ماده ۸۶ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۸۶ قانون آیین دادرسی مدنی: در صورتی که خوانده اهلیت نداشته باشد می‌تواند از پاسخ در ماهیت دعوا امتناع کند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

اهلیت منظور در ماده فوق، اهلیت استیفا است که شامل بلوغ، عقل و رشد می‌شود و ورشکستگی نیز موجب عدم اهلیت در امور مالی می‌شود. زیرا دفاع در دعوا نوعی اعمال حق استیفاست. به همین جهت در دعوی به طرفیت فرد فاقد اهلیت دادگاه قرار رد دعوا یا قرار عدم اهلیت صادر می‌نماید.

مورد مذکور در ماده ۸۶ قانون آیین دادرسی مدنی (عدم اهلیت خوانده) به نوعی همان بند چهارم ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی می‌باشد؛ علت تکرار مجدد آن به خاطر آن است که خوانده در صورت عدم اهلیت، وارد دفاع ماهوی نمی‌شود اما در سایر جهات عدم توجه دعوی، خوانده ضمن دفاع ماهوی، ایراد خود را مطرح می‌کند.

مستندات فقهی

طرح دعوا علیه صغیر ممکن نمی‌باشد زیرا در روایت آمده‌است که استخراج حقوق بر اساس چهار دلیل صورت می‌گیرد و قسم یکی از آن‌هاست و صغیر نمی‌تواند قسم بخورد. پس اگر بر علیه طفل و صغیر یا مجنون طرح دعوی شود ولی متولی امر او می‌شود.

رویه‌های قضایی

• رای دادگاه درباره اثر قرارداد اجاره به شرط تملیک (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۶۰۱۲۲۱)

• نظریه شماره 7/99/50 مورخ 1399/02/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره موارد صدور قرار عدم اهلیت
• نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۳۹۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۹/۲۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره طرح دعوای نفی نسب به طرفیت مولی علیه

مصادیق و نمونه‌ها

با توجه به این که دفاع از حقوق قطعی و مسلم خوانده دعواست، طرف دعوی باید اهلیت دفاع را داشته باشد. فردی که فوت کرده فاقد اهلیت می‌باشد و امکان پاسخگویی ندارد و طرح دعوی علیه وی مجوز قانونی ندارد. لذا طرح دعوا علیه متوفی با قرار رد دادخواست از جانب دادگاه مواجه می‌شود. مثال دیگر آن که اگر نام خوانده از روی اشتباه در دادخواست ذکر نشده باشد نباید وارد دفاع ماهوی شود.

مقالات مرتبط

• ایراد امر مطروحه و مرتبط در خصوص دادگاه‌های رسیدگی‌کننده در نظام حقوقی ایران و لبنان
• شرایط قابل استماع بودن دعوی در فقه (شرحی بر بند 3 و 5 الی 11 ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی)
• تمیز نقص شکلی دادخواست از سایر اسباب بی‌اعتباری دعوی
• ضمان درک در حوزه آرای قضایی