعی است. | |||
== رویه های قضایی == | == رویه های قضایی == | ||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره قرار عدم صلاحیت به شایستگی دیوان عالی کشور]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ضمانت اجرای عدم درج تاریخ ابلاغ به حروف]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تکلیف دادگاه پس از قطعی شدن رد دعوای اعسار]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تفاوت مؤسسات عام المنفعه با موقوفات]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ابلاغ به اصیل در فرض داشتن وکیل]] | |||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ابلاغ اوراق قضایی به موکل با وجود وکیل]] | |||
* [[نظریه شماره 7/99/1264 مورخ 1399/10/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره معافیت بنیاد مستضعفان از پرداخت هزینه دادرسی]] | * [[نظریه شماره 7/99/1264 مورخ 1399/10/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره معافیت بنیاد مستضعفان از پرداخت هزینه دادرسی]] | ||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تاریخ ثبت دادخواست فرجامی در دفتر دادگاه صادر کننده رأی فرجام خواسته ملاک احتساب مهلت فرجامی]] | * [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تاریخ ثبت دادخواست فرجامی در دفتر دادگاه صادر کننده رأی فرجام خواسته ملاک احتساب مهلت فرجامی]] | ||
* [[نظریه شماره 7/1401/977 مورخ 1401/10/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تقدیم دادخواست فرجام خواهی به دادگاه بدوی، پیش از تبادل لوایح فرجامی]] | * [[نظریه شماره 7/1401/977 مورخ 1401/10/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تقدیم دادخواست فرجام خواهی به دادگاه بدوی، پیش از تبادل لوایح فرجامی]] | ||
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ضمانت اجرای تقدیم دادخواست فرجام خواهی به شعبه دیوان عالی کشور]] | |||
== منابع | * [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره نحوه محاسبه مهلت فرجام خواهی]] | ||
== منابع == | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}} | {{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}} | ||
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]] | [[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]] | ||
[[رده:اعتراض به آراء]] | [[رده:اعتراض به آراء]] | ||
[[رده:فرجام خواهی در امور مدنی]] | [[رده:فرجام خواهی در امور مدنی]] | ||
{{DEFAULTSORT:ماده 1915}} |
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۵۵
ماده ۳۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی: دادخواستی که برابر مقررات یادشده در دو ماده قبل تقدیم نشده و یا هزینه دادرسی آن پرداخت نگردیده باشد به جریان نمیافتد. مدیر دفتر دادگاه در موارد یاد شده ظرف دو روز از تاریخ رسید دادخواست، نقایص آن را بهطور مشخص به دادخواست دهنده اخطار مینماید و از روز ابلاغ ده روز به او مهلت میدهد که نقایص را رفع کند. در صورتی که دادخواست خارج از مهلت داده شده، یا در مدت یاد شده تکمیل نشود، بموجب قرار دادگاهی که دادخواست به آن تسلیم گردیده رد میشود.
این قرار ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل شکایت در دیوان عالی کشور میباشد. رأی دیوان قطعی است.
مواد مرتبط
- ماده ۳۸۲ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۴۴۶ قانون آیین دادرسی مدنی
توضیح واژگان
- دادخواست: شکوائیه است که به مراجع قضایی بهطور کتبی یا به شکل شفاهی عرضه میشود.[۱]
- هزینه دادرسی: مجموعه پرداختهایی که از جانب شاکی یا شکات صورت میگیرد تا تظلم آنها به جریان بیفتد و دلایل آنها ارائه گردد و استماع و رسیدگی و به صدور حکم منجر گردد، هزینه دادرسی است.[۲]
- ابلاغ، رساندن و تبلیغ آراء قضایی مثل اجرائیه، احضاریه، دادنامه، اخطاریه و اوراقی است که متضمن تصمیم دادگاه است، گفتنی است ابلاغ توسط مأمورین ذیصلاحی انجام میگردد که مأمور ابلاغ نام دارند.[۳]
- رای قطعی: رایی است که از هیچیک از طرق عادی، قابل شکایت (واخواهی، تجدیدنظر) نباشد.[۴] به عبارت دیگر حکم قطعی، وصف حکمی است ماهوی که به علت طی مراحل رسیدگی ابتدائی و تجدید نظر قابل اجرا گردد.[۵] به عبارت دیگر احکام قطعی احکامی هستند که قابلیت تجدید نظر خواهی ندارند، اعم از اینکه حکم به صورت غیرقابل تجدیدنظر صادر شده باشد یا مهلت تجدیدنظر خواهی آن به پایان رسیده یا مراحل تجدیدنظر خواهی آن سپری شده باشد.[۶]
