ماده ۱۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری

ماده ۱۸۹ قانون آیین دادرسی کیفری: بازپرس مکلف است بلافاصله پس از حضور یا جلب متهم، تحقیقات را شروع کند و در صورت عدم امکان، حداکثر ظرف بیست و چهار ساعت از زمان تحت نظر قرار گرفتن او توسط ضابطان دادگستری، با رعایت ماده (۹۸) این قانون مبادرت به تحقیق نماید. در صورت غیبت یا عذر موجه بازپرس یا امتناع وی از شروع تحقیقات به دلایل قانونی، دادستان انجام تحقیقات را به بازپرس دیگر یا در صورت اقتضاء به دادرس دادگاه محول می‌کند.

تبصره - تحت نظر قرار دادن متهم بیش از بیست و چهار ساعت، بدون آنکه تحقیق از او شروع یا تعیین تکلیف شود، بازداشت غیرقانونی محسوب و مرتکب به مجازات قانونی محکوم می‌شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده ۴۶ قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده ۱۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده ۳ قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده ۹۴ قانون آیین دادرسی کیفری

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده در خصوص تأکید بر لزوم فوریت در شروع به تحقیق از متهم پس از حضور یا جلب نزد بازپرس، مگر در صورت عدم امکان تحقیق فوری از متهم وضع شده‌است، چرا که عده ای تحت نظر قرار دادن افراد را امری استثنایی و خلاف اصل تلقی کرده‌اند که فقط در مواردی خاص نظیر متهمی که توسط مأموران جلب و نزد بازپرس آورده شده باشد امکان‌پذیر است، در همین مورد نیز مجموع مدت زمان تحت نظر قرار گرفتن نباید بیشتر از ۲۴ ساعت باشد؛ لذا چنانچه متهمی پیش از انتقال نزد بازپرس، ۲۴ ساعت تحت نظر ضابطان بوده باشد، امکان تحت نظر قرار گرفتن مجدد او توسط بازپرس وجود ندارد.

نکات توضیحی

بازپرس مکلف است بلافاصله پس از جلب متهم، شروع به تحقیق از او نماید. ضمناً متهم از زمان تحت نظر قرار گرفتن توسط ضابط، بیش از ۲۴ ساعت قابل تحت نظر قرار دادن نیست، این به آن معناست که اگر پلیس متهم را تحت نظر قرار داده باشد، بازپرس این امکان را نخواهد داشت.

رویه‌های قضایی

• نظریه مشورتی شماره ۷/۹۳/۱۳۰۶ _ ۹۳/۶/۸ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: طبق ماده ۴۶ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ ضابطان دادگستری مکلفند بدون اینکه متهم را تحت نظر قرار دهند تحقیقات و اقدامات قانونی را برای کشف جرم شروع کنند اما در جرائم مشهود چنانچه نگهداری متهم برای تکمیل تحقیقات ضروری باشد ضابطان باید موضوع اتهام و دلایل آن را کتباً به متهم اعلام نموده و مراتب را فوراً به دادستان اطلاع دهند و در هر حال نمی‌توانند بیش از ۲۴ ساعت متهم را تحت نظر داشته باشند در این فاصله متهم را باید به بازپرس معرفی نمایند و براساس ماده ۱۸۹ این قانون و تبصره ذیل آن بازپرس موظف است ظرف ۲۴ ساعت مذکور تحقیقات را از متهم شروع نماید یا در مورد وی تعیین تکلیف کند؛ بنابراین از زمان تحت نظر قرار گرفتن متهم توسط ضابطان تا زمان شروع به تحقیقات توسط بازپرس نباید بیش از ۲۴ ساعت طول بکشد.

• نظریه شماره 7/98/1942 مورخ 1399/02/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره معیارهای صدور قرار تامین کیفری
• نظریه شماره 1157/96/7 مورخ 1396/05/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه