ماده ۲۸۳ قانون آیین دادرسی کیفری

ماده ۲۸۳ قانون آیین دادرسی کیفری: پس از صدور کیفرخواست و قبل از ارسال به دادگاه، هرگاه شاکی در جرائم قابل گذشت، رضایت قطعی خود را به دادستان اعلام کند، در صورت وجود پرونده در دادسرا، دادستان از کیفرخواست عدول می‌کند. در این صورت، قرار موقوفی تعقیب توسط بازپرس صادر می‌شود. در جرائم غیرقابل گذشت، هرگاه شاکی رضایت قطعی خود را اعلام کند، دادستان در صورت فراهم بودن شرایط صدور قرار تعلیق تعقیب، می‌تواند از کیفرخواست عدول و تعقیب را معلق کند و در صورتی که در نتیجه رضایت شاکی نوع مجازات تغییر کند، دادستان از کیفرخواست قبلی عدول و بر این اساس کیفرخواست جدید صادر می‌کند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۲۸۴ قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده ۲۸۲ قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده ۳ قانون آیین دادرسی کیفری

توضیح واژگان

در قانون تعریفی از «کیفرخواست» به عمل نیامده است، اما می‌توان آن را تقاضای دادستان از دادگاه کیفری برای صدور حکم مجازات یا اقدام تأمینی و تربیتی دانست. در واقع کیفرخواست ابزاری است که به وسیله آن، دادستان متهمان را مورد تعقیب در دادگاه کیفری قرار می‌دهد. کیفرخواست را تقاضای دادسرا از دادگاه صالح برای تعیین مجازات یا اقدام تأمینی و تربیتی نیز دانسته‌اند.

صدور کیفرخواست نیازمند مقدماتی است که باید آن‌ها را مقدمه واجب کیفرخواست دانست. این مقدمات عبارتند از: احضار متهم، تفهیم اتهام، بازجویی، صدور قرار تأمین کیفری مناسب، اخذ آخرین دفاع، اعلان خاتمه تحقیقات مقدماتی، صدور قرار مجرمیت و اخذ موافقت دادستان

نکات تفسیری دکترین ماده 283 قانون آیین دادرسی کیفری

بر اساس ماده فوق در صورت گذشت شاکی در جرایم غیرقابل گذشت که منجر به تغییر نوع مجازات می‌شود، امکان عدول از کیفرخواست پیش از ارسال آن به دادگاه وجود دارد، لذا در این ماده، مقنن مبادرت به تعیین کردن تکلیف جرایم قابل گذشت نموده و نیز در خصوص جرایم غیرقابل گذشت نیز فرض گذشت شاکی پیش‌بینی شده‌است، در این حالت دادستان در صورت وجود شرایط تعلیق، حق دارد (الزامی ندارد) از کیفرخواست صادر شده عدول نموده و قرار تعلیق تعقیب صادر کند. اما بر اساس قسمت آخر ماده، در فرض تغییر عنوان مجرمانه در نتیجه گذشت، لازم است دادستان از کیفرخواست قبلی عدول نموده و کیفرخواستی متناسب با عنوان مجرمانه جدید صادر کند.

نکات توضیحی ماده 283 قانون آیین دادرسی کیفری

بر اساس ماده فوق، در سه مورد امکان عدول از کیفرخواست پیش از ارسال آن به دادگاه وجود دارد:

1- در صورت گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت، در این صورت باید قرار موقوفی تعقیب صادر نمود.

2- در صورت گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت که منجر به تعلیق تعقیب شود، این مورد را باید از اختیارات دادستان دانست.

3- در صورت گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت که منجر به تغییر نوع مجازات شود.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 283 قانون آیین دادرسی کیفری

1. اگر شاکی در جرائم قابل گذشت رضایت قطعی خود را اعلام کند، دادستان از کیفرخواست عدول می‌کند.
2. در صورت عدول دادستان از کیفرخواست در جرائم قابل گذشت، بازپرس قرار موقوفی تعقیب صادر می‌کند.
3. در جرائم غیرقابل گذشت، رضایت شاکی ممکن است به تعلیق تعقیب منجر شود.
4. دادستان می‌تواند در جرائم غیرقابل گذشت، در صورت رضایت شاکی و وجود شرایط، تعقیب را معلق کند.
5. اگر رضایت شاکی باعث تغییر نوع مجازات شود، دادستان کیفرخواست جدیدی صادر می‌کند.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/97/3294 مورخ 1398/07/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/97/2670 مورخ 1397/10/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/96/2050 مورخ 1396/09/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/99/867 مورخ 1399/06/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مرجع صدور قرار موقوفی در فرض گذشت شاکی در جرایمی که قابل گذشت شده اند