ماده ۳۲۰ قانون آیین دادرسی کیفری

شاهد يا مطلع براي حضور در دادگاه احضار مي شود . چنانچه شاهد يا مطلع بدون عذر موجه در جلسه دادگاه حاضر نشود و كشف حقيقت و احقاق حق ، متوقف بر شهادت شاهد يا كسب اطلاع از مطلع باشد و يا جرم با امنيت و نظم عمومي مرتبط باشد ، به دستور دادگاه در صورت وجود ضرورت حضور جلب مي شود . تبصره ماده 320: در احضاريه شاهد يا مطلع بايد موضوع شهادت يا كسب اطلاع و نتيجه عدم حضور ذكر شود .

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

شاهد همان مشاهده کننده وقوع جرم یا فردی است که جرم را به یکی دیگر از حواس خود ادراک نموده است. مطلع را باید فردی دانست که از طریق مشاهده یا سایر حواس خود، جرم را ندیده یا ادراک نکرده است. اما در خصوص وقوع آن اطلاعاتی دارد.

پیشینه

سابقاً ماده 159 قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 1378) در این خصوص وضع شده بود.

فلسفه و مبانی نظری ماده

اختیار را باید از شرایط مهم شاهد دانست که موجب عدم استماع هرگونه اجبار به شهادت می شود. از همین روی ماده فوق به امکان احضار شاهد تأکید کرده است. اما اجبار وی به ادای شهادت و یا اعمال مجازات در صورت استنکاف از ادای شهادت را امکانپذیر نمی داند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

شهادت شاهد را باید از دلایلی دانست که علاوه بر شاکی، متهم نیز می تواند برای دفع اتهام خود به آن استناد کند.

سوابق فقهی

در خصوص وجوب یا عدم وجوب ادای شهادت، فقهای عدلیه شهادت را به دلیل آن که می تواند منجر به اجرای دالت شود، نوعی تکلیف واجب دانسته اند. اما در خصوص کفایی یا عینی بودن این واجب در فرض تعدد شهود میان فقها اختلاف نظر ات.

رویه قضایی

به موجب نظر کمیسیون در یکی از نشست های قضایی، قانونگذار اجازه جلب شاهد را در شرایط مقرر داده است. لذا باید موجبات این امر نیز فراهم گردد. در واقع اگرچه ادای شهادت الزامی نیست، اما جلب وی امکان پذیر است.