ماده ۴۳۹ قانون آیین دادرسی کیفری

ماده ۴۳۹ قانون آیین دادرسی کیفری: تجدیدنظر خواه یا فرجام خواه باید حسب مورد، درخواست یا دادخواست خود را به دفتر دادگاه صادرکننده رأی نخستین یا تجدیدنظر یا دفتر زندان تسلیم کند. دفتر دادگاه یا زندان باید بلافاصله آن را ثبت کند و رسیدی مشتمل بر نام تجدیدنظر خواه یا فرجام خواه و طرف دعوای او، تاریخ تسلیم و شماره ثبت به تقدیم کننده بدهد و همان شماره و تاریخ را در دادخواست یا درخواست تجدیدنظر و فرجام درج کند. تاریخ مزبور تاریخ تجدیدنظر یا فرجام خواهی محسوب می‌شود. دفتر دادگاه تجدیدنظر استان یا زندان مکلف است پس از ثبت تقاضای تجدیدنظر یا فرجام، بلافاصله آن را به دادگاه صادرکننده رأی نخستین ارسال کند.

تبصره - در صورتی که تجدیدنظر خواهی یا فرجام خواهی در مهلت مقرر صورت گیرد، دفتر دادگاه صادرکننده رأی نخستین، بلافاصله یا پس از رفع نقص، پرونده را حسب مورد، به دادگاه تجدیدنظر استان یا دیوان عالی کشور ارسال می‌کند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

پیشینه

سابقاً ماده ۲۴۴ قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب ۱۳۷۸)، در این خصوص وضع شده بود.

فلسفه و مبانی نظری ماده

ماده فوق در خصوص یکی از آثار تجدیدنظر خواهی که همان ارسال پرونده به مرجع تجدید نظر است، وضع گردیده‌است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در ماده فوق تجدیدنظر خواهی از جنبه کیفری رأی، تحت عنوان درخواست (به صورت کتبی و با ابطال تمبر) و تجدیدنظر خواهی مدعی خصوصی از ضرر و زیان ناشی از جرم تحت عنوان «دادخواست» مورد اشاره قرار گرفته‌اند. این ماده نشان می‌دهد که تجدیدنظرخواه می‌تواند درخواست تجدید نظر خود را به دفتر دادگاه صادر کننده رأی تسلیم کند تا مرجع مزبور با بررسی این درخواست و احراز عدم وجود موارد نقص، نسبت به تبادل لوایح (در امر حقوقی) یا ارسال پرونده به مرجع تجدید نظر (در امور کیفری) اقدام کند، یا این که مستقیماً به مرجع تجدید نظر مراجعه نموده و درخواست خود را به آن جا تسلیم کند. البته مرجع بدوی فقط حق صدور قرار رد درخواست یا دادخواست تجدید نظر را داشته و صدور قرار عدم استماع تجدید نظرخواهی با همان دادگاه تجدید نظر است. بر اساس ماده فوق، برای تقدیم درخواست یا دادخواست تجدید نظر یا فرجام، مراجعه به دفتر دادگاه کفایت می‌کند و لزومی به مراجعه به خود دادگاه نیست. تسلیم این درخواست یا دادخواست به دفتر دادگاه بدین شکل است که فرد متقاضی یا نماینده قانونی او با مراجعه به دفتر دادگاه، آن را تسلیم دفتر می‌کند، اما در خصوص ارسال دادخواست یا درخواست از طریق پست، عده ای معتقدند بر اساس قرائن موجود در این ماده، امکان قبول درخواست از سوی دفتر دادگاه وجود ندارد، چرا که مأمور پست را نمی‌توان متقاضی تجدید نظر تلقی کرد. همچنین بر اساس ماده فوق، تجدیدنظر خواه اگر در بازداشت باشد نیز می‌تواند درخواست تجدیدنظر خود را به دفتر زندان تسلیم کند.

رویه‌های قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره ۷/۵۱۶۱_۷۲/۱۲/۹، در پذیرش درخواست تجدید نظر، تاریخ ابلاغ دادنامه مؤثر است؛ لذا در صورت رسیدن اعتراض تجدید نظر پیش از وصول دادنامه، تکمیل درخواست و ارسال پرونده به مرجع تجدید نظر موکول به وصول دادنامه ابلاغی است.