ماده ۶۰ قانون آیین دادرسی کیفری

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۶۰ قانون آیین دادرسی کیفری: در بازجویی‌ها اجبار یا اکراه متهم، استفاده از کلمات موهن، طرح سؤالات تلقینی یا اغفال کننده و سؤالات خارج از موضوع اتهام ممنوع است و اظهارات متهم در پاسخ به چنین سؤالاتی و همچنین اظهاراتی که ناشی از اجبار یا اکراه است، معتبر نیست. تاریخ، زمان و طول مدت بازجویی باید در اوراق صورتمجلس قید شود و به امضاء یا اثر انگشت متهم برسد.

توضیح واژگان

«اکراه» حالت اجباری است که در اثر اعمال مادی خشونت‌آمیز واقع شده علیه شخص ایجاد می‌شود. در تفسیری وسیع تر، اکراه را باید رفتارهایی برشمرد که وضعیت روانی را برای فرد ایجاد می‌کند که برای او قابل تحمل نیست،[۱]به عبارت بهتر اکراه، یعنی وادار نمودن شخص به اتیان عملی، که مورد پسند او نیست؛ تؤام با تهدید به زیانی که در خور او نمی‌باشد.[۲][۳]یا اکراه، یعنی وارد آوردن فشار مادی یا معنوی به شخصی، جهت وادار نمودن او به اتیان عملی.[۴] گفتنی است ماده ۲۰۲ قانون مدنی درصدد تعریف اکراه برآمده است.[۵]

همچنین «اجبار» به حالتی گفته می‌شود که شدت اکراه به حدی باشد که به‌طور کلی اراده و قصد شخص تهدید شونده را زائل کند. فرد در این حالت مجبور قلمداد می‌گردد بنابراین شخص مجبور هیچ اراده ای در فعل ارتکابی ندارد و این به دلیل شدت فعل تهدیدآمیز است.[۶]

فلسفه و مبانی نظری

یکی از حقوق پذیرفته شده برای متهمان، برخورداری از یک بازجویی عادلانه و به دور از فشارهای غیرعادی است، از سوی دیگر لزوم حفظ کرامت و حیثیت متهمین، بازجویان را از هرگونه توهین به آن‌ها یا استفاده از الفاظ رکیک بازمی‌دارد،[۷]از همین رو این قبیل اقدامات را باید موجب بی‌اعتباری تحقیقات انجام شده دانست.[۸]

مواد مرتبط

اصل ۳۸ قانون اساسی ماده واحده قانون حقوق شهروندی[۹]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 60 قانون آیین دادرسی کیفری

  1. اجبار یا اکراه متهم در بازجویی‌ها ممنوع است.
  2. استفاده از کلمات موهن در بازجویی‌ها ممنوع است.
  3. طرح سؤالات تلقینی یا اغفال کننده از متهم ممنوع است.
  4. سؤالات خارج از موضوع اتهام در بازجویی‌ها نباید مطرح شود.
  5. اظهارات متهم در پاسخ به سؤالات غیرمجاز، معتبر نیست.
  6. اظهارات ناشی از اجبار یا اکراه فاقد اعتبار است.
  7. تاریخ، زمان و مدت بازجویی باید در اوراق صورتمجلس ثبت شود.
  8. اوراق صورتمجلس باید به امضاء یا اثر انگشت متهم برسد.

مقالات مرتبط

رویه های قضایی

نظریه شماره 1400/7/1830 مورخ 1400/01/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

منابع

  1. سیدمحمدرضا حسینی. قانون مجازات اسلامی در رویه قضایی. چاپ 3. مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1557400
  2. محمود حکمت نیا. مسئولیت مدنی در فقه امامیه (مبانی و ساختار). چاپ 2. پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 414880
  3. محمود حکمت نیا. مسئولیت مدنی در فقه امامیه (مبانی و ساختار). چاپ 2. پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 414888
  4. سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات به‌طور کلی، بیع و معاوضه). چاپ 17. اسلامیه، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 526592
  5. علی عباس حیاتی. حقوق مدنی (جلد چهارم) (مسئولیت مدنی). چاپ 1. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6402872
  6. علی عباس حیاتی. حقوق مدنی (جلد چهارم) (مسئولیت مدنی). چاپ 1. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6402868
  7. بابک فرهی. بایسته‌های آیین دادرسی کیفری جلد اول. چاپ 1. طرح نوین اندیشه، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4801260
  8. بابک فرهی. بایسته‌های آیین دادرسی کیفری جلد اول. چاپ 1. طرح نوین اندیشه، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4801264
  9. علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری (ویرایش جدید). چاپ 12. شهردانش، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279620