ماده ۳۷۲ قانون آیین دادرسی کیفری
ماده ۳۷۲ قانون آیین دادرسی کیفری: قاضی دادگاه نباید پیش از اتمام رسیدگی و اعلام رأی، در خصوص برائت یا مجرمیت متهم اظهار عقیده کند.
فلسفه و مبانی نظری
جلوگیری از اشتباهات قضایی و محکوم کردن بی گناهان و نیز پیشگیری از صدور آراء مغایر را از جمله دلایل وضع چنین ماده ای دانستهاند.[۱] لزوم حفظ بیطرفی در انشاء رأی و جلوگیری از قضاوتها و پیش داوریهای بیمورد نیز از دیگر دلایل وضع این ماده است.[۲]همچنین گروهی دیگر به تأثیر وضع این ماده بر لزوم رعایت اصل و پیش فرض برائت و حمایت از شهروندان جامعه در مقابل قدرت طلبیهای نهادهای عمومی تأکید کردهاند.[۳]
نکات تفسیری دکترین ماده 372 قانون آیین دادرسی کیفری
ممنوعیت قاضی در اعلام عقیده مربوط به زمانی است که رسیدگی پایان نیافته و رای صادر نشدهاست.[۴] ممنوعیت قاضی از ابراز عقیده در خصوص برائت یا محکومیت متهم پیش از اعلام رای، اعم از ابراز عقیده عمومی از قبیل بیان نظر در رسانههای عمومی و اجتماعی و نیز ابراز عقیده خصوصی از جمله بیان عقیده به یک فرد خاص است،[۵] این امر حتی در شرایطی که قاضی سعی در ایجاد صلح و سازش داشته باشد نیز مجاز نیست.[۶]
ضمانت اجرای تخلف از این ماده محکومیت انتظامی از درجه یک تا چهار است.[۷]
مواد مرتبط
ماده ۹ نظامنامه راجع به تشخیص انواع تقصیرات قضات و تعیین مجازات آنها (مصوب 1304)[۸]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 372 قانون آیین دادرسی کیفری
محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- قاضی دادگاه باید بیطرف باقی بماند تا زمانی که رسیدگی به پایان نرسیده است.
- اظهار نظر درباره برائت یا مجرمیت متهم قبل از اتمام رسیدگی ممنوع است.
- تصمیمگیری در خصوص پرونده باید پس از کامل شدن مراحل دادرسی صورت گیرد.
- عدم اظهار نظر قاضی پیش از اعلام رأی برای حفظ نظم و عدالت دادرسی ضروری است.
- قوانین آیین دادرسی کیفری حفظ بیطرفی قاضی را در طی فرآیند دادرسی تضمین میکنند.
منابع
- ↑ مجله حقوقی دادگستری شماره 56-57 دوره جدید پاییز و زمستان 1385. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1705948
- ↑ اندیشه صادق شماره 11 و 12 تابستان و پاییز 1382. ایرانچاپ، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2161764
- ↑ محمدصالح نقره کار. دادستان در ترازوی حقوق بشر و شهروندی. چاپ 1. جنگل، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3665988
- ↑ محمود آخوندی اصل. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم) (سازمان و صلاحیت مراجع کیفری). چاپ 12. سازمان چاپ و انتشارات، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2761892
- ↑ عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 513572
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 891348
- ↑ علی خالقی. نکتهها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4706764
- ↑ عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 513576