ماده ۵۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
Hossein dk (بحث | مشارکتها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
* [[ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۱۳۷۳]] | |||
* [[ماده ۵۰۲ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
* [[ماده ۵۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] | |||
* [[ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی]] | * [[ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی]] | ||
* [[ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی]] | * [[ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی]] | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۴: | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
* [[دادخواست]] ([[عرضحال]]): [[شکوائیه|شکوائیه‌ای]] است که به [[مرجع قضایی]] به‌طور کتبی (در اوراق مخصوص) یا به شکل شفاهی عرضه می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2139696|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک زاده|چاپ=2}}</ref> | * [[دادخواست]] ([[عرضحال]]): [[شکوائیه|شکوائیه‌ای]] است که به [[مرجع قضایی]] به‌طور کتبی (در اوراق مخصوص) یا به شکل شفاهی عرضه می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2139696|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک زاده|چاپ=2}}</ref> | ||
* [[هزینه دادخواست]]: هزینه‌های مربوط به [[دادخواست]] را هزینه دادخواست می‌نامند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2142064|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک‌زاده|چاپ=2}}</ref> | * [[هزینه دادخواست]]: هزینه‌های مربوط به [[دادخواست]] را هزینه دادخواست می‌نامند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2142064|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک‌زاده|چاپ=2}}</ref> | ||
== نکات | == نکات تفسیری دکترین == | ||
در قانون سابق [[دولت]] از پرداخت [[هزینه دادرسی]] معاف گردیده بود اما با توجه به '''ماده ۵۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی''' و [[ماده ۵۲۹ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده ۵۲۹ این قانون]]، [[ماده ۶۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318|ماده ۶۹۰ قانون سابق]] [[منسوخ]] گردیده و دولت جز در موارد خاص قانونی، باید هزینه دادرسی بپردازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4024288|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> | در قانون سابق [[دولت]] از پرداخت [[هزینه دادرسی]] معاف گردیده بود اما با توجه به '''ماده ۵۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی''' و [[ماده ۵۲۹ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده ۵۲۹ این قانون]]، [[ماده ۶۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318|ماده ۶۹۰ قانون سابق]] [[منسوخ]] گردیده و دولت جز در موارد خاص قانونی، باید هزینه دادرسی بپردازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4024288|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> | ||
نکته‌ی دیگر آن که در صورت تعدد [[خواهان]] یا [[تجدیدنظر خواه]]، هزینه دادرسی نسبت به سهم هر یک در [[خواسته]] تعیین خواهد شد و نیاز به پرداخت هزینه دادرسی جداگانه برای هر یک از آنان نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=576864|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> هزینه رسیدگی به [[امور حسبی]] نیز، در [[ماده 375 قانون امور حسبی|ماده ۳۷۵ قانون امور حسبی]] بیان شده‌است. بنابراین، اخذ هزینه دادرسی معادل با [[دعوای غیر مالی|دعاوی غیر مالی]] برای امور حسبی، فاقد جنبه قانونی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=576868|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> | نکته‌ی دیگر آن که در صورت تعدد [[خواهان]] یا [[تجدیدنظر خواه]]، هزینه دادرسی نسبت به سهم هر یک در [[خواسته]] تعیین خواهد شد و نیاز به پرداخت هزینه دادرسی جداگانه برای هر یک از آنان نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=576864|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> هزینه رسیدگی به [[امور حسبی]] نیز، در [[ماده 375 قانون امور حسبی|ماده ۳۷۵ قانون امور حسبی]] بیان شده‌است. بنابراین، اخذ هزینه دادرسی معادل با [[دعوای غیر مالی|دعاوی غیر مالی]] برای امور حسبی، فاقد جنبه قانونی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=576868|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> | ||
