ماده ۳۹۸ قانون آیین دادرسی کیفری

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۲۲ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۱۷ توسط Karandish (بحث | مشارکت‌ها) (ابرابزار)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

هرگاه دادستان، متهم، شاکی، مدعی خصوصی یا وکلای آنان تحقیق از اشخاص حاضر در دادگاه را درخواست کنند، دادگاه در صورت ضرورت از آنان تحقیق می‌کند، هر چند از قبل احضار نشده باشند.

پیشینه

سابقاً ماده۱۹۱ قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب ۱۳۷۸) در این خصوص وضع شده بود.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ماده فوق بیانگر این نکته است که در مرحله دادرسی نیز در صورتی که دادگاه لازم بداند اظهارات افراد را در راستای تحقیقات بیشتر شنیده یا متهم یا شاکی چنین تقاضایی از دادگاه نمایند، تحقیقات در این خصوص صورت خواهد پذیرفت.[۲] گروهی بیان نموده‌اند که نمی‌توان اشخاصی مانند دادستان یا نماینده وی را که وقوع جرم را گزارش داده‌اند نیز مشمول این ماده دانست چرا که عنوان شاکی یا مدعی خصوصی بر آن‌ها صدق نمی‌کند.[۳]

اطلاق ماده فوق تحقیق از افراد حاضر در جلسه علنی را نیز در بر می‌گیرد.[۴] گروهی بیان نموده‌اند که اگر تحقیق از افرادی صورت بگیرد که به عنوان شاهد مورد استناد قرار می‌گیرند، لازم است شرایط استماع شهادت شهود رعایت شود.[۵]

انتقادات

به موجب ماده فوق، متهم، شاکی و مدعی خصوصی حق دارند از دادگاه تقاضای تحقیق از افراد حاضر در جلسه را نمایند. عده ای معتقدند چنین رویه ای ممکن است موجب به هم خوردن نظم جلسات دادگاه شود. چرا که این ماده ناظر به فرایند محاکمه بوده و محاکمه را نیز باید مسبوق به تکمیل تحقیقات مقدماتی دانست؛ لذا تحقیق از افراد در چنین مرحله ای خالی از شکل نیست.[۶]

منابع

  1. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 513240
  2. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 891352
  3. عباس زراعت، حمیدرضا حاجی زاده و یاسر متولی جعفرآبادی. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 642664
  4. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 513244
  5. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 513260
  6. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 513236