ماده ۱۸۳ قانون آیین دادرسی کیفری

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۲۹ توسط Karandish (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۱۸۳ قانون آیین دادرسی کیفری: جلب متهم به استثنای موارد ضروری باید در روز به عمل آید و در همان روز به وسیله بازپرس یا قاضی کشیک تعیین تکلیف شود.

تبصره - تشخیص موارد ضرورت با توجه به اهمیت جرم، وضعیت متهم، کیفیت ارتکاب جرم و احتمال فرار متهم با نظر بازپرس است. بازپرس موارد ضرورت را در پرونده درج می‌کند.

توضیح واژگان

نص خاصی برای تعیین روز وجود ندارد، اما روز را می‌توان فاصله زمانی دانست که از طلوع آفتاب آغاز و به غروب آن ختم می‌شود.[۱]

مطالعات تطبیقی

مطابق قوانین فرانسه، ورود به منزل متهم از ساعت ۲۱ الی ۶ صبح ممنوع است.[۲]

فلسفه و مبانی نظری ماده

این ماده در راستای حفظ شأن بازپرس در راستای انجام وظایف قانونی خود با وجود وسعت اختیارات وی و نیز حمایت از حیثیت افراد وضع شده‌است.[۳]از همین رو جلب متهم باید در روز به عمل آمده[۴]و بلافاصله نیز متهم نزد مرجع دستور دهنده حاضر شود،[۵]این امر به ویژه برای جلوگیری از آثار سوئی است که جلب متهم در شب دارد، به عنوان مثال با توجه به سکوت و خلوت موجود در شب، ممکن است جلب متهم در این زمان، موجب توجه دیگران و لذا لطمه حیثیتی به متهم شود.[۶]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

عده ای معتقدند مقصود از جلب متهم در روز، در روز بودن آغاز دعوت یا توقیف متهم است؛ لذا در فرض توقیف متهم نزدیک غروب، نمی‌توان حضور شبانه متهم در پاسگاه را جلب در شب تعبیر نمود.[۷]بر اساس این ماده، تشخیص موارد فوری با بازپرس است نه مأمور جلب، ولو آنکه اجازه جلب سیار نیز صادر شده باشد، این امر را متناسب با اصل تفسیر قانون به نفع متهم دانسته‌اند،[۸] از همین رو بازپرس باید جلب متهم در روز را در دستور خود تصریح کند.[۹]لذا تشخیص ضرورت در مواردی نظیر جنایات واقع شده در شب، سرقت‌های مسلحانه یا سازمان یافته یا احتمال فرار متهمین در شب، با بازپرس است[۱۰]و موارد ضرورت باید به‌طور مستدل و موجه در پرونده ذکر شود.[۱۱]

منابع

  1. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483940
  2. عباس زراعت، حمیدرضا حاجی زاده و یاسر متولی جعفرآبادی. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 638332
  3. سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 889840
  4. رجب گلدوست جویباری. کلیات آیین دادرسی کیفری. چاپ 7. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1739752
  5. علی خالقی. آیین دادرسی کیفری. چاپ 13. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1285312
  6. رجب گلدوست جویباری. کلیات آیین دادرسی کیفری. چاپ 7. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1739756
  7. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483944
  8. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 483936
  9. علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4682352
  10. رجب گلدوست جویباری. کلیات آیین دادرسی کیفری. چاپ 7. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1739764
  11. علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4682380