ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی کیفری

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی کیفری: مالی که نگهداری آن مستلزم هزینه نامتناسب است یا موجب خرابی یا کسر فاحش قیمت آن شود و حفظ مال هم برای دادرسی لازم نباشد و همچنین اموال ضایع شدنی و سریع الفساد، در صورت عدم دسترسی به مالک حسب مورد، به تقاضای بازپرس و موافقت دادستان یا دستور دادگاه به قیمت روز فروخته می‌شود. وجه حاصل تا تعیین تکلیف نهایی در صندوق دادگستری به عنوان امانت نگهداری می‌شود.

تبصره ۱ - هرگونه دخالت و تصرف غیرمجاز و استفاده از اموال توقیفی ممنوع است.

تبصره ۲ - چنانچه مدعی مالکیت، همان قیمت را پرداخت کند در اولویت خرید قرار دارد.

مواد مرتبط

بند ۱۴ قانون حقوق شهروندی[۱]

پیشینه

سابقاً در تبصره ۲ ماده ۱۰ قانون مجازات اسلامی (مصوب ۱۳۷۰) حکم این ماده مقرر شده بود، منتها تبصره ماده فوق را باید از ابداعات جدید قانونگذار دانست.[۲]

فلسفه و مبانی نظری

این ماده در خصوص تعیین تکلیف اموالی است که در مرحله تحقیقات مقدماتی توقیف شده‌اند.[۳]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 149 قانون آیین دادرسی کیفری

  1. اموالی که نگهداری آن‌ها مستلزم هزینه بالا یا خرابی است می‌توانند فروخته شوند.
  2. اموال ضایع‌شدنی و سریع‌الفساد نیز با شرایط خاص قابلیت فروش دارند.
  3. فروش اموال به درخواست بازپرس و با موافقت دادستان یا دستور دادگاه انجام می‌شود.
  4. قیمت فروش باید بر اساس قیمت روز باشد.
  5. وجه حاصل از فروش تا تعیین تکلیف نهایی در صندوق دادگستری نگهداری می‌شود.
  6. هرگونه دخالت و استفاده غیرمجاز از اموال توقیفی ممنوع است.
  7. مدعی مالکیت می‌تواند با پرداخت همان قیمت، در اولویت خرید اموال توقیفی باشد.

رویه های قضایی

  • به موجب نظریه مشورتی به شماره۱۴۲۴/۹۳/۷_۱۳۹۳/۶/۱۸، اموال موضوع این ماده باید به تقاضای بازپرس و با موافقت دادستان یا به دستور دادگاه، به قیمت روز فروخته شوند. همچنین در فرض لزوم رعایت برخی از تشریفات در فرایند انتقال مال و عدم دسترسی به مالک، نماینده دادستان یا دادگاه به نمایندگی از سوی او اقدام به انتقال مال می‌کند.[۴]
  • نظریه شماره 1322/96/7 مورخ 1396/06/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

مذاکرات تصویب

بر اساس مصوبه نخست مجلس مورخ ۱۳۹۰/۳/۲، ماده مورد بحث به صورت مطلق وضع شده بود و مواردی را که مالک مشخص بوده و امکان دسترسی به او وجود داشت را نیز در بر می‌گرفت، این امر در تاریخ ۱۳۹۰/۱۲/۲۳ مورد ایراد شورای نگهبان قرار گرفت.[۵]

منابع

  1. علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6277292
  2. صادق سلیمی و امین بخشی زاده اهری. تحلیل ماده به ماده قانون آیین دادرسی کیفری 1392 در مقایسه با قوانین سابق. چاپ 1. جنگل، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6277300
  3. ایمان یوسفی. آیین دادرسی کیفری (بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392) (جلد اول). چاپ 1. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4868704
  4. نصرت حسن‌زاده. محشای قانون آیین دادرسی کیفری کاربردی مصوب 1392. چاپ 1. جنگل، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6277296
  5. فهیم مصطفی زاده و مصطفی مسعودیان. قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 (با اصلاحات و الحاقات بعدی) در پرتو نظرات شورای نگهبان. چاپ 1. پژوهشکده شورای نگهبان، 1396.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6277288