ماده ۵۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۵۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی: هر گاه در اثر تدلیس، تقلب یا تقصیر در انجام وظیفه داوران ضرر مالی متوجه یک طرف یا طرفین دعوا گردد، داوران برابر موازین قانونی مسؤول جبران خسارت وارده خواهند بود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۵۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۵۰۲ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۹۵۳ قانون مدنی
• ماده ۵۸۸ قانون مجازات اسلامی

توضیح واژگان

• تقصیر: تقصیر نیز به معنای کوتاهی کردن می‌باشد و اعم از تعدی و تفریط است.
• تدلیس: در لغت به معنای فریب دادن و عوام فریبی است.
• تقلب: در لغت به معنای کارکردن به سود خود و به ضرر دیگری و نادرستی و دغلی است.

مطالعات تطبیقی

«ماده ۱۴ قانون داوری متحد الشکل حقوق ایالات متحده مصونیت داوران را مشابه مصونیت قضات قرار داده‌است بدین ترتیب که داوران نیز مانند قضات، در امور مربوط به رسیدگی خود مصون از مسئولیت مدنی هستند». همچنین در مواد ۲۹ و ۷۴ قانون داوری انگلستان که به اصل مصونیت داوران اختصاص دارد، داوران در قبال اعمالی که به عنوان داور انجام می‌دهند، مسئولیتی نخواهند داشت مگر آن که سوءنیت داشته باشند.

نکات تفسیری دکترین

در قانون آیین دادرسی مدنی به اصل مصونیت داوران اشاره‌ای نشده‌است و تنها وفق ماده ۵۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی مسئولیت عمومی داوران بیان شده‌است، البته شاید بتوان ماده ۵۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی را به اصل مصونیت داوران مرتبط نمود. به گونه‌ای که داوران جز در صورت ارتکاب موارد منصوص در این ماده مسئولیتی نخواهند داشت. به هر حال مطابق ماده ۵۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی ورود خسارت ناشی از تقصیر، تدلیس و تقلب داوران موجب مسئولیت قانون آنان می‌باشد. در نهایت، شایان ذکر است تقصیر آن است که داور از حدود متعارف یا قرارداد داوری یا ترک وظیفه‌ای که بر عهده او بوده‌است تجاوز نماید و مطابق ماده ۹۵۳ قانون مدنی تقصیر اعم از تعدی و تفریط می‌باشد.

نکات توضیحی

علاوه بر مسئولیت مدنی داور که در ماده ۵۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی بیان شده‌است، مطابق ماده ۵۸۸ قانون مجازات اسلامی در صورت تبانی داور با هر یک از اصحاب دعوا، داور نیز مشمول مجازات کیفری می‌باشد.

سوابق و مستندات فقهی

مسئولیت افراد در فقه تحت قواعد لاضرر، اتلاف، تسبیب، ضمان ید، غرور، مأخوذ بالسوم و ضمان تعدی و تفریط مورد بررسی قرار گرفته‌است و داور نیز از این مسئولیت مبری نمی‌باشد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی

1. داوران در موارد تدلیس، تقلب یا تقصیر در انجام وظیفه مسؤولیت دارند.
2. اگر ضرر مالی به یکی از طرفین یا هر دو طرف دعوا وارد شود، داوران موظف به جبران خسارت هستند.
3. مسؤولیت داوران مبتنی بر موازین قانونی است.
4. تدلیس، تقلب یا تقصیر داوران می‌تواند دلیل مسؤولیت مالی آن‌ها باشد.

مقالات مرتبط

• حمایت دادگاه های ملی از دیوان های داوری خارجی در تحصیل ادله
• مسئولیت‌های مدنی داور