ماده ۱۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (Wikihagh admin صفحهٔ ماده 140 قانون آيين دادرسي كيفري را به ماده ۱۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری منتقل کرد: فارسی سازی نویسه ها) |
Hossein dk (بحث | مشارکتها) |
||
| (۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۱۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری:''' [[تفتیش و بازرسی اماکن|تفتیش و بازرسی منزل]] در روز به عمل می‌آید و در صورتی هنگام شب انجام می‌شود که ضرورت اقتضاء کند. [[بازپرس]] دلایل ضرورت را احراز و در [[صورت مجلس|صورتمجلس]] قید می‌کند و در صورت امکان، خود در محل حضور می‌یابد. | |||
تبصره | |||
تبصره - روز از طلوع آفتاب تا غروب آن است. | |||
* {{زیتونی|[[ماده ۱۳۹ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}} | |||
* {{زیتونی|[[ماده ۱۴۱ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}} | |||
== توضیح واژگان == | |||
ذکر کلمه «منزل» در ماده فوق، به معنای مجاز بودن تفتیش سایر اماکن در شب نیست، بلکه این واژه از باب تمثیل آورده شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1513884|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=زندی|چاپ=1}}</ref> | |||
همچنین مقصود از «بازپرس» دادرسی است که شغل وی استنطاق از [[متهم|متهمین]] و تحقیق از [[مطلع|مطلعین]] راجع به اتهام است. به‌طور کلی [[کشف جرم]] و جلوگیری از فرار متهم از اهم وظایف اوست، در اصطلاح دیگری بازپرس را قاضی تحقیق یا مستنطق می‌نامند، هرچند اصطلاح اول عملاً استعمال نمی‌شود و اصطلاح دوم در شرف متروک شدن است، گفتنی است اصطلاح جاری در حال حاضر، همان بازپرس است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2138492|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک‌زاده|چاپ=2}}</ref> | |||
گفتنی است «برگ صورت مجلس» به صورت چاپی از سوی [[قوه قضاییه|قوه قضائیه]] تهیه می‌شود، این برگ ۱۷ خط دارد که خطوط آن فاصله متناسبی با یکدیگر دارند. از صورتمجلس برای تنظیم و درج متون و توضیحات لازم، اظهارات اصحاب دعوی و دستورات قضائی استفاده می‌شود، صورتمجلس از پرمصرف‌ترین اوراق قضائی به حساب می‌آید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=وظایف و تکالیف قانونی مأمورین ابلاغ در قوانین موضوعه|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6402708|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=1}}</ref> | |||
== مطالعات تطبیقی == | |||
در کشورهایی نظیر فرانسه منظور از روز فاصله میان طلوع و غروب خورشید نیست، بلکه مقصود ساعاتی معین از شبانه روز است که از آن به عنوان «ساعات قانونی» یاد می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1513896|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=زندی|چاپ=1}}</ref> | |||
== فلسفه و مبانی نظری ماده == | |||
بر اساس این ماده، تفتیش منازل فقط در روز ممکن است و تفتیش شبانه فقط در صورت ضرورت و با شرط قید جهت ضرورت در صورت مجلس ممکن است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1641732|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref> چرا که اصل بر مصونیت مطلق [[اقامتگاه]]ها از بازرسی‌های شبانه قرار داده شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1513876|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=زندی|چاپ=1}}</ref> | |||
== رویه‌های قضایی == | |||
* [[نظریه شماره 1153/95/7 مورخ 1395/05/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/99/117 مورخ 1399/02/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ضابطه تشخیص روز و شب در قوانین ماهوی کیفری]] | |||
* [[نظریه شماره 1153/95/7 مورخ 1395/05/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
== ملاک تشخیص روز و شب در قوانین ماهوی کیفری == | |||
در قوانین کیفری ماهوی جز در موارد خاصی که در [[قانون]] زمان خاصی برای تعیین روز یا شب در نظر گرفته شده است، تشخیص زمان آن با [[عرف]] است. با این وجود استفاده از ملاک تبصره [[ماده ۱۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری|۱۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]] نیز می تواند راه گشا باشد.<ref>[[نظریه شماره 7/99/117 مورخ 1399/02/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ضابطه تشخیص روز و شب در قوانین ماهوی کیفری]]</ref> | |||
= مقالات مرتبط = | |||
[[دادرسی ترافعی در پرتو بزه دیده شناسی اولیه در حقوق ایران و اسناد بین المللی]] | |||
== منابع == | |||
{{پانویس|۲}} | |||
{{مواد قانون آیین دادرسی کیفری}} | |||
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی کیفری]] | |||
[[رده:کشف جرم و تحقیقات مقدماتی]] | |||
[[رده:معاینه محل، تحقیق محلی، بازرسی و کارشناسی]] | |||
[[رده:تفتیش و بازرسی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۷
ماده ۱۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری: تفتیش و بازرسی منزل در روز به عمل می‌آید و در صورتی هنگام شب انجام می‌شود که ضرورت اقتضاء کند. بازپرس دلایل ضرورت را احراز و در صورتمجلس قید می‌کند و در صورت امکان، خود در محل حضور می‌یابد.
