ماده ۶۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری

ماده ۶۵۵ قانون آیین دادرسی کیفری (الحاقی ۱۳۹۳/۰۷/۰۸): در هر مورد که به موجب قوانین آیین دادرسی و سایر قوانین و مقررات موضوعه اعم از حقوقی و کیفری، سند، مدرک، نوشته، برگه اجرائیه، اوراق رأی، امضاء، اثر انگشت، ابلاغ اوراق قضائی، نشانی و مانند آن لازم باشد صورت الکترونیکی یا محتوای الکترونیکی آن حسب مورد با رعایت ساز و کارهای امنیتی مذکور در مواد این قانون و تبصره‌های آن کافی و معتبر است.

تبصره ۱ (۱۳۹۳/۰۷/۰۸) - در کلیه مراحل تحقیق و رسیدگی حقوقی و کیفری و ارائه خدمات الکترونیک قضائی، نمی‌توان صرفاً به لحاظ شکل یا نحوه تبادل اطلاعات الکترونیکی از اعتبار بخشیدن به محتوا و آثار قانونی آن خودداری نمود. قوه قضائیه موظف است سامانه‌های امنیتی لازم را جهت تبادل امن اطلاعات و ارتباطات بین اصحاب دعوی، کارشناسان، دفاتر خدمات الکترونیک قضائی، ضابطان و مراجع قضائی و سازمان‌های وابسته به قوه قضائیه ایجاد نماید.

تبصره ۲ (الحاقی ۱۳۹۳/۰۷/۰۸) - قوه قضائیه می‌تواند جهت طرح و پیگیری امور قضائی مراجعان موضوع این قانون در فضای مجازی نسبت به ایجاد دفاتر خدمات الکترونیک قضائی و جهت هماهنگی فعالیت دفاتر، نسبت به ایجاد کانون دفاتر خدمات الکترونیک قضائی، با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی اقدام نماید. دفاتر خدمات الکترونیک قضائی می‌توانند از بین دفاتر اسناد رسمی و غیر آن انتخاب یا تأسیس شوند. آیین‌نامه اجرائی این ماده ظرف سه ماه از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون توسط شورا تهیه می‌شود و به تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد.

تبصره ۳ (۱۳۹۳/۰۷/۰۸) - مراجعان به قوه قضائیه موظفند پست الکترونیکی و شماره تلفن همراه خود را در اختیار قوه قضائیه قرار دهند، و در صورت عدم دسترسی به پست الکترونیک، مرکز آمار موظف است برای شهروندان و متقاضیان امکانات لازم برای دسترسی به پست الکترونیکی ملی قضائی جهت امور قضائی ایجاد کند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده 23 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری

نکات توضیحی تفسیری دکترین

مفاد این ماده در مقام اعتبار بخشی برای صورت یا محتوای الکترونیکی سند، اثر انگشت و … می‌باشد. مطابق این ماده، صفحات سایت‌ها، پیام‌های ارسالی توسط نرم‌افزارهای تبادل اطلاعات، به شرطی قابلیت استناد قضایی دارند که با رعایت ساز و کارهای امنیتی مذکور در این قانون تحصیل شده باشند.

رویه‌های قضایی

نظریه مشورتی شماره ۲۵۴۸/۹۳/۷–۱۳۹۹۳/۱۰/۲۱ اداره کل حقوقی قوه قضائیه: صراحت ماده ۶۵