ماده ۳۲۵ قانون آیین دادرسی کیفری

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۳۲۵ قانون آیین دادرسی کیفری: دادگاه پرسشهایی را که برای روشن شدن موضوع و رفع اختلاف یا ابهام لازم است، از شهود و مطلعان مطرح می‌کند.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

«مطلع» را باید فردی دانست که از طریق مشاهده یا سایر حواس خود، جرم را ندیده یا ادراک نکرده‌است، اما در خصوص وقوع آن اطلاعاتی دارد.[۱]

پیشینه

سابقاً ماده ۱۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب ۱۳۷۸)، در این خصوص وضع شده بود.[۲]

نکات تفسیری دکترین ماده 325 قانون آیین دادرسی کیفری

مقررات راجع به شهادت در بیشتر موارد در زمره مقررات شکلی هستند.[۳]سوالات مورد اشاره در این ماده می‌توانند سوالاتی در خصوص زمان و مکان وقوع جرم یا اوضاع و احوال صحنه وقوع جرم در راستای مقایسه آن با اظهارات دیگر شهود یا مطلعین باشد.[۴]

دادگاه پرسش هایی را مطرح میکند که برای روشن شدن موضوع لازم بداند. ضمنا در قانون سابق بیان شده بود که در صورتی که متهم جواب پرسش ها را ندهد، دادگاه بدون اجبار متهم به دادن جواب، رسیدگی را ادامه میدهد.[۵]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

در خصوص نحوه طرح پرسش از شهود در کتب فقهی نکاتی مطرح شده‌است:

  1. کراهت به سختی انداختن شهودی که اشخاصی موجه و معتبر هستند یا ترساندن آن‌ها از عواقب شهادت کذب از سوی قاضی
  2. استحباب سختگیری نسبت به شهود مشکوک یا پایین رتبه
  3. عدم جواز پریدن قاضی میان حرف شهود و انحراف آن‌ها از مقصود خویش
  4. لزوم فرصت دادن به شاهد برای تصمیم‌گیری در خصوص ادای شهادت در مورد شاهد مردد.[۶]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 325 قانون آیین دادرسی کیفری

  1. دادگاه نقش فعالی در جریان دادرسی دارد.
  2. هدف از پرسش‌های دادگاه، شفاف‌سازی موضوع است.
  3. دادگاه سعی می‌کند اختلافات را برطرف کند.
  4. رفع ابهام برای دادگاه اهمیت دارد.
  5. دادگاه از شهود و مطلعان اطلاعات کسب می‌کند.

منابع

  1. علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4692504
  2. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 514212
  3. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی بخش حدود (جلد اول) (جرایم منافی عفت). چاپ 3. ققنوس، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2583724
  4. علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4699744
  5. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری(جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 891360
  6. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 514200