ماده ۱۳۱ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
بازپرس برای حفظ جسد، کشف هویت متوفی و چگونگی فوت وی، نسبت به ترسیم کروکی، عکسبرداری و در صورت امکان، فیلمبرداری از جسد و غیره اقدام و دستورهای لازم را صادر می‌کند.
'''ماده ۱۳۱ قانون آیین دادرسی کیفری:''' [[بازپرس]] برای حفظ جسد، [[تشخیص هویت|کشف هویت]] متوفی و چگونگی فوت وی، نسبت به ترسیم کروکی، عکسبرداری و در صورت امکان، فیلمبرداری از جسد و غیره اقدام و دستورهای لازم را صادر می‌کند.
* {{زیتونی|[[ماده ۱۳۰ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۳۰ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۳۲ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۱۳۲ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}}


== پیشینه ==
== پیشینه ==
سابقاً ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب ۱۳۷۸) در این باره وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=483336|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref>
سابقاً [[ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب ۱۳۷۸|ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب ۱۳۷۸)]] در این باره وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=483336|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
یکی از مواردی که در ماده فوق به آن پرداخته شده‌است، اقدامات لازم برای کشف هویت متوفی است. این امر در خصوص مواجه شدن مأمورین با جسدی ناشناس حادث می‌شود که لازم است اقدامات لازم برای شناسایی هویت جسد نظیر صورتجلسه کردن مشخصات جسد و اثر انگشت او و نیز دستور عکس برداری در صورت امکان و انتشار عکس در روزنامه یا تطبیق اثر انگشت با سوابق اثر انگشت موجود در دایره انگشت نگاری و … انجام شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=890596|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=4}}</ref>
یکی از مواردی که در ماده فوق به آن پرداخته شده‌است، اقدامات لازم برای کشف هویت متوفی است. این امر در خصوص مواجه شدن مأمورین با جسدی ناشناس حادث می‌شود که لازم است اقدامات لازم برای شناسایی هویت جسد نظیر صورتجلسه کردن مشخصات جسد و اثر انگشت او و نیز دستور عکس برداری در صورت امکان و انتشار عکس در روزنامه یا تطبیق اثر انگشت با سوابق اثر انگشت موجود در دایره انگشت نگاری و … انجام شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=890596|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=4}}</ref>


همچنین در خصوص تعیین تاریخ مرگ، علایمی پیش‌بینی شده‌است ماننده:
همچنین در خصوص تعیین تاریخ مرگ، علایمی پیش‌بینی شده‌است مانند:


۱- جسد در هوای آزاد بعد از ۱۰ الی ۱۲ ساعت و نیز در آب بعد از ۶ ساعت سرد می‌شود.
۱- جسد در هوای آزاد بعد از ۱۰ الی ۱۲ ساعت و نیز در آب بعد از ۶ ساعت سرد می‌شود.


۲- سختی جسد تا ۱۲ ساعد ایجاد می‌شود. و ظرف دوازده ساعت نیز از بین می‌رود.
۲- سختی جسد تا ۱۲ ساعت ایجاد می‌شود و ظرف دوازده ساعت نیز از بین می‌رود.


۳- آشکار شدن رنگ سبز در نیمه راست شکم در حفره ایلیاک پس از ۴۸ ساعت
۳- آشکار شدن رنگ سبز در نیمه راست شکم در حفره ایلیاک پس از ۴۸ ساعت
خط ۱۹: خط ۱۹:
۴-بررسی زمان باقی ماندن غذا در معده و …<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=483348|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref>
۴-بررسی زمان باقی ماندن غذا در معده و …<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=483348|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref>


== سوابق فقهی ==
== مطالعات فقهی ==
برخی از فقها تشخیص هویت میت را فی نفسه واجب ندانسته و گروهی دیگر معتقدند با توجه به لزوم اجازه ولی برای دفن میت، در صورت امکان لازم است ولی وی شناسایی شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری (جلد پنجم) (دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1312912|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>
 
=== سوابق فقهی ===
برخی از فقها تشخیص هویت میت را فی نفسه واجب ندانسته و گروهی دیگر معتقدند با توجه به لزوم [[اذن|اجازه]] [[ولی]] برای دفن میت، در صورت امکان لازم است ولی وی شناسایی شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری (جلد پنجم) (دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1312912|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref>


