ماده ۳۲۶ قانون آیین دادرسی کیفری

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

هنگامي كه دادگاه ، شهادت شاهد يك طرف دعوي را استماع نمود ، به طرف ديگر اعلام مي كند چنانچه پرسشهايي از شاهد دارد ، مي تواند مطرح كند .

پیشینه

سابقاً ماده 198 قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 1378) در این خصوص وضع شده بود.[۱]

فلسفه و مبانی نظری ماده

وضع ماده فوق را مبتنی بر لزوم تصریح به یکی از طرق تضمین حقوق متهم که همان امکان پرسش از شهود است دانسته اند.چرا که ایجاد امکان پرسش از گواهان از سوی متهم مانعی در انحراف آنان از بیان حقیقت است.[۲] این امر را مبتنی بر اصل « برابری سلاح ها» یا «موازنه قوا» نیز دانسته اند.[۳]

مطالعات تطبیقی

قسمت پنجم از بند سوم ماده 14 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی به حق متهم در خصوص طرح پرسش از گواهانی که علیه وی شهادت داده اند تأکید کرده است.[۴]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

حکم ماده فوق و تکلیف دادگاه برای اعلان حق طرفین در خصوص پرسش از شاهد را از قواعد آمره دانسته اند.[۵] حکم این ماده را مخصوص طرف مقابلی دانسته اند که شهادت علیه او اقامه شده است.[۶] از سوی دیگر این ماده منحصر به حالتی است که طرف دیگری نیز در پرونده وجود داشته باشد. لذا در جرایم عمومی و فقدان طرف دیگر، رسیدگی از سوی دادگاه ادامه خواهد یافت.[۷] البته عده ای معتقدند در این شرایط نیز در صورت اداء شهادت علیه متهم، دادگاه ملزم به یادآوری حق متهم مبنی بر پرسش از شاهد است.[۸]

منابع

  1. مجله حقوقی دادگستری شماره 56-57 دوره جدید پاییز و زمستان 1385. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1705812
  2. علی حسین نجفی ابرندآبادی. تازه های علوم جنایی (مجموعه مقالات). چاپ 1. میزان، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1780360
  3. غلامحسین آماده. نقش رئیس قوه قضائیه در فرآیند کیفری ایران. چاپ 1. دادگستر، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2338908
  4. مجله حقوقی دادگستری شماره 56-57 دوره جدید پاییز و زمستان 1385. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1706468
  5. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 513336
  6. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 513344
  7. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 513340
  8. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 513348