== | == سوابق و مستندات فقهی == | ||
چنین بیان شده است که:«هزینه حضور طرف دعوا در محضر [[قاضی]] با کسی است که طرح [[دعوا]] نموده این امر را درخواست کرده‌است اگر در [[بیت المال]]، کاغذی که در آن [[حکم]] را مکتوب کنند وجود نداشته باشد، قاضی از کسی که قرار است برای او [[حق|حقی]] را ثبت و ضبط کنند، می‌خواهد که کاغذی برای این کار تهیه نماید ولی او را اجبار نمی‌کند. اگر [[محکوم له]] از دادگاه درخواست کند که حکم را بنویسند، قاضی می‌تواند از او [[اجرت]] و هزینه بگیرد و این‌طور نیست که هر جا امری واجب باشد اخذ اجرت در آن ممنوع باشد. در حین [[دادرسی]] نیز می‌توان هزینه مواد و کاغذ را اخذ کرد».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی فقهی آیین دادرسی مدنی و تأثیر آن در رویه قضایی (جلد دوم) (دلایل اثبات، تصمیم دادگاه، رسیدگی تجدیدنظر و فوق‌العاده، داوری و خسارات دادرسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2617828|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref> | چنین بیان شده است که:«هزینه حضور طرف دعوا در محضر [[قاضی]] با کسی است که طرح [[دعوا]] نموده این امر را درخواست کرده‌است اگر در [[بیت المال]]، کاغذی که در آن [[حکم]] را مکتوب کنند وجود نداشته باشد، قاضی از کسی که قرار است برای او [[حق|حقی]] را ثبت و ضبط کنند، می‌خواهد که کاغذی برای این کار تهیه نماید ولی او را اجبار نمی‌کند. اگر [[محکوم له]] از دادگاه درخواست کند که حکم را بنویسند، قاضی می‌تواند از او [[اجرت]] و هزینه بگیرد و این‌طور نیست که هر جا امری واجب باشد اخذ اجرت در آن ممنوع باشد. در حین [[دادرسی]] نیز می‌توان هزینه مواد و کاغذ را اخذ کرد».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی فقهی آیین دادرسی مدنی و تأثیر آن در رویه قضایی (جلد دوم) (دلایل اثبات، تصمیم دادگاه، رسیدگی تجدیدنظر و فوق‌العاده، داوری و خسارات دادرسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2617828|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref> | ||
== | |||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | |||
# هزینه‌های مختلف دادخواست شامل دادخواست کتبی یا شفاهی است. | |||
# هزینه‌ها شامل مراحل مختلفی از جمله دادخواست بدوی، اعتراض به حکم غیابی، تجدید نظر و فرجام می‌شود. | |||
# هزینه وکالتنامه و برگهای اجرایی نیز جزو هزینه‌های دادخواست محسوب می‌شود. | |||
# میزان هزینه‌ها بر اساس ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت تعیین می‌شود. | |||
# پرداخت هزینه‌ها به صورت الصاق و ابطال تمبر یا واریز وجه به حساب خزانه صورت می‌گیرد. | |||
# قوانین دیگری نیز ممکن است میزان این هزینه‌ها را تعیین کنند. | |||
== رویه های قضایی == | |||
* [[رای دادگاه درباره آثار انتقال طلب (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۰۰۰۲)]] | * [[رای دادگاه درباره آثار انتقال طلب (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۰۰۰۲)]] | ||
* [[رای دادگاه درباره اعتبار چک بدون تاریخ (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۳۷۱)]] | * [[رای دادگاه درباره اعتبار چک بدون تاریخ (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۳۷۱)]] | ||
| خط ۴۰: | خط ۵۲: | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}} | {{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}} | ||
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]] | [[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]] | ||
[[رده:هزینه دادرسی و اعسار]] | [[رده:هزینه دادرسی و اعسار]] | ||
[[رده:هزینه دادرسی]] | [[رده:هزینه دادرسی]] | ||
نسخهٔ ۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۴
ماده ۵۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی: هزینه دادخواست کتبی یا شفاهی اعم از دادخواست بدوی و اعتراض به حکم غیابی و متقابل و ورود و جلب ثالث و اعتراض شخص ثالث و دادخواست تجدید نظر و فرجام و اعاده دادرسی و هزینه وکالتنامه و برگهای اجرایی و غیره همان است که در ماده (۳) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین - مصوب ۱۳۷۳ - یا سایر قوانین تعیین شده‌است که به صورت الصاق و ابطال تمبر یا واریز وجه به حساب خزانه پرداخت می‌گردد.
