ماده ۱۳۴ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
جلوگیری از محو آثار جرم نیازمند مداخله سریع [[مقام قضایی|مقامات قضایی]]، [[پزشکی قانونی]] و نیروی انتظامی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=637348|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|نام۳=یاسر|نام خانوادگی۳=متولی جعفرآبادی|چاپ=2}}</ref> آثار درخور انتقال شامل آلات ارتکاب جرم و نیز منی، لباس و هر چیز دیگری است که می‌تواند اثبات وقوع جرم یا شناسایی مرتکبین را تسهیل کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4680396|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>از جمله آثار مهم در صحنه جرم، خون است که بررسی دقیق آن می‌تواند در کشف جرم مؤثر باشد؛ لذا در مرحله اول باید بررسی کرد که آیا لکه‌های خون موجود در صحنه جرم، لکه خون انسان است یا حیوان، در مرحله بعد باید خون مایع را با وسیله ای نظیر سرنگ یا قطره چکان جمع‌آوری نمود. در فرض مایع نبودن خون باید در زیر نور آفتاب (نه با گرمای مصنوعی) خشک شود. ترشحات بدنی دیگری نظیر منی، بزاق، عرق، استفراغ و … لازم است تا حد ممکن حفظ شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=483664|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref> از مایعات قابل تجزیه نیز باید به میزان لزوم در ظرفی ریخته و مهر و موم شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=890792|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=4}}</ref> این عمل باید به نحوی صورت پذیرد که موجب [[تضییع]] یا [[تفریط]] شیء نشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم) (سازمان و صلاحیت مراجع کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2760088|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=آخوندی اصل|چاپ=12}}</ref>تشخیص قابل تجزیه بودن یا نبودن مایعات با متخصص است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=637352|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|نام۳=یاسر|نام خانوادگی۳=متولی جعفرآبادی|چاپ=2}}</ref> همچنین در خصوص اشیاء تحصیل شده گروهی معتقد به لزوم قرض رسید به صاحب آن هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم) (سازمان و صلاحیت مراجع کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2760096|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=آخوندی اصل|چاپ=12}}</ref>
جلوگیری از محو آثار جرم نیازمند مداخله سریع [[مقام قضایی|مقامات قضایی]]، [[پزشکی قانونی]] و نیروی انتظامی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=637348|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|نام۳=یاسر|نام خانوادگی۳=متولی جعفرآبادی|چاپ=2}}</ref> آثار درخور انتقال شامل آلات ارتکاب جرم و نیز منی، لباس و هر چیز دیگری است که می‌تواند اثبات وقوع جرم یا شناسایی مرتکبین را تسهیل کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4680396|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>از جمله آثار مهم در صحنه جرم، خون است که بررسی دقیق آن می‌تواند در کشف جرم مؤثر باشد؛ لذا در مرحله اول باید بررسی کرد که آیا لکه‌های خون موجود در صحنه جرم، لکه خون انسان است یا حیوان، در مرحله بعد باید خون مایع را با وسیله ای نظیر سرنگ یا قطره چکان جمع‌آوری نمود. در فرض مایع نبودن خون باید در زیر نور آفتاب (نه با گرمای مصنوعی) خشک شود. ترشحات بدنی دیگری نظیر منی، بزاق، عرق، استفراغ و … لازم است تا حد ممکن حفظ شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=483664|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref> از مایعات قابل تجزیه نیز باید به میزان لزوم در ظرفی ریخته و مهر و موم شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=890792|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=4}}</ref> این عمل باید به نحوی صورت پذیرد که موجب [[تضییع]] یا [[تفریط]] شیء نشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم) (سازمان و صلاحیت مراجع کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2760088|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=آخوندی اصل|چاپ=12}}</ref>تشخیص قابل تجزیه بودن یا نبودن مایعات با متخصص است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=خط سوم|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=637352|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=حاجی زاده|نام۳=یاسر|نام خانوادگی۳=متولی جعفرآبادی|چاپ=2}}</ref> همچنین در خصوص اشیاء تحصیل شده گروهی معتقد به لزوم قرض رسید به صاحب آن هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم) (سازمان و صلاحیت مراجع کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2760096|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=آخوندی اصل|چاپ=12}}</ref>
== نکات توضیحی ==
مایعات هرچند اندک موجود در صحنه جرم می توانند به پلیس کمک کنند که با انتقال DNA آن ها به بانک DNA شناسایی مجرم تسهیل شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی ، شماره 49، فروردین و اردیبهشت 1383|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1925784|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>


