ماده ۲۱۴ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۲۱۴ قانون آیین دادرسی کیفری:''' هر گاه بیم خطر جانی یا حیثیتی یا ضرر مالی برای [[شهادت|شاهد]] یا [[مطلع]] یا خانواده آنان وجود داشته باشد، اما استماع اظهارات آنان ضروری باشد، [[بازپرس]] به منظور حمایت از شاهد یا مطلع و با ذکر علت در پرونده، تدابیر زیر را اتخاذ می‌کند: | '''ماده ۲۱۴ قانون آیین دادرسی کیفری:''' هر گاه بیم خطر جانی یا حیثیتی یا ضرر مالی برای [[شهادت|شاهد]] یا [[مطلع]] یا خانواده آنان وجود داشته باشد، اما استماع اظهارات آنان ضروری باشد، [[بازپرس]] به منظور حمایت از شاهد یا مطلع و با ذکر علت در پرونده، تدابیر زیر را اتخاذ می‌کند: | ||
الف - عدم مواجهه حضوری بین شاهد یا مطلع با [[شاکی خصوصی|شاکی]] یا متهم | الف - عدم مواجهه حضوری بین شاهد یا مطلع با [[شاکی خصوصی|شاکی]] یا [[متهم]] | ||
ب - عدم افشای اطلاعات مربوط به [[هویت]]، مشخصات خانوادگی و محل سکونت یا فعالیت شاهد یا مطلع | ب - عدم افشای اطلاعات مربوط به [[هویت]]، مشخصات خانوادگی و محل سکونت یا فعالیت شاهد یا مطلع | ||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
پ - استماع اظهارات شاهد یا مطلع در خارج از [[دادسرا]] با وسایل ارتباط از راه دور | پ - استماع اظهارات شاهد یا مطلع در خارج از [[دادسرا]] با وسایل ارتباط از راه دور | ||
تبصره ۱ - در صورت شناسایی شاهد یا مطلع حسب مورد توسط متهم یا متهمان یا شاکی یا وجود [[قرینه|قرائن]] یا شواهد، مبنی بر احتمال شناسایی و وجود بیم خطر برای آنان، بازپرس به درخواست شاهد یا مطلع، تدابیر لازم را از قبیل آموزش برای حفاظت از سلامت جسمی و روحی یا تغییر مکان آنان اتخاذ می‌کند. ترتیبات این امر به موجب [[آیین نامه]] ای است که ظرف شش ماه از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون توسط وزارت دادگستری تهیه می‌شود و به تصویب [[رئیس قوه قضائیه]] می‌رسد. | تبصره ۱ - در صورت شناسایی شاهد یا مطلع حسب مورد توسط متهم یا متهمان یا شاکی یا وجود [[قرینه|قرائن]] یا شواهد، مبنی بر احتمال شناسایی و وجود بیم خطر برای آنان، بازپرس به درخواست شاهد یا مطلع، تدابیر لازم را از قبیل آموزش برای حفاظت از سلامت جسمی و روحی یا تغییر مکان آنان اتخاذ می‌کند. ترتیبات این امر به موجب [[آیین نامه]] ای است که ظرف شش ماه از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون توسط وزارت دادگستری تهیه می‌شود و به تصویب [[رئیس قوه قضاییه|رئیس قوه قضائیه]] می‌رسد. | ||
تبصره ۲ - ترتیبات فوق باید به نحوی صورت پذیرد که منافی [[حقوق دفاعی متهم]] نباشد. | تبصره ۲ - ترتیبات فوق باید به نحوی صورت پذیرد که منافی [[حقوق دفاعی متهم]] نباشد. | ||
تبصره ۳ - ترتیبات مقرر در این ماده و تبصره (۱) آن در مرحله | تبصره ۳ - ترتیبات مقرر در این ماده و تبصره (۱) آن در مرحله رسیدگی در دادگاه نیز اجراء می‌شود. | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۲۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۲۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۲۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۲۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== فلسفه و مبانی نظری ماده == | == فلسفه و مبانی نظری ماده == | ||
وضع این ماده را گروهی در راستای رعایت اصول و موازین مقرر شده در اسناد بین‌المللی در خصوص لزوم حمایت از شهود در مقابل تهدیدات احتمالی تفسیر نموده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله حقوقی دادگستری شماره 67 پاییز 1386|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=436320|صفحه=|نام۱=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | وضع این ماده را گروهی در راستای رعایت اصول و موازین مقرر شده در اسناد بین‌المللی در خصوص لزوم حمایت از شهود در مقابل [[تهدید|تهدیدات]] احتمالی تفسیر نموده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله حقوقی دادگستری شماره 67 پاییز 1386|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=436320|صفحه=|نام۱=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | ||