- دیوان عالی کشور: دادگاهی است که بر تصمیمات و آرای دادگاههای تالی اعمال نظر میکند و حکم خلاف آنها را نقض مینماید. این دیوان حافظ وحدت رویه قضایی در کشور نیز میباشد و از جهت انتظامی هم بر دستگاه قضایی نظارت دارد. [۷]
پیشینه
مشابه مفاد ماده ۳۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی ذیل ماده ۵۳۴ اصلاحی ۱۳۳۴ قانون آیین دادرسی مدنی بیان شده بود.[۸]
نکات تفسیری دکترین ماده 383 قانون آیین دادرسی مدنی
مشابه ماده ۵۴ که وظایفی را برای مدیر دفتر مقرر کردهاست، این ماده نیز وظایف مدیر دفتر دادگاه را در قبال دادخواست فرجامی بیان کردهاست، در ارتباط به رسیدگی فرجامی قرار رد دادخواست فرجامی توسط دادگاهی که رای فرجام خواسته را صادر کردهاست، صادر میشود.[۹]
انتقادات
در این ماده ۳۸۳ قانون آیین دادرسی مدنی مهلت رفع نقص بهطور مطلق ده روز اعلام شدهاست؛ اما در این خصوص باید گفت چنانچه فرجام خواه مقیم خارج از کشور باشد با توجه به ماده ۴۴۶ این قانون، مهلتی که مدیر دفتر برای رفع نقص از دادخواست فرجامی برای او قرار میدهد باید دو ماه باشد.[۱۰]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 383 قانون آیین دادرسی مدنی
محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- دادخواست باید مطابق مقررات مشخصشده در مواد قبل از ماده ۳۸۳ تقدیم شود.
- عدم پرداخت هزینه دادرسی باعث عدم رسیدگی به دادخواست میشود.
- مدیر دفتر دادگاه موظف است نقایص دادخواست را ظرف دو روز بهطور مشخص به دادخواستدهنده اخطار دهد.
- مهلت رفع نقایص ده روز از تاریخ ابلاغ اخطار است.
- در صورت عدم رفع نقایص یا تقدیم دادخواست خارج از مهلت، دادخواست رد میشود.
- قرار رد دادخواست قابل شکایت در دیوان عالی کشور است.
- مهلت شکایت از قرار رد دادخواست بیست روز از تاریخ ابلاغ است.
- رأی دیوان عالی کشور درباره شکایت از قرار، قطعی است.
رویه های قضایی
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره قرار عدم صلاحیت به شایستگی دیوان عالی کشور
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ضمانت اجرای عدم درج تاریخ ابلاغ به حروف
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تکلیف دادگاه پس از قطعی شدن رد دعوای اعسار
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تفاوت مؤسسات عام المنفعه با موقوفات
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ابلاغ به اصیل در فرض داشتن وکیل
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ابلاغ اوراق قضایی به موکل با وجود وکیل
- نظریه شماره 7/99/1264 مورخ 1399/10/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره معافیت بنیاد مستضعفان از پرداخت هزینه دادرسی
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تاریخ ثبت دادخواست فرجامی در دفتر دادگاه صادر کننده رأی فرجام خواسته ملاک احتساب مهلت فرجامی
- نظریه شماره 7/1401/977 مورخ 1401/10/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تقدیم دادخواست فرجام خواهی به دادگاه بدوی، پیش از تبادل لوایح فرجامی
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ضمانت اجرای تقدیم دادخواست فرجام خواهی به شعبه دیوان عالی کشور
- رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره نحوه محاسبه مهلت فرجام خواهی
منابع
- ↑ فهیمه ملکزاده. اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2139696
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 892592
- ↑ منصور اباذری فومشی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق جزایی (کیفری). چاپ 2. شهید نورالهی، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6405100
- ↑ عبدالله شمس. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دوره پیشرفته). چاپ 24. دراک، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1345204
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 339864
- ↑ علی مهاجری. دادرسی و حکم غیابی در حقوق ایران. چاپ 1. فکرسازان، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2642960
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 331200
- ↑ علی رفیعی. روند نمای تقنینی قانون آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. فکرسازان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2799416
- ↑ علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 575216
- ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم). چاپ 4. فکرسازان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3966088