== رویه‌های قضایی ==
== رویه‌های قضایی ==

نسخهٔ ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۳۰

ماده ۱۳۴ قانون آیین دادرسی کیفری: از تمام آثار قابل انتقال موجود در صحنه جرم که در کشف جرم مؤثر است باید به میزان لازم برداشت و به نحوی مهر و موم نمود که در معرض تلف نباشد.

فلسفه و مبانی نظری ماده

بسیاری از جرم شناسان و حقوقدانان بزرگ، یکی از دلایل شکست پرونده‌های قتل را بی دقتی در بررسی صحنه جرم می‌دانند.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

جلوگیری از محو آثار جرم نیازمند مداخله سریع مقامات قضایی، پزشکی قانونی و نیروی انتظامی است.[۲] آثار درخور انتقال شامل آلات ارتکاب جرم و نیز منی، لباس و هر چیز دیگری است که می‌تواند اثبات وقوع جرم یا شناسایی مرتکبین را تسهیل کند.[۳]از جمله آثار مهم در صحنه جرم، خون است که بررسی دقیق آن می‌تواند در کشف جرم مؤثر باشد؛ لذا در مرحله اول باید بررسی کرد که آیا لکه‌های خون موجود در صحنه جرم، لکه خون انسان است یا حیوان، در مرحله بعد باید خون مایع را با وسیله ای نظیر سرنگ یا قطره چکان جمع‌آوری نمود. در فرض مایع نبودن خون باید در زیر نور آفتاب (نه با گرمای مصنوعی) خشک شود. ترشحات بدنی دیگری نظیر منی، بزاق، عرق، استفراغ و … لازم است تا حد ممکن حفظ شوند.[۴] از مایعات قابل تجزیه نیز باید به میزان لزوم در ظرفی ریخته و مهر و موم شوند.[۵] این عمل باید به نحوی صورت پذیرد که موجب تضییع یا تفریط شیء نشود.[۶]تشخیص قابل تجزیه بودن یا نبودن مایعات با متخصص است.[۷] همچنین در خصوص اشیاء تحصیل شده گروهی معتقد به لزوم قرض رسید به صاحب آن هستند.[۸]

نکات توضیحی

مایعات هرچند اندک موجود در صحنه جرم می توانند به پلیس کمک کنند که با انتقال DNA آن ها به بانک DNA شناسایی مجرم تسهیل شود.[۹]

رویه‌های قضایی

به موجب بخشنامه شماره ۱/۸۰/۱۶۹۱۸–۸۰/۹/۵ کاربرد آزمایش DNA و چگونگی استفاده قضات از این روش علمی به مراجع قضایی ابلاغ گشته‌است.[۱۰]

منابع

  1. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483672
  2. عباس زراعت، حمیدرضا حاجی زاده و یاسر متولی جعفرآبادی. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 637348
  3. علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4680396
  4. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483664
  5. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 890792
  6. محمود آخوندی اصل. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم) (سازمان و صلاحیت مراجع کیفری). چاپ 12. سازمان چاپ و انتشارات، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2760088
  7. عباس زراعت، حمیدرضا حاجی زاده و یاسر متولی جعفرآبادی. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 637352
  8. محمود آخوندی اصل. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم) (سازمان و صلاحیت مراجع کیفری). چاپ 12. سازمان چاپ و انتشارات، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2760096
  9. نشریه دادرسی ، شماره 49، فروردین و اردیبهشت 1383. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1383.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1925784
  10. عباس زراعت، حمیدرضا حاجی زاده و یاسر متولی جعفرآبادی. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 637364