لزوم حفظ احساس امنیت شهود در برخی از [[جرم|جرایم]] به ویژه [[جرایم سازمان یافته]] و نیز جرایم خانوادگی که امکان وجود رفتارهای مداخله گرایانه از سوی متهمین پرونده یا دیگر افراد وجود دارد، از اهمیت بسیاری برخوردار است، از این رو لازم است تدابیری از سوی [[مقام قضایی|مقامات قضایی]] برای حمایت از شهود در برابر خطرات احتمالی که ممکن است آن‌ها یا خانواده ایشان را تهدید کند به عمل آید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4692800|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | |||
لزوم حفظ احساس امنیت شهود در برخی از جرایم به ویژه [[جرایم سازمان یافته]] و نیز جرایم خانوادگی که امکان وجود رفتارهای مداخله گرایانه از سوی متهمین پرونده یا دیگر افراد وجود دارد، از اهمیت بسیاری برخوردار است، از این رو لازم است تدابیری از سوی [[مقام قضایی|مقامات قضایی]] برای حمایت از شهود در برابر خطرات احتمالی که ممکن است آن‌ها یا خانواده ایشان را تهدید کند به عمل آید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4692800|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | |||
== مطالعات فقهی == | == مطالعات فقهی == | ||
نسخهٔ ۱۷ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۲:۱۸
ماده ۲۱۴ قانون آیین دادرسی کیفری: هر گاه بیم خطر جانی یا حیثیتی یا ضرر مالی برای شاهد یا مطلع یا خانواده آنان وجود داشته باشد، اما استماع اظهارات آنان ضروری باشد، بازپرس به منظور حمایت از شاهد یا مطلع و با ذکر علت در پرونده، تدابیر زیر را اتخاذ می‌کند:
الف - عدم مواجهه حضوری بین شاهد یا مطلع با شاکی یا متهم
ب - عدم افشای اطلاعات مربوط به هویت، مشخصات خانوادگی و محل سکونت یا فعالیت شاهد یا مطلع
پ - استماع اظهارات شاهد یا مطلع در خارج از دادسرا با وسایل ارتباط از راه دور
تبصره ۱ - در صورت شناسایی شاهد یا مطلع حسب مورد توسط متهم یا متهمان یا شاکی یا وجود قرائن یا شواهد، مبنی بر احتمال شناسایی و وجود بیم خطر برای آنان، بازپرس به درخواست شاهد یا مطلع، تدابیر لازم را از قبیل آموزش برای حفاظت از سلامت جسمی و روحی یا تغییر مکان آنان اتخاذ می‌کند. ترتیبات این امر به موجب آیین نامه ای است که ظرف شش ماه از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون توسط وزارت دادگستری تهیه می‌شود و به تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد.
تبصره ۲ - ترتیبات فوق باید به نحوی صورت پذیرد که منافی حقوق دفاعی متهم نباشد.
تبصره ۳ - ترتیبات مقرر در این ماده و تبصره (۱) آن در مرحله رسیدگی در دادگاه نیز اجراء می‌شود.
فلسفه و مبانی نظری ماده
وضع این ماده را گروهی در راستای رعایت اصول و موازین مقرر شده در اسناد بین‌المللی در خصوص لزوم حمایت از شهود در مقابل تهدیدات احتمالی تفسیر نموده‌اند.[۱]
لزوم حفظ احساس امنیت شهود در برخی از جرایم به ویژه جرایم سازمان یافته و نیز جرایم خانوادگی که امکان وجود رفتارهای مداخله گرایانه از سوی متهمین پرونده یا دیگر افراد وجود دارد، از اهمیت بسیاری برخوردار است، از این رو لازم است تدابیری از سوی مقامات قضایی برای حمایت از شهود در برابر خطرات احتمالی که ممکن است آن‌ها یا خانواده ایشان را تهدید کند به عمل آید.[۲]
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
مستند فقهی این ماده را می‌توان آیه ۲۸۲ سوره بقره دانست که به موجب آن با وجود وجود کتابت و شهادت، الزام به کتابت شهادت نباید موجب ورود ضرر و زیان کاتب یا شاهد شود.[۳]
منابع
- ↑ مجله حقوقی دادگستری شماره 67 پاییز 1386. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 436320
- ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4692800
- ↑ فصلنامه حقوقی مجد شماره هشتم سال دوم 1388. مجمع علمی و فرهنگی مجد، بهار 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1965828