ماده ۲۳۳ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۲۳۳ قانون آیین دادرسی مدنی: صلاحیت گواه و موارد جرح وی برابر شرایط مندرج در بخش چهارم از کتاب دوم، در امور کیفری، این قانون می‌باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۲۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۲۳۴ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۳۱۴ قانون مدنی

توضیح واژگان

جرح شاهد: ذکر نقص شاهد که موجب بی‌اعتباری گواهی او می‌گردد.

پیشینه

شرط صلاحیت شاهد در ماده ۱۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۷۸ شامل موارد ذیل است:

۱-بلوغ، ۲- عقل، ۳- ایمان، ۴- طهارت مولد، ۵- عدالت، ۶- عدم وجود انتفاع شخصی برای شاهد یا رفع ضرر از وی، ۷- عدم وجود دشمنی دنیوی بین شاهد و طرفین دعوا ۸- عدم اشتغال به تکدی و ولگردی.

نکات تفسیری دکترین ماده 233 قانون آیین دادرسی مدنی

اهلیت برای ادای گواهی با توجه به اعتبار ماده ۱۳۱۴ قانون مدنی در حال حاضر پانزده سال تمام شمسی می‌باشد که در این موضوع تفاوتی میان پسر و دختر نیست. همچنین، شایان ذکر است که قانونگذار پیری و کهولت سن شاهد را از موانع شهادت نمی‌داند اما از آنجا که اراده و هوشیاری کامل گواه می‌باشد لذا در صورتی که پیری موجب فقدان اراده یا هوشیاری شود از موانع شهادت خواهد بود. وجود شرایط قرابت نسبی و رابطه خادم و مخدومی بین گواه و یکی از طرفین نیز، مانع قبول شهادت نیست. نکته‌ی دیگر آن که شرایط شاهد در زمان ادای شهادت معتبر است نه در زمان تحمل شهادت و بنابراین چنانچه افرادی در زمان حضور در واقعه فاقد شرایط باشند و در زمان ادا واجد آن گردند، شهادت آنان پذیرفته می‌شود.

برخی از شرایط گواهی عبارتند از:

1. قطع و یقین در گواهی،
2. مطابقت موضوع گواهی با موضوع ادعا،
3. اتخاذ مفاد گواهی گواهان.

سوابق و مستندات فقهی

شهادت کودک غیر ممیز به اتفاق آراء بی‌ارزش است و به نظر مشهور فقهای امامیه شهادت ممیز نیز مادام که به حد رشد و بلوغ نرسیده ارزش ندارد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 233 قانون آیین دادرسی مدنی

1. تعیین صلاحیت گواه در امور مدنی به شرایط مندرج در امور کیفری وابسته است.
2. شرایط جرح گواه در امور مدنی مشابه با شرایط جرح در امور کیفری است.
3. این ماده نشان‌دهنده تعامل و ارتباط میان قوانین دادرسی مدنی و کیفری است.
4. بخش چهارم از کتاب دوم قانون آیین دادرسی کیفری معیار صلاحیت و جرح گواه در دادرسی مدنی می‌باشد.

رویه های قضایی

• رای دادگاه درباره شرط تعیین مدت برای اعتبار مبایعه نامه (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۶۰۱۱۶۹)
• رای دادگاه درباره اثر اقامه دعوای اعسار از پرداخت محکومه به در اثبات مدیونیت و شرایط شهود معارض (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۲۰۱۷۷۵)