ماده ۱۳۲ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(ابرابزار) |
|||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
هرگاه هویت متوفی معلوم نباشد به دستور | '''ماده ۱۳۲ قانون آیین دادرسی کیفری:''' هرگاه [[هویت]] متوفی معلوم نباشد به دستور [[بازپرس]]، علائم و مشخصات جسد به‌طور دقیق در صورتمجلس قید می‌گردد و اثر انگشتان دست متوفی در پرونده ثبت و برای [[تشخیص هویت]] وی به هر نحو که مقتضی بداند، اقدام میشود. | ||
تبصره ۱ | تبصره ۱ - در صورت ضرورت، بازپرس می‌تواند دستور انتشار تصویر متوفی را در پایگاه‌های اطلاع‌رسانی نیروی انتظامی یا [[پزشکی قانونی]] یا به هر نحو مناسب دیگر صادر کند. | ||
تبصره ۲ | تبصره ۲ - اجرای مقررات این ماده و [[ماده ۱۳۱ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده (۱۳۱)]] منوط به رعایت موازین شرعی است. | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۱۳۱ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۱۳۱ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۱۳۳ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۱۳۳ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
ماده | [[ماده ۹۴ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب ۱۳۷۸|ماده ۹۴ قانون آیین دادرسی کیفری]]، سابقاً در این خصوص وضع شده بود، بر این اساس در گذشته مأموران تحقیق، گاه عکس اجساد را برای چاپ به روزنامه‌ها می فرستادند، در نتیجه این اقدام ممکن بود موجب آزار روحی خوانندگان شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=483380|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
در صورت مشخص نبودن هویت متوفی، باید مشخصات جسد در صورتمجلس به دقت قید شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم) (سازمان و صلاحیت مراجع کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2760240|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=آخوندی اصل|چاپ=12}}</ref>مواردی که می‌تواند به تشخیص هویت کمک | در صورت مشخص نبودن هویت متوفی، باید مشخصات جسد در صورتمجلس به دقت قید شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم) (سازمان و صلاحیت مراجع کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2760240|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=آخوندی اصل|چاپ=12}}</ref>مواردی که می‌تواند به تشخیص هویت کمک کند، تعیین سن، قد، وزن، جنس، انگشت نگاری، برداشتن نقش کف دست و پا، رنگ موی سر (مجعد یا صاف بودن<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحقیقات قضایی در قتل|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=بهنامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3466700|صفحه=|نام۱=نوراله|نام خانوادگی۱=عزیزمحمدی|چاپ=1}}</ref>)، وضع دندان‌ها، خالکوبی‌های بدن، وضع گوش‌ها و لاله گوش‌ها، زخم‌های بدن متوفی، اقلامی نظیر حلقه، ساعت، لباس و … هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=483384|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref>همچنین مواردی نظیر سرخی، کبودی، خونمردگی، آثار [[جراحت|جراحات]] سابق و خراش‌های التیام یافته نیز باید در صورتجلسه به دقت بیان شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحقیقات قضایی در قتل|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=بهنامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3466664|صفحه=|نام۱=نوراله|نام خانوادگی۱=عزیزمحمدی|چاپ=1}}</ref>انگشت نگاری از متوفی باید به سرعت و پیش از گذشتن مدت زیاد از فوت صورت گیرد تا عضلات انگشت منقبض و سفت و پوست نیز نرم و خیس نشده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=483392|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref> | ||
== سوابق فقهی == | === نکات توضیحی === | ||
برخی از فقها تشخیص هویت متوفی را فی نفسه واجب ندانسته‌اند و گروهی دیگر نیز با توجه به لزوم اذن ولی برای دفن و تجهیز میت، شناسایی ولی را در صورت امکان لازم دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری (جلد پنجم) (دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1312912|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref> | انگشت نگاری از جمله طرقی است که موجب شتاب گرفتن شناسایی هویت میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی ، شماره 49، فروردین و اردیبهشت 1383|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1925760|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | ||
== مطالعات فقهی == | |||
=== سوابق فقهی === | |||
برخی از فقها تشخیص هویت متوفی را فی نفسه واجب ندانسته‌اند و گروهی دیگر نیز با توجه به لزوم [[اذن]] [[ولی]] برای دفن و تجهیز میت، شناسایی ولی را در صورت امکان لازم دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری (جلد پنجم) (دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1312912|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref> | |||
== مقالات مرتبط == | |||
* [[رسیدگی به اتهام از طریق ویدئوکنفرانس]] | |||
* [[مرحله تصمیم گیری برای کفایت ادله اثباتی در الگوهای تحقیقات مقدماتی ایران و آمریکا]] | |||
* [[نقد و بررسی دستور نگهداری متهمتحتنظر در مقررات دادرسی ایران]] | |||
* [[دادرسی ترافعی در پرتو بزه دیده شناسی اولیه در حقوق ایران و اسناد بین المللی]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۲۶: | خط ۳۸: | ||
[[رده:کشف جرم و تحقیقات مقدماتی]] | [[رده:کشف جرم و تحقیقات مقدماتی]] | ||
[[رده:معاینه محل، تحقیق محلی، بازرسی و کارشناسی]] | [[رده:معاینه محل، تحقیق محلی، بازرسی و کارشناسی]] | ||
[[رده:تشخیص هویت]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۰۲
ماده ۱۳۲ قانون آیین دادرسی کیفری: هرگاه هویت متوفی معلوم نباشد به دستور بازپرس، علائم و مشخصات جسد به‌طور دقیق در صورتمجلس قید می‌گردد و اثر انگشتان دست متوفی در پرونده ثبت و برای تشخیص هویت وی به هر نحو که مقتضی بداند، اقدام میشود.
