ماده ۵۹۱ قانون آیین دادرسی کیفری
ماده ۵۹۱ قانون آیین دادرسی کیفری (الحاقی ۰۸/۰۷/۱۳۹۳): جرائم مربوط به جنگ که توسط نظامیان ارتکاب می‌یابد و در دادگاه زمان جنگ رسیدگی می‌شود، عبارتند از:
الف ـ کلیه جرائم ارتکابی در مناطق عملیاتی در حدود صلاحیت سازمان قضائی
ب ـ جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی در حدود صلاحیت سازمان قضائی
پ ـ جرائم مربوط به امور جنگی مرتبط با اقدامات عملیاتی، گر چه محل وقوع آن خارج از مناطق عملیاتی باشد.
مواد مرتبط
- ماده ۵۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری
- ماده ۵۹۲ قانون آیین دادرسی کیفری
- ماده ۴۹۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
- ماده ۵۱۲ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
- ماده ۱۷ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲
- ماده ۲۸ قانون مجازات جرائم نیرو های مسلح مصوب ۱۳۸۲
توضیح واژگان
«جرائم علیه امنیت» به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می‌شود: جرائم علیه امنیت خارجی به کلیه جرائمی گفته می‌شود که به شکلی باعث تیره‌تر شدن روابط ایران با کشوری دیگر می‌شود یا کشوری بیگانه را به رموز دولت ایران آگاه می‌سازد،[۱]همچنین مقصود از جرائم علیه امنیت داخلی، جرائمی است که با قصد اختلال در نظم عمومی، برهم زدن امنیت، تخریب مراکز دولتی و نظامی، خرابکاری در تأسیسات عام‌المنفعه دولتی، ضدیت با دولت و اسقاط آن یا صدمه به جان مسئولان سیاسی کشور صورت می‌پذیرد، این جرائم معمولاً بدون توسل به قدرت‌های خارجی انجام می‌گیرد. ضمناً جرائم علیه امنیت در قانون کیفری یا تحت عنوان محاربه و افساد فی الارض مستلزم حد می‌شوند یا مشمول مجازات تعزیری قرار می‌گیرند.[۲]
نکات تفسیری دکترین ماده 591 قانون آیین دادرسی کیفری
عبارت جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی، مفهومی کلی است و تعیین مصادیق آن دشوار است؛ بنابراین برای شناسایی جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی باید به قوانین مراجعه کرد، بر این اساس می‌توان جرائم مندرج در مواد ۴۹۸ تا ۵۱۲ قانون مجازات اسلامی تعزیرات و مواد ۱۷ تا ۲۸ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲ را مشمول این عنوان دانست.[۳]گفتنی است جرایم مذکور در بند پ نیز باید در حدود صلاحیت سازمان قضائی باشند؛ یعنی مرتکب از افراد نظامی یا ملحق به نظامیان باشد و جرم او نیز مرتبط با انجام وظایف خاص نظامی یا انتظامی باشد.[۴]
مذاکرات تصویب
مصوبه نخست مجلس مورخ ۱۳۹۲/۱۱/۲۹ در بند الف «کلیه جرائم ارتکابی در مناطق عملیاتی» و در بند ب «جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی» را از جرائم مربوط به زمان جنگ بیان داشته بود. شورای نگهبان در تاریخ ۱۳۹۳/۴/۷ بر این عبارات ایرادی وارد داشت مبنی بر اینکه «عموم بند‌های الف و ب، مغایر اصل ۱۷۲ قانون اساسی شناخته شد.»
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 591 قانون آیین دادرسی کیفری
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- ماده ۵۹۱ قانون آیین دادرسی کیفری به جرائم مربوط به جنگ و نظامیان اختصاص دارد.
- این ماده الحاقی و مصوب تاریخ ۰۸/۰۷/۱۳۹۳ است.
- جرائم در دادگاه زمان جنگ رسیدگی می‌شوند.
- جرائم ارتکابی در مناطق عملیاتی در صلاحیت سازمان قضائی رسیدگی می‌شوند.
- جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی نیز در صلاحیت سازمان قضائی هستند.
- جرائم مربوط به امور جنگی و اقدامات عملیاتی، حتی اگر خارج از مناطق عملیاتی باشند، مشمول این ماده می‌شوند.
منابع
- ↑ محمدجعفر حبیب زاده. اندیشه‌های حقوقی (1) (مجموعه مقالات حقوق کیفری اختصاصی). چاپ 1. نگاه بینه، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6402812
- ↑ محمدجعفر حبیب زاده. اندیشه‌های حقوقی (1) (مجموعه مقالات حقوق کیفری اختصاصی). چاپ 1. نگاه بینه، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6402804
- ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید). چاپ 12. شهردانش، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6277648
- ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید). چاپ 12. شهردانش، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6277652