ماده ۱۷۴ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۱۷۴ قانون آیین دادرسی مدنی: دادگاه در صورتی رأی به نفع خواهان می‌دهد که به‌طور مقتضی احراز کند خوانده، ملک متصرفی خواهان را عدواناً تصرف یا مزاحمت یا ممانعت از حق استفاده خواهان نموده‌است.

چنانچه قبل از صدور رأی، خواهان تقاضای صدور دستور موقت نماید و دادگاه دلایل وی را موجه تشخیص دهد، دستور جلوگیری از ایجاد آثار تصرف یا تکمیل اعیانی از قبیل احداث بنا یا غرس اشجار یا کشت و زرع، یا از بین بردن آثار موجود یا جلوگیری از ادامه مزاحمت یا ممانعت از حق را در ملک مورد دعوا صادر خواهد کرد. این دستور با صدور رأی به رد دعوا مرتفع می‌شود مگر این که مرجع تجدیدنظر دستور مجددی در این خصوص صادر نماید.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۶۲ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۶۴ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۶۵ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۶۶ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۶۷ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۷۰ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۷۱ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۷۲ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۷۳ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۷۵ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۷۷ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۲۹۹ قانون آیین دادرسی مدنی

توضیح واژگان

رأی: رأی دادگاه یا حکم است یا قرار. چنانچه رأی دادگاه راجع به ماهیت دعوا و قاطع آن به‌طور جزئی یا کلی باشد، حکم، و در غیر این صورت قرار نامیده می‌شود.

تصرف عدوانی: این واژه مترادف با تصرف عادیه در فقه بوده و به معنای تصرف بدون اذن مالک و قانون می‌باشد. دعوای ممانعت از حق: دعوای کسی که در ملک دیگری حق ارتفاق یا حق انتفاع داشته و در عین حال که متصرف حق مذکور است شخص دیگری مانع ادامه تصرف او در حق مذکور شده‌است را دعوای ممانعت از حق گویند. دعوای مزاحمت: منظور از مزاحمت این است که شخصی در زمینه تصرفات دیگری اخلال ایجاد نماید و منظور از دعوای مزاحمت، دعوایی است که خواسته آن رفع زحمت مزاحم تصرفات متصرف قانونی مال غیرمنقول است بی آنکه مزاحم مال را از تصرف متصرف درآورده باشد.

نکات تفسیری دکترین ماده 174 قانون آیین دادرسی مدنی

در صورت شکست خواهان در دعوا با حکم یا قرار، چنانچه برای جلوگیری از ایجاد آثار تصرف و .. دستور موقتی صادر شده باشد دستور مرتفع می‌شود مگر در مواردی که مرجع تجدیدنظر دستور جدیدی در این خصوص صادر نماید. نکته‌ی دیگر آن که در این ماده، قانونگذار بر عنصر عدوان تأکید نموده‌است و باید این عنصر احراز شود. همچنین، باید توجه داشت منظور از دستور موقت در این ماده مفهوم اخص آن نبوده، بلکه مراد دستوری است که به‌ طور موقت اجرا می‌شود. در نهایت، شایان ذکر است که در این مورد، احتمال اخذ خسارت احتمالی نیز منتفی نیست.

نکات توضیحی ماده 174 قانون آیین دادرسی مدنی

برای صدور دستور موقت تقاضای خواهان لازم می‌باشد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 174 قانون آیین دادرسی مدنی

1. دادگاه تنها در صورتی رأی به نفع خواهان صادر می‌کند که تصرف یا مزاحمت یا ممانعت از حق توسط خوانده به طور عدوانی صورت گرفته باشد.
2. احراز عدوانی بودن تصرف یا مزاحمت یا ممانعت از حق توسط دادگاه ضروری است.
3. خواهان می‌تواند پیش از صدور رأی تقاضای صدور دستور موقت کند.
4. در صورت موجه بودن دلایل خواهان، دادگاه می‌تواند برای جلوگیری از ایجاد یا ادامه آثار تصرف، مزاحمت یا ممانعت از حق دستور موقت صادر کند.
5. دستور موقت می‌تواند شامل جلوگیری از احداث بنا، غرس اشجار، کشت و زرع، یا از بین بردن آثار موجود باشد.
6. دستور موقت با صدور رأی به رد دعوا رفع اثر می‌شود.
7. مرجع تجدیدنظر می‌تواند در خصوص رفع اثر یا عدم رفع اثر از دستور موقت تصمیم مجدد بگیرد.

رویه های قضایی

نظریه شماره 7/1402/4 مورخ 1402/04/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صدور دستور موقت مبنی بر عدم کشت و زرع در زمین کشاورزی

مقالات مرتبط

• ماهیت دستور موقت ویژگی آن در حقوق فرانسه
• نگاهی به برداشت دادگاه ازعنوان خواسته
• قرار دستورموقت و رفع اثر از آن در دادگاه‌های خانواده (به لحاظ رویکردهای نوین قانون حمایت از خانواده مصوّب ۱۳۹۱)