ماده ۲۸۵ قانون آیین دادرسی کیفری

در معیت دادگاه اطفال و نوجوانان و در محل آن، شعبه ای از دادسرای عمومی و انقلاب با عنوان دادسرای ویژه نوجوانان به سرپرستی یکی از معاونان دادستان و با حضور یک یا چند بازپرس، تشکیل می‌شود. تحقیقات مقدماتی جرائم افراد پانزده تا هجده سال به جز جرائم موضوع مواد (۳۰۶) و (۳۴۰) این قانون که به‌طور مستقیم از سوی دادگاه صورت می‌گیرد، در این دادسرا به عمل می‌آید. تبصره ۱ ماده ۲۸۵: تحقیقات مقدماتی تمامی جرائم افراد زیر پانزده سال به‌طور مستقیم در دادگاه اطفال و نوجوانان به عمل می‌آید و دادگاه مذکور کلیه وظایفی را که طبق قانون بر عهده ضابطان دادگستری و دادسرا است انجام می‌دهد. تبصره ۲ ماده ۲۸۵: در جرائم مشهود، هرگاه مرتکب، طفل یا نوجوان باشد، ضابطان دادگستری مکلفند نسبت به حفظ آلات، ادوات، آثار، علائم و دلایل جرم اقدام نمایند، لکن اجازه تحقیقات مقدماتی از طفل یا نوجوان را ندارند و در صورت دستگیری وی، موظفند متهم را حسب مورد، فوری به دادسرا یا دادگاه اطفال و نوجوانان تحویل دهند. انقضاء وقت اداری و نیز ایام تعطیل مانع از رجوع به دادسرا یا دادگاه اطفال و نوجوانان نیست.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

دادسرای ویژه نوجوانان را نباید یک دادسرای اختصاص تلقی کرد. بلکه این دادسرا شعبه ای تخصصی از دادسراها ی عمومی و انقلاب است. این دادسرا صلاحیت انجام تحقیقات مقدماتی در خصوص اتهامات افراد ۱۵ الی ۱۸ سال شمسی را دارد. در خصوص تحقیق از طفل یا نوجوان باید میان جرایم مشهود و غیر مشهود قائل به تفکیک شد. بدین شرح که در جرایم مشهود ضابطان فقط حق حفظ آلات، ادوات، آثار، علایم و دلایل جرم را داشته و حق تحقیق از او را ندارند. اما در خصوص جرایم غیر مشهود، در خصوص افراد کمتر از پانزده سال پلیس حق دخالت نداشته و دادگاه ویژه اطفال وظایف ضابطان را بر عهده دارد. در خصوص افراد ۱۵ الی ۱۸ سال نیز رسیدگی به امر در صلاحیت دادسرای ویژه اطفال و نوجوانان است. همچنین در خصوص افراد ۱۵ الی ۱۸ سال عده ای بر این باورند که اگر موضوع اتهام از موارد مذکور در ماده ۳۰۶ و ۳۴۰ باشد، باید همچون افراد بزرگسال تحقیق در خصوص اتهامات آن‌ها مستقیماً در دادگاه مطرح شود.

در تشکیلات داسرای فوق دادیار پیش‌بینی نشده‌است.

رویه‌های قضایی

به موجب نظر کمیسیون در یکی از نشست‌های قضایی، رسیدگی به جرایم اطفال جر در موارد ضرورت به تشخیص دادستان، مستقیماً در دادگاه اطفال صورت می‌گیرد. همچنین بر اساس نظر کمیسیون در یکی دیگر از نشست‌های قضایی، با توجه به این که طفل فاقد مسئولیت و اتهام نیز نا محقق است، لزومی به اخذ آخرین دفاع از اطفال نمی‌باشد.