تبصره ۱ - در صورت ضرورت، بازپرس می‌تواند دستور انتشار تصویر متوفی را در پایگاه‌های اطلاع‌رسانی نیروی انتظامی یا پزشکی قانونی یا به هر نحو مناسب دیگر صادر کند.
تبصره ۲ - اجرای مقررات این ماده و ماده (۱۳۱) منوط به رعایت موازین شرعی است.
توضیح واژگان
تشخیص هویت از جمله عملیات پلیسی بسیار مهم و حساس است و می‌توان آن را تشخیص مجموعه علایمی دانست که موجب تمیز یک فرد از سایرین میشود.[۱]
پیشینه
ماده ۹۴ قانون آیین دادرسی کیفری، سابقاً در این خصوص وضع شده بود، بر این اساس در گذشته مأموران تحقیق، گاه عکس اجساد را برای چاپ به روزنامه‌ها می فرستادند، در نتیجه این اقدام ممکن بود موجب آزار روحی خوانندگان شود.[۲]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
در صورت مشخص نبودن هویت متوفی، باید مشخصات جسد در صورتمجلس به دقت قید شود.[۳]مواردی که می‌تواند به تشخیص هویت کمک کند، تعیین سن، قد، وزن، جنس، انگشت نگاری، برداشتن نقش کف دست و پا، رنگ موی سر (مجعد یا صاف بودن[۴])، وضع دندان‌ها، خالکوبی‌های بدن، وضع گوش‌ها و لاله گوش‌ها، زخم‌های بدن متوفی، اقلامی نظیر حلقه، ساعت، لباس و … هستند.[۵]همچنین مواردی نظیر سرخی، کبودی، خونمردگی، آثار جراحات سابق و خراش‌های التیام یافته نیز باید در صورتجلسه به دقت بیان شوند.[۶]انگشت نگاری از متوفی باید به سرعت و پیش از گذشتن مدت زیاد از فوت صورت گیرد تا عضلات انگشت منقبض و سفت و پوست نیز نرم و خیس نشده باشد.[۷]
نکات توضیحی
انگشت نگاری از جمله طرقی است که موجب شتاب گرفتن شناسایی هویت میشود.[۸]
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
برخی از فقها تشخیص هویت متوفی را فی نفسه واجب ندانسته‌اند و گروهی دیگر نیز با توجه به لزوم اذن ولی برای دفن و تجهیز میت، شناسایی ولی را در صورت امکان لازم دانسته‌اند.[۹]
مقالات مرتبط
- رسیدگی به اتهام از طریق ویدئوکنفرانس
- مرحله تصمیم گیری برای کفایت ادله اثباتی در الگوهای تحقیقات مقدماتی ایران و آمریکا
- نقد و بررسی دستور نگهداری متهمتحتنظر در مقررات دادرسی ایران
- دادرسی ترافعی در پرتو بزه دیده شناسی اولیه در حقوق ایران و اسناد بین المللی
منابع
- ↑ عباس ایمانی. فرهنگ اصطلاحات حقوق کیفری. چاپ 2. نامه هستی، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1308820
- ↑ عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483380
- ↑ محمود آخوندی اصل. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم) (سازمان و صلاحیت مراجع کیفری). چاپ 12. سازمان چاپ و انتشارات، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2760240
- ↑ نوراله عزیزمحمدی. تحقیقات قضایی در قتل. چاپ 1. بهنامی، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3466700
- ↑ عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483384
- ↑ نوراله عزیزمحمدی. تحقیقات قضایی در قتل. چاپ 1. بهنامی، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3466664
- ↑ عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483392
- ↑ نشریه دادرسی ، شماره 49، فروردین و اردیبهشت 1383. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1383. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1925760
- ↑ مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری (جلد پنجم) (دیات). چاپ 2. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1312912