ماده ۸۶ قانون آیین دادرسی کیفری

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۵ توسط Itbot (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۸۶ قانون آیین دادرسی کیفری: در غیر جرائم موضوع ماده (۳۰۲) این قانون، چنانچه متهم و شاکی حاضر باشند یا متهم حاضر و شاکی وجود نداشته یا گذشت کرده باشد و تحقیقات مقدماتی هم کامل باشد، دادستان می‌تواند رأساً یا به درخواست بازپرس، با اعزام متهم به دادگاه و در صورت حضور شاکی به همراه او، دعوای کیفری را بلافاصله بدون صدور کیفرخواست به صورت شفاهی مطرح کند. در این مورد، دادگاه بدون تأخیر تشکیل جلسه می‌دهد و به متهم تفهیم می‌کند که حق دارد برای تعیین وکیل و تدارک دفاع مهلت بخواهد که در صورت درخواست متهم، حداقل سه روز به او مهلت داده می‌شود. تفهیم این موضوع و پاسخ متهم باید در صورتمجلس دادگاه قید شود. هرگاه متهم از این حق استفاده نکند، دادگاه در همان جلسه، رسیدگی و رأی صادر می‌کند و اگر ضمن رسیدگی انجام تحقیقاتی را لازم بداند، آنها را انجام یا دستور تکمیل تحقیقات را به دادستان یا ضابطان دادگستری می‌دهد. اخذ تأمین متناسب از متهم با دادگاه است. شاکی در صورت مطالبه ضرر و زیان می‌تواند حداکثر ظرف پنج روز دادخواست خود را تقدیم کند و دادگاه می‌تواند فارغ از امر کیفری به دعوای ضرر و زیان رسیدگی و رأی مقتضی صادر نماید.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

کیفرخواست شفاهی به آن معناست که دادستان بدون تنظیم سند رسمی کیفرخواست به شکل مکتوب، با وجود شرایط خاص، کیفرخواست خود را به شکل شفاهی در مقابل دادگاه مطرح می‌کند.[۱]همچنین مطابق ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری: «تحقیقات مقدماتی، مجموعه اقدامات قانونی است که از سوی بازپرس یا دیگر مقامات قضائی، برای حفظ آثار و علائم و جمع‌آوری ادله وقوع جرم، شناسایی، یافتن و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم انجام می‌شود.»

تحقیقات مقدماتی، سه گروه از اعمال قضایی را شامل می‌شود: ۱- جمع‌آوری دلایل ۲- جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم ۳- اظهارنظر در مورد مجرم بودن یا نبودن فرد مورد تعقیب.[۲]در مرحله جمع‌آوری دلایل، قاضی تحقیق با توجه به آزادی دلیل، در قلمرو امور جزایی نباید از هیچ دلیل و قرینه ای که به نفع یا ضرر متهم باشد، چشم پوشی کند و باید کلیه قرائن و امارات را ارزیابی کند، در این باره برای جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم، از قرار تأمین کیفری استفاده می‌شود.[۳]

پیشینه

طرح دعوای کیفری بدون صدور کیفرخواست به صورت شفاهی، در واقع همان کیفرخواست شفاهی است که قبلاً در ماده ۵۹ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۲۹۱ (الحاقی ۱۳۱۱/۳/۱۰ و اصلاحی۱۳۵۲/۱۱/۲) پیش‌بینی شده بود.[۴]

نکات تفسیری دکترین

این شکل از طرح دعوای عمومی، درواقع شفاهی و غیرمکتوب نیست بلکه در اینجا هم تقاضای محاکمه و مستندات اتهام کتباً (حداکثر بدون انشاء در فرم کیفرخواست) مرقوم گردیده و در پرونده مضبوط می‌شود.[۵] گفتنی است هدف از کیفرخواست شفاهی، رسیدگی خارج از نوبت به پرونده‌هایی است که به دلایلی چون جریحه دار شدن احساسات عمومی، واکنشی سریع را ایجاب می‌کنند.[۶]


نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. در جرایم غیر موضوع ماده ۳۰۲، دادستان می‌تواند بدون صدور کیفرخواست دعوای کیفری را به صورت شفاهی مطرح کند.
  2. حضور متهم و تکمیل تحقیقات مقدماتی شرط اصلی برای طرح دعوی شفاهی است.
  3. اگر شاکی حضور نداشته باشد یا گذشت کرده باشد، طرح دعوا همچنان امکان‌پذیر است.
  4. دادگاه موظف است بلافاصله تشکیل جلسه دهد و به متهم آگاهی دهد که حق دارد مهلتی برای تعیین وکیل و تدارک دفاع بخواهد.
  5. اگر متهم درخواست مهلت کند، حداقل سه روز به او داده می‌شود.
  6. نکته تفهیم حق و پاسخ متهم باید در صورتمجلس دادگاه ثبت شود.
  7. در صورت عدم استفاده از حق مهلت توسط متهم، دادگاه می‌تواند در همان جلسه رسیدگی کند و رأی صادر کند.
  8. در صورت نیاز به تحقیقات بیشتر، دادگاه می‌تواند خود تحقیقات را انجام دهد یا دستور آن را به دادستان یا ضابطان دادگستری بدهد.
  9. اخذ تأمین متناسب از متهم توسط دادگاه انجام می‌شود.
  10. شاکی می‌تواند حداکثر ظرف پنج روز دادخواست ضرر و زیان خود را تقدیم کند.
  11. دادگاه می‌تواند مستقلاً به دعوای ضرر و زیان رسیدگی کند و رأی مقتضی صادر نماید.

رویه های قضایی

نظریه مشورتی شماره ۷/۹۳/۱۶۷۷ مورخ ۹۳/۷/۲۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: برابر ماده ۸۶ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ درصورت تکمیل تحقیقات مقدماتی و بدون صدور کیفرخواست و با شرایط گفته شده در آن پرونده یا به تشخیص شخص دادستان یا با پیشنهاد بازپرس و با اعزام متهم به دادگاه در صورت حضور شاکی همراه او دعوای کیفری به صورت شفاهی مطرح می‌شود و بازپرس غیر از انجام تحقیقات مقدماتی و پیشنهاد ارسال پرونده به دادگاه وظیفه دیگری برایش متصور نمی‌باشد، کما اینکه اگر تحقیقات از نظر دادگاه کامل نباشد می‌تواند انجام آن را از ضابطان یا مقامات دادسرا بخواهد؛ ولی اخذ تأمین در این حالت نیز با دادگاه است.[۷]

منابع

  1. ↑ ایمان یوسفی. آیین دادرسی کیفری (بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392) (جلد اول). چاپ 1. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4867936
  2. ↑ محمود آخوندی اصل. آیین دادرسی کیفری (جلد چهارم). چاپ 2. سازمان چاپ و انتشارات، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2083524
  3. ↑ محمود آخوندی اصل. آیین دادرسی کیفری (جلد چهارم). چاپ 2. سازمان چاپ و انتشارات، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2085332
  4. ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4661116
  5. ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4661136
  6. ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4661148
  7. ↑ نصرت حسن‌زاده. محشای قانون آیین دادرسی کیفری کاربردی مصوب 1392. چاپ 1. جنگل، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279680
برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_۸۶_قانون_آیین_دادرسی_کیفری&oldid=425160»