== رویه‌های قضایی ==
== رویه‌های قضایی ==
به موجب نظریه ۷/۸۱۰۱–۱۳۸۶/۱۲/۴ در فرض اعلام فوت آنی و فقدان شکایت اولیاء دم و نیز فقدان آثار ظاهری حاکی از ارتکاب جرم و نیز حاضر نبودن اولیاء دم به کالبد شکافی یا انتقال جسد به مرکز استان برای تعیین علت جرم، تحویل جسد به بستگان اشکالی ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قوانین و مقررات آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=493064|صفحه=|نام۱=معاونت تدوین تنقیح|انتشار قوانین|مقررات ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=11}}</ref>
به موجب [[نظریه مشورتی|نظریه]] ۷/۸۱۰۱–۱۳۸۶/۱۲/۴ در فرض اعلام فوت آنی و فقدان [[شکایت]] [[ولی دم|اولیاء دم]] و نیز فقدان آثار ظاهری حاکی از ارتکاب [[جرم]] و نیز حاضر نبودن اولیاء دم به کالبد شکافی یا انتقال جسد به مرکز استان برای تعیین علت جرم، تحویل جسد به بستگان اشکالی ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه قوانین و مقررات آیین دادرسی کیفری (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت حقوقی ریاست جمهوری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=493064|صفحه=|نام۱=معاونت تدوین تنقیح|انتشار قوانین|مقررات ریاست جمهوری|نام خانوادگی۱=|چاپ=11}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۳: خط ۳۵:
[[رده:معاینه محل، تحقیق محلی، بازرسی و کارشناسی]]
[[رده:معاینه محل، تحقیق محلی، بازرسی و کارشناسی]]
[[رده:بازپرس]]
[[رده:بازپرس]]
[[رده:تشخیص هویت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۲:۴۱

ماده ۱۳۱ قانون آیین دادرسی کیفری: بازپرس برای حفظ جسد، کشف هویت متوفی و چگونگی فوت وی، نسبت به ترسیم کروکی، عکسبرداری و در صورت امکان، فیلمبرداری از جسد و غیره اقدام و دستورهای لازم را صادر می‌کند.

پیشینه

سابقاً ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب ۱۳۷۸) در این باره وضع شده بود.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

یکی از مواردی که در ماده فوق به آن پرداخته شده‌است، اقدامات لازم برای کشف هویت متوفی است. این امر در خصوص مواجه شدن مأمورین با جسدی ناشناس حادث می‌شود که لازم است اقدامات لازم برای شناسایی هویت جسد نظیر صورتجلسه کردن مشخصات جسد و اثر انگشت او و نیز دستور عکس برداری در صورت امکان و انتشار عکس در روزنامه یا تطبیق اثر انگشت با سوابق اثر انگشت موجود در دایره انگشت نگاری و … انجام شود.[۲]

همچنین در خصوص تعیین تاریخ مرگ، علایمی پیش‌بینی شده‌است مانند:

۱- جسد در هوای آزاد بعد از ۱۰ الی ۱۲ ساعت و نیز در آب بعد از ۶ ساعت سرد می‌شود.

۲- سختی جسد تا ۱۲ ساعت ایجاد می‌شود و ظرف دوازده ساعت نیز از بین می‌رود.

۳- آشکار شدن رنگ سبز در نیمه راست شکم در حفره ایلیاک پس از ۴۸ ساعت

۴-بررسی زمان باقی ماندن غذا در معده و …[۳]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

برخی از فقها تشخیص هویت میت را فی نفسه واجب ندانسته و گروهی دیگر معتقدند با توجه به لزوم اجازه ولی برای دفن میت، در صورت امکان لازم است ولی وی شناسایی شود.[۴]

رویه‌های قضایی

به موجب نظریه ۷/۸۱۰۱–۱۳۸۶/۱۲/۴ در فرض اعلام فوت آنی و فقدان شکایت اولیاء دم و نیز فقدان آثار ظاهری حاکی از ارتکاب جرم و نیز حاضر نبودن اولیاء دم به کالبد شکافی یا انتقال جسد به مرکز استان برای تعیین علت جرم، تحویل جسد به بستگان اشکالی ندارد.[۵]

منابع

  1. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483336
  2. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 890596
  3. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483348
  4. مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری (جلد پنجم) (دیات). چاپ 2. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1312912
  5. مجموعه قوانین و مقررات آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 11. معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 493064