مواد مرتبط
- ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۱۳۷۳
- ماده ۵۰۲ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۵۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۵۲۹ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۳۷۵ قانون امور حسبی
توضیح واژگان
- دادخواست (عرضحال): شکوائیه‌ای است که به مرجع قضایی به‌طور کتبی (در اوراق مخصوص) یا به شکل شفاهی عرضه می‌شود.[۱]
- هزینه دادخواست: هزینه‌های مربوط به دادخواست را هزینه دادخواست می‌نامند.[۲]
نکات تفسیری دکترین
در قانون سابق دولت از پرداخت هزینه دادرسی معاف گردیده بود اما با توجه به ماده ۵۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۵۲۹ این قانون، ماده ۶۹۰ قانون سابق منسوخ گردیده و دولت جز در موارد خاص قانونی، باید هزینه دادرسی بپردازد.[۳]
نکته‌ی دیگر آن که در صورت تعدد خواهان یا تجدیدنظر خواه، هزینه دادرسی نسبت به سهم هر یک در خواسته تعیین خواهد شد و نیاز به پرداخت هزینه دادرسی جداگانه برای هر یک از آنان نخواهد بود.[۴] هزینه رسیدگی به امور حسبی نیز، در ماده ۳۷۵ قانون امور حسبی بیان شده‌است. بنابراین، اخذ هزینه دادرسی معادل با دعاوی غیر مالی برای امور حسبی، فاقد جنبه قانونی است.[۵]
سوابق و مستندات فقهی
چنین بیان شده است که:«هزینه حضور طرف دعوا در محضر قاضی با کسی است که طرح دعوا نموده این امر را درخواست کرده‌است اگر در بیت المال، کاغذی که در آن حکم را مکتوب کنند وجود نداشته باشد، قاضی از کسی که قرار است برای او حقی را ثبت و ضبط کنند، می‌خواهد که کاغذی برای این کار تهیه نماید ولی او را اجبار نمی‌کند. اگر محکوم له از دادگاه درخواست کند که حکم را بنویسند، قاضی می‌تواند از او اجرت و هزینه بگیرد و این‌طور نیست که هر جا امری واجب باشد اخذ اجرت در آن ممنوع باشد. در حین دادرسی نیز می‌توان هزینه مواد و کاغذ را اخذ کرد».[۶]
نکات توصیفی هوش مصنوعی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- هزینه‌های مختلف دادخواست شامل دادخواست کتبی یا شفاهی است.
- هزینه‌ها شامل مراحل مختلفی از جمله دادخواست بدوی، اعتراض به حکم غیابی، تجدید نظر و فرجام می‌شود.
- هزینه وکالتنامه و برگهای اجرایی نیز جزو هزینه‌های دادخواست محسوب می‌شود.
- میزان هزینه‌ها بر اساس ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت تعیین می‌شود.
- پرداخت هزینه‌ها به صورت الصاق و ابطال تمبر یا واریز وجه به حساب خزانه صورت می‌گیرد.
- قوانین دیگری نیز ممکن است میزان این هزینه‌ها را تعیین کنند.
رویه های قضایی
- رای دادگاه درباره آثار انتقال طلب (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۰۰۰۲)
- رای دادگاه درباره اعتبار چک بدون تاریخ (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۳۷۱)
- رای دادگاه درباره اعتراض به موارد مغفول مانده در رأی بدوی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۱۰۱۳۸۱)
- رای دادگاه درباره استناد به رأی بعنوان سند مکتوم (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۰۰۱۰۰۰۹۶۲)
- رای دادگاه درباره اثر اثبات جعلیت امضاء یکی از مسئولین چک بر مسئولیت سایرین (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۰۳۰۵)
- رای دادگاه درباره اعسار مدیون در دین ناشی از معاملات معوض (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۰۸۹۵)
- رای دادگاه درباره اثر اقرار یکی از طرفین قرارداد به خط زدن شرط داوری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۱۱۵۴)
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۱۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۶/۲۱ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره معافیت شرکت های دولتی از پرداخت هزینه دادرسی
- نظریه شماره 1135/96/7 مورخ 1396/05/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
مقالات مرتبط
منابع
- ↑ فهیمه ملک زاده. اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2139696
- ↑ فهیمه ملک‌زاده. اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2142064
- ↑ علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم). چاپ 4. فکرسازان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4024288
- ↑ علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 576864
- ↑ علی مهاجری. قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. فکرسازان، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 576868
- ↑ عبداله خدابخشی. مبانی فقهی آیین دادرسی مدنی و تأثیر آن در رویه قضایی (جلد دوم) (دلایل اثبات، تصمیم دادگاه، رسیدگی تجدیدنظر و فوق‌العاده، داوری و خسارات دادرسی). چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2617828