ماده ۴۰۳ قانون آیین دادرسی کیفری

ماده ۴۰۳ قانون آیین دادرسی کیفری: دادگاه کیفری یک با رعایت صلاحیت ذاتی، پس از شروع به رسیدگی نمی‌تواند قرار عدم صلاحیت صادر کند و به هر حال باید رأی مقتضی را صادر نماید.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۴۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده ۴۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری

توضیح واژگان

صلاحیت ذاتی را صلاحیتی دانسته‌اند که قابل تغییر و جابجایی نبوده و با نظم عمومی و قواعد آمره چنان گره خورده‌است که تخلف از قواعد آن، موجب بطلان عمل و نتیجه می‌شود، به عنوان مثال میان مراجع دادگستری و غیر دادگستری اختلاف در صلاحیت ذاتی وجود دارد.در تعریف این صلاحیت، آن را تعیین صنف (حقوقی، اداری یا کیفری بودن دادگاه)، نوع (اختصاصی یا عمومی بودن) و درجه (بدوی یا غیر بدوی بودن) دادگاه نیز دانسته‌اند.

نکات تفسیری دکترین

بر اساس ماده فوق، باید میان صلاحیت محلی و ذاتی قائل به تفکیک شد، بدین شرح که چنانچه دادگاه کیفری یک پس از شروع به رسیدگی خود را فاقد صلاحیت محلی دانست، مکلف است رسیدگی را ادامه دهد اما در فرض احراز عدم صلاحیت ذاتی، امکان استناد به این ماده و ادامه دادن دادرسی توسط این دادگاه وجود ندارد.

این ماده، تحقق دو شرط را برای رسیدگی در دادگاه کیفری یک لازم دانسته‌است:

۱- رعایت صلاحیت ذاتی از سوی دادگاه

۲- شروع کردن رسیدگی از سوی دادگاه

لازم است ذکر شود که رعایت شروط مذکور، شرط اقدام دادگاه کیفری یک است، در غیر این صورت باید اصل را بر عدم صلاحیت این دادگاه دانست زیرا رعایت صلاحیت ذاتی لازمه رسیدگی در هر دادگاه و در هر مرحله ای است.

نکات توصیفی هوش مصنوعی

1. دادگاه کیفری یک دارای صلاحیت ذاتی است.
2. پس از شروع به رسیدگی، دادگاه نمی‌تواند قرار عدم صلاحیت صادر کند.
3. دادگاه مکلف به صدور رأی مقتضی است حتی اگر مسئله صلاحیت مطرح باشد.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/97/3383 مورخ 1398/06/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/95/1573 مورخ 1395/07/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/1402/856 مورخ 1402/10/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/99/438 مورخ 1399/04/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تغییر صلاحیت رسیدگی به برخی از جرایم از دادگاه کیفری یک به کیفری دو