تبصره - روز از طلوع آفتاب تا غروب آن است.
توضیح واژگان
ذکر کلمه «منزل» در ماده فوق، به معنای مجاز بودن تفتیش سایر اماکن در شب نیست، بلکه این واژه از باب تمثیل آورده شده‌است.[۱]
همچنین مقصود از «بازپرس» دادرسی است که شغل وی استنطاق از متهمین و تحقیق از مطلعین راجع به اتهام است. به‌طور کلی کشف جرم و جلوگیری از فرار متهم از اهم وظایف اوست، در اصطلاح دیگری بازپرس را قاضی تحقیق یا مستنطق می‌نامند، هرچند اصطلاح اول عملاً استعمال نمی‌شود و اصطلاح دوم در شرف متروک شدن است، گفتنی است اصطلاح جاری در حال حاضر، همان بازپرس است.[۲]
گفتنی است «برگ صورت مجلس» به صورت چاپی از سوی قوه قضائیه تهیه می‌شود، این برگ ۱۷ خط دارد که خطوط آن فاصله متناسبی با یکدیگر دارند. از صورتمجلس برای تنظیم و درج متون و توضیحات لازم، اظهارات اصحاب دعوی و دستورات قضائی استفاده می‌شود، صورتمجلس از پرمصرف‌ترین اوراق قضائی به حساب می‌آید.[۳]
مطالعات تطبیقی
در کشورهایی نظیر فرانسه منظور از روز فاصله میان طلوع و غروب خورشید نیست، بلکه مقصود ساعاتی معین از شبانه روز است که از آن به عنوان «ساعات قانونی» یاد می‌شود.[۴]
فلسفه و مبانی نظری ماده
بر اساس این ماده، تفتیش منازل فقط در روز ممکن است و تفتیش شبانه فقط در صورت ضرورت و با شرط قید جهت ضرورت در صورت مجلس ممکن است،[۵] چرا که اصل بر مصونیت مطلق اقامتگاه‌ها از بازرسی‌های شبانه قرار داده شده‌است.[۶]
رویه‌های قضایی
- نظریه شماره 1153/95/7 مورخ 1395/05/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/99/117 مورخ 1399/02/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ضابطه تشخیص روز و شب در قوانین ماهوی کیفری
- نظریه شماره 1153/95/7 مورخ 1395/05/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
ملاک تشخیص روز و شب در قوانین ماهوی کیفری
در قوانین کیفری ماهوی جز در موارد خاصی که در قانون زمان خاصی برای تعیین روز یا شب در نظر گرفته شده است، تشخیص زمان آن با عرف است. با این وجود استفاده از ملاک تبصره ۱۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ نیز می تواند راه گشا باشد.[۷]
مقالات مرتبط
دادرسی ترافعی در پرتو بزه دیده شناسی اولیه در حقوق ایران و اسناد بین المللی
منابع
- ↑ محمدرضا زندی. تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری. چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1513884
- ↑ فهیمه ملک‌زاده. اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2138492
- ↑ مصطفی اصغرزاده بناب. وظایف و تکالیف قانونی مأمورین ابلاغ در قوانین موضوعه. چاپ 1. خرسندی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6402708
- ↑ محمدرضا زندی. تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری. چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1513896
- ↑ عبدالرسول دیانی. ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری. چاپ 1. تدریس، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1641732
- ↑ محمدرضا زندی. تحقیقات مقدماتی در جرایم سایبری. چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1513876
- ↑ نظریه شماره 7/99/117 مورخ 1399/02/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ضابطه تشخیص روز و شب در قوانین ماهوی کیفری