ماده ۴۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۴۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی: اگر درخصوص دعوایی، رأیی صادره شود که به حقوق شخص ثالث خللی وارد آورد و آن شخص یا نماینده او در دادرسی که منتهی به رأی شده‌است به عنوان اصحاب دعوا دخالت نداشته باشد، می‌تواند نسبت به آن رأی اعتراض نماید.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۵۷ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری
• ماده ۱۳۴ قانون آیین دادرسی مدنی

توضیح واژگان

اعتراض ثالث: شخص ثالثی که در دعوای اصلی دخالتی نداشته به طرفیت محکوم له و محکوم علیه مبادرت به طرح دعوی و تقدیم دادخواست می‌نماید. این امر در اصطلاح حقوقی اعتراض ثالث نامیده می‌شود.

پیشینه

در حقوق برخی کشورهای اروپایی امکان طرح دعوی اعتراض ثالث وجود ندارد اما در حقوق ایران ابتدا در قانون موقتی اصول محاکمات حقوقی مصوب ۱۳۲۹ هجری قمری پیش‌بینی شده بود، اعتراض ثالث در این قانون عمدتاً از قانون قدیم آیین دادرسی مدنی فرانسه الهام گرفته بود؛ بعدها در قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ تکمیل گردیده و دیوانعالی کشور ابهامات آن را مرتفع کرد. در قانون آیین دادرسی مدنی سابق ذیل مواد ۵۸۲ تا ۵۹۰ تحت عنوان اعتراض شخص ثالث، شکایت مزبور را به نحو کاملتری پیش‌بینی نمود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

اعتراض ثالث یکی از طرق فوق‌العاده شکایت از آرا می‌باشد که برای اشخاص ثالث در نظر گرفته شده‌است ، در آیین دادرسی اعتراض ثالث، شخص ثالث کسی است که اصالتاً یا توسط نماینده قانونی به مفهوم اعم در دادرسی منتهی به صدور رای دخالتی نداشته‌است. در این موارد چنانجه حکم صادر شده در دادرسی مزبور موجب اخلال به حقوق شخص ثالثی گردد، شخص ثالث موصوف حق دارد که نسبت به آن حکم اعتراض کند چنانچه دعوی ورود ثالث در اثنای رسیدگی رد شده باشد، ثالث امکان طرح دعوی موضوع این ماده را دارد.

رویه‌های قضایی

• رای وحدت رویه شماره 818 مورخ 7/ 10/ 1400 ھیات عمومی دیوان عالی کشور
• رای وحدت رویه شماره 831 مورخ 1402/3/2 هیات عمومی دیوان عالی کشور
• نظریه شماره 7/99/109 مورخ 1399/04/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان طرح دعوای اعتراض ثالث نسبت به دستور فروش ملک
• نظریه شماره 7/1400/242 مورخ 1400/04/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت رسیدگی شعب متعدد دادگاه و مرجع صالح در دعوا اعتراض ثالث اجرایی
• نظریه شماره 7/1402/239 مورخ 1402/04/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت سازمان تأمین اجتماعی در رابطه با معترض ثالث شدن در آراء هیات تشخیص
• نظریه شماره 7/1400/351 مورخ 1400/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت رسیدگی دادگاه انقلاب درخصوص اموال و مرجع اعتراض به اموال موضوع ماده ۱۴۸ قانون آ.د.ک
• نظریه شماره 7/1400/444 مورخ 1400/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعتراض ثالث
• نظریه شماره 7/1401/933 مورخ 1401/09/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره طرح دعوای اعتراض ثالث از سوی شرکت بیمه یا صندوق تأمین خسارت بدنی

• نظریه شماره 7/99/170 مورخ 1399/02/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره قطعیت قرار عدم استماع دعوی و اعتراض شخص ثالث به آن

• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث از سوی قائم مقام خاص (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۳۰۱۶۱۴)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به تاریخ شروع حجر (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۸۰۱۳۱۵)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به حکم کیفری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۷۰۰۷۷۶)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به دستور فروش ملک مشاع (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۶۰۰۸۴۵)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به دستور فروش ملک مشاعی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۴۶۰۱۴۰۸)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۷۰۴۰۰۵۸۴)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۲۱۳۰۶۰۰۱۳۷)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۷۰۰۱۰۱)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۳۰۰۸۸۶)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۲۸۰۰۸۸۴)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۶۹۴۰۰۲۷۵)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۶۹۴۰۰۷۰۲)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث به گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۲۱۳۰۷۰۰۹۳۸)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث نسبت به دستور تخلیه اماکن استیجاری (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۱۵۶۴)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث نسبت به دستور فروش ملک مشاع (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۹۰۱۴۰۷)
• رای دادگاه درباره اعتراض ثالث نسبت به رأی مخل به منافع ملک (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۴۰۰۱۴۸۴)
• نظریه شماره 7/1400/983 مورخ 1400/11/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مرجع صالح در رسیدگی به دعاوی ستاد اجرای فرمان حضرت امام
• نظریه شماره 7/1402/45 مورخ 1402/02/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره وجود حقوق ثالث در ملک مشاع پس از صدور دستور فروش
• نظریه شماره 1020/96/7 مورخ 1396/05/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/99/961 مورخ 1399/08/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعتراض ثالث و اعاده دادرسی نسبت به رای صادره از شعبه خاص دیوان عالی کشور

مقالات مرتبط

• شرط پوشش دهی به غرامات و ادعاهای اشخاص ثالث در قراردهای تجاری
• مصادیق عدول از قواعد دادرسی در دعوای فروش ترکه با نگرش به رویه قضایی

• نقش دعاوی گروهی در حمایت از مصرف‌کننده
• اعتراض ثالث به رأی ورشکستگی در آیینه رویه قضایی
• گونه‌هایی از ابهام در گزاره‌های قانونی
• تأملی در شرایط دعواي اعتراض شخص ثالث

نشست های علمی مرتبط

• کرسی علمی «تحلیل و نقد دادنامه دادگاه تجدیدنظر درباره اعتراض ثالث»