ماده ۵۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۵۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورتی که دلیل اعسار شهادت شهود باشد، باید شهادت کتبی حداقل دو نفر از اشخاصی که از وضعیت مالی و زندگانی او مطلع می‌باشند به دادخواست ضمیمه شود.

در شهادت نامه، مشخصات و شغل و وسیله امرار معاش مدعی اعسار و عدم تمکن مالی او برای تأدیه هزینه دادرسی با تعیین مبلغ آن باید تصریح شده و شهود منشأ اطلاعات و مشخصات کامل و اقامتگاه خود را به‌طور روشن ذکر نمایند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۸ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی
• ماده ۲۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی
• ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی
• ماده ۲۳ قانون اعسار

توضیح واژگان

• شهادت کتبی: «شهادتی که شاهد به صورت نوشته اداء می‌نماید».
• شهادت عدمی: «یعنی شهادت بر امور عدمی مانند گواهی گواهان اعسار و شهادت بر عدم کفایت و بی‌لیاقتی و شهادت بر حصر وراثت که از جهتی عدمی است».
• حکم بطلان دعوا: اگر ادله خواهان نارسا باشد حکم به بطلان دعوا صادر می‌شود.

پیشینه

ماده ۵۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی، در قوانین آیین دادرسی مدنی سال‌های ۱۲۹۰ و ۱۳۱۸ مشابهی نداشته‌است. لیکن، ماده ۲۳ قانون اعسار مقررات مشابهی را بیان کرده بود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

ماده ۵۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی در مقام بیان جنسیت گواهان نیست بلکه در این مورد ضوابط و قواعد کلی مربوط به گواهان و گواهی باید رعایت شود و چون دعوای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی جنبه مالی دارد به اعتبار بند ب ماده ۲۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی باید دو نفر گواه مرد و در صورتی که امکان اقامه دو گواه مرد وجود نداشته باشد، باید گواهی کتبی یک نفر مرد و دو نفر زن را به دادخواست پیوست کند. شایان ذکر است که در شهادتنامه مذکور باید منشأ و مبنای اطلاعات شاهد مشخص شده و شاهد مشخص نماید که به چه طریقی به عدم تمکن مدعی اعسار پی برده‌است. نکته‌ی دیگر آن که شهادت کتبی خلاف واقع در استشهادیه موضوع ماده ۵۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی مشمول ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی نمی‌باشد ولی می‌توان در این مورد به ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی استناد نمود. در نهایت، ذکر این نکته ضرورت دارد که چنانچه شهادتنامه کتبی توسط مدعی اعسار ضمیمه دادخواست نگردد، مورد از موارد صدور اخطار رفع نقص می‌باشد.

مطالعات فقهی

چنین بیان شده است که:«اگر بینه به تلف شدن تمامی اموال مدعی اعسار – جز مستثنیات دین – شهادت دهد و او افزون بر مستثنیات دین، مال آشکاری نداشته باشد، اعسارش ثابت می‌شود».

رویه‌های قضایی

• رای دادگاه درباره اثر فوت خواهان دعوای اعسار (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۷۰۱۰۰۱۹۱)
• نظریه شماره 7/99/1243 مورخ 1399/09/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم لزوم طرح دعوای اعلام بطلان توثیق درفرض استنادمعترض ثالث اجرایی به حکم قطعی
• رای دادگاه درباره اعسار از هزینه دادرسی در دعوی ابطال رای داور (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۳۶۰)
• رای دادگاه درباره اعسار از پرداخت هزینه دادرسی پس از صدور دادنامه (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۵۰۰۸۳۵)
• رای دادگاه درباره اعسار از پرداخت هزینۀ دادرسی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۳۷۰۰۷۳۶)
• رای دادگاه درباره اثر استخدام وکیل دادگستری بر دعوای اعسار (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۰۰۰۲۸۹)
• رای دادگاه درباره اعسار عضو هیئت مدیره شرکت تجاری (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۰۰۴۵)
• رای دادگاه درباره اعسار مدیون در دین ناشی از معاملات معوض (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۰۸۹۵)
• رای دادگاه درباره احراز قصد عدم تبرع زوجه در مطالبه اجرت المثل (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۰۱۲۹)
• رای دادگاه درباره احراز ملائت مدعی اعسار (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۷۰۲۲۲۰)
• رای دادگاه درباره احراز ملائت مدعی اعسار (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۲۱۶۸)
• رای دادگاه درباره احضار شهود در دعوای اعسار (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۲۱۳۰۵۰۰۰۳۶)

مقالات مرتبط

• طرق شناسایی اموال در اعسار و مستثنیات دین
• عدول از اصول دادرسی و قواعد حقوقی در دعوای اعسار
• تمیز نقص شکلی دادخواست از سایر اسباب بی‌اعتباری دعوی