ماده ۲۸۷ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
(اضافه کردن مواد مرتبط) |
||
| (۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
در | '''ماده ۲۸۷ قانون آیین دادرسی کیفری:''' در جریان [[تحقیقات مقدماتی]]، [[مراجع قضایی|مرجع قضائی]] حسب مورد، [[طفل|اطفال]] و [[نوجوان|نوجوانان]] موضوع این قانون را به والدین، [[ولی|اولیاء]]، یا [[سرپرست قانونی]] یا در صورت فقدان یا عدم دسترسی یا امتناع از پذیرش آنان، به هر [[شخص حقیقی]] یا [[شخص حقوقی|حقوقی]] که مصلحت بداند، می‌سپارد. اشخاص مذکور ملتزمند هرگاه حضور طفل یا نوجوان لازم باشد او را به مرجع قضائی معرفی نمایند. افراد پانزده تا هجده سال نیز شخصاً ملزم به معرفی خود به دادگاه می‌باشند. | ||
در صورت | |||
تبصره | در صورت ضرورت، اخذ [[کفیل]] یا [[وثیقه قانونی|وثیقه]] تنها از [[متهم|متهمان]] بالای پانزده سال امکان‌پذیر است. در صورت عجز از معرفی کفیل یا ایداع وثیقه یا در مورد [[جرم|جرائم]] پیشبینی شده در [[ماده ۲۳۷ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده (۲۳۷)]] این قانون، [[دادسرا]] یا دادگاه می‌تواند با رعایت [[ماده ۲۳۸ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده (۲۳۸)]] این قانون، [[قرار نگهداری موقت]] آنان را در [[کانون اصلاح و تربیت]] صادر کند. | ||
تبصره - قرار نگهداری موقت، تابع کلیه آثار و احکام [[قرار بازداشت موقت]] است. | |||
* {{زیتونی|[[ماده ۲۸۶ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}} | |||
* {{زیتونی|[[ماده ۲۸۸ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}} | |||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۲۱۷ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده 217 قانون آیین دادرسی کیفری]] | |||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
کانون اصلاح و تربیت مورد بحث در ماده فوق، به موجب مواد [[ماده ۲۲ قانون تشکیل دادگاه اطفال بزهکار|۲۲]] و [[ماده ۲۴ قانون تشکیل دادگاه اطفال بزهکار|۲۴ قانون تشکیل دادگاه اطفال بزهکار]] و [[آیین نامه اجرایی سازمان کانون اصلاح و تربیت|آیین نامه اجرایی سازمان کانون اصلاح و تربیت (مصوب ۱۳۴۷)]] تشکیل می‌شود. این کانون در مقر هر [[دادگاه اطفال و نوجوانان|دادگاه اطفال]] قرار داشته و شامل سه قسمت است: | |||
# نگهداری موقت اطفال در انتظار تصمیم دادگاه | |||
# -قسمت اصلاح و تربیت | |||
# قسمت [[زندان]] جهت نگهداری محکومان | |||
کارمندان این کانون عبارتند از: مدیر کانون، مسئول آموزش، مسئول نگهداری موقت، مسئول قسمت اصلاح و تربیت و مسئول زندان، پزشک، روانپزشک، روانشناس، [[مددکار اجتماعی]] مربی، کارمند دفتری، آموزگار، پزشکیار و مراقبان تربیتی و انتظامی<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=514628|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref> | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | |||
به موجب ماده فوق، باید بر حسب اینکه متهم در هنگام ارتکاب جرم [[بلوغ|بالغ]] است یا خیر، قائل به مقرراتی متفاوت بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1286476|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=13}}</ref> [[قرار تامین کیفری|تأمینی]] که قابل اخذ از اطفال است را باید منحصر به تأمین‌های مذکور در همین ماده دانست و صدور هرگونه قرار تأمین دیگری ممنوع است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=514632|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref> بر این اساس باید این متهمان را اصولاً آزاد دانسته و به اشخاص پیش بینی شده در ماده فوق سپرده شوند. این اشخاص اگرچه مکلف به حاضر کردن متهم هستند، اما کفیل تلقی نمی‌شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4694008|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> همچنین از میان تمام قرارهای تأمین متعارف و معمول، صرفاً [[قرار وثیقه]] و [[قرار کفالت|کفالت]]<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=514640|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref> آن هم برای متهمان بالای پانزده سال تمام پیشبینی شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4694040|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> لذا در خصوص متهمان کمتر از پانزده سال که به هر جرمی نیز متهم شده باشند، صرفاً امکان سپردن آنان به اولیاء یا سرپرستان قانونی یا هر شخص حقیقی یا حقوقی دیگری در فرض امتناع یا عدم دسترسی به آنان وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4694064|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> باید توجه کرد که در رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان چنانچه نگهداری متهم لازم باشد، باید در موارد ضرورت و موارد مقرر قانونی به جای صدور قرار بازداشت موقت، اقدام به نگهداری متهم در کانون اصلاح و تربیت نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=891676|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=4}}</ref> همچنین اجرای حکم نگهداری طفل با کانون اصلاح و تربیت است و در فرض نبودن کانون در حوزه قضایی دادگاه، طفل در محل مناسب دیگری به تشخیص دادگاه نگهداری می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=891692|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=4}}</ref> | |||
3 | در خصوص این که تأمین‌های مورد بررسی در ماده فوق را باید برای خود طفل صادر نمود یا نماینده او، میان حقوق دانان اختلاف نظر وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=514644|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref> | ||
== رویه‌های قضایی == | |||
* به موجب [[رای وحدت رویه|رأی وحدت رویه]] شماره ۱۷–۱۳۵۴/۳/۱۲ رسیدگی دادگاه به [[جنحه]] به قائم مقامی دادگاه اطفال در خصوص [[جنایت]] بدون شرکت مشاوران خلاف قانون بوده و رأی صادر شده فاقد اعتبار می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه محشای آرای وحدت رویه جزایی هیئت عمومی دیوانعالی کشور (1328-1384)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2469728|صفحه=|نام۱=مصطفی|نام خانوادگی۱=اصغرزاده بناب|چاپ=2}}</ref> | |||
به موجب | * [[نظریه شماره 7/1401/909 مورخ 1401/09/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اخذ تامین کیفری نسبت به اتهامات متعدد]] | ||
* [[نظریه شماره 7/99/1472 مورخ 1399/12/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام برای نوجوانان]] | |||
== منابع == | |||
{{پانویس|۲}} | |||
{{مواد قانون آیین دادرسی کیفری}} | |||
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی کیفری]] | |||
[[رده:کشف جرم و تحقیقات مقدماتی]] | |||
[[رده:تحقیقات مقدماتی جرایم اطفال و نوجوانان]] | |||
[[رده:کانون اصلاح و تربیت]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۳۵
ماده ۲۸۷ قانون آیین دادرسی کیفری: در جریان تحقیقات مقدماتی، مرجع قضائی حسب مورد، اطفال و نوجوانان موضوع این قانون را به والدین، اولیاء، یا سرپرست قانونی یا در صورت فقدان یا عدم دسترسی یا امتناع از پذیرش آنان، به هر شخص حقیقی یا حقوقی که مصلحت بداند، می‌سپارد. اشخاص مذکور ملتزمند هرگاه حضور طفل یا نوجوان لازم باشد او را به مرجع قضائی معرفی نمایند. افراد پانزده تا هجده سال نیز شخصاً ملزم به معرفی خود به دادگاه می‌باشند.
در صورت ضرورت، اخذ کفیل یا وثیقه تنها از متهمان بالای پانزده سال امکان‌پذیر است. در صورت عجز از معرفی کفیل یا ایداع وثیقه یا در مورد جرائم پیشبینی شده در ماده (۲۳۷) این قانون، دادسرا یا دادگاه می‌تواند با رعایت ماده (۲۳۸) این قانون، قرار نگهداری موقت آنان را در کانون اصلاح و تربیت صادر کند.
تبصره - قرار نگهداری موقت، تابع کلیه آثار و احکام قرار بازداشت موقت است.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
کانون اصلاح و تربیت مورد بحث در ماده فوق، به موجب مواد ۲۲ و ۲۴ قانون تشکیل دادگاه اطفال بزهکار و آیین نامه اجرایی سازمان کانون اصلاح و تربیت (مصوب ۱۳۴۷) تشکیل می‌شود. این کانون در مقر هر دادگاه اطفال قرار داشته و شامل سه قسمت است:
- نگهداری موقت اطفال در انتظار تصمیم دادگاه
- -قسمت اصلاح و تربیت
- قسمت زندان جهت نگهداری محکومان
کارمندان این کانون عبارتند از: مدیر کانون، مسئول آموزش، مسئول نگهداری موقت، مسئول قسمت اصلاح و تربیت و مسئول زندان، پزشک، روانپزشک، روانشناس، مددکار اجتماعی مربی، کارمند دفتری، آموزگار، پزشکیار و مراقبان تربیتی و انتظامی[۱]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
به موجب ماده فوق، باید بر حسب اینکه متهم در هنگام ارتکاب جرم بالغ است یا خیر، قائل به مقرراتی متفاوت بود.[۲] تأمینی که قابل اخذ از اطفال است را باید منحصر به تأمین‌های مذکور در همین ماده دانست و صدور هرگونه قرار تأمین دیگری ممنوع است.[۳] بر این اساس باید این متهمان را اصولاً آزاد دانسته و به اشخاص پیش بینی شده در ماده فوق سپرده شوند. این اشخاص اگرچه مکلف به حاضر کردن متهم هستند، اما کفیل تلقی نمی‌شوند.[۴] همچنین از میان تمام قرارهای تأمین متعارف و معمول، صرفاً قرار وثیقه و کفالت[۵] آن هم برای متهمان بالای پانزده سال تمام پیشبینی شده‌است.[۶] لذا در خصوص متهمان کمتر از پانزده سال که به هر جرمی نیز متهم شده باشند، صرفاً امکان سپردن آنان به اولیاء یا سرپرستان قانونی یا هر شخص حقیقی یا حقوقی دیگری در فرض امتناع یا عدم دسترسی به آنان وجود دارد.[۷] باید توجه کرد که در رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان چنانچه نگهداری متهم لازم باشد، باید در موارد ضرورت و موارد مقرر قانونی به جای صدور قرار بازداشت موقت، اقدام به نگهداری متهم در کانون اصلاح و تربیت نمود.[۸] همچنین اجرای حکم نگهداری طفل با کانون اصلاح و تربیت است و در فرض نبودن کانون در حوزه قضایی دادگاه، طفل در محل مناسب دیگری به تشخیص دادگاه نگهداری می‌شود.[۹]
در خصوص این که تأمین‌های مورد بررسی در ماده فوق را باید برای خود طفل صادر نمود یا نماینده او، میان حقوق دانان اختلاف نظر وجود دارد.[۱۰]
رویه‌های قضایی
- به موجب رأی وحدت رویه شماره ۱۷–۱۳۵۴/۳/۱۲ رسیدگی دادگاه به جنحه به قائم مقامی دادگاه اطفال در خصوص جنایت بدون شرکت مشاوران خلاف قانون بوده و رأی صادر شده فاقد اعتبار می‌باشد.[۱۱]
- نظریه شماره 7/1401/909 مورخ 1401/09/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اخذ تامین کیفری نسبت به اتهامات متعدد
منابع
- ↑ عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 514628
- ↑ علی خالقی. آیین دادرسی کیفری. چاپ 13. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1286476
- ↑ عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 514632
- ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4694008
- ↑ عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 514640
- ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4694040
- ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4694064
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 891676
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. آیین دادرسی کیفری (جلد اول و دوم) (از وقوع جرم تا اجرای حکم، دادسرا، مراحل کشف، تحقیق و تعقیب، دادگاه کیفری عمومی، دادگاه کیفری استان، تجدیدنظر، شعب تشخیص، فرجام، دعاوی ناشی از جرم، احکام و قرارهای کیفری، ادله اثبات جرم، وظایف قضات، وکلا و ضابطین دادگستری). چاپ 4. پایدار، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 891692
- ↑ عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 3. فکرسازان، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 514644
- ↑ مصطفی اصغرزاده بناب. مجموعه محشای آرای وحدت رویه جزایی هیئت عمومی دیوانعالی کشور (1328-1384). چاپ 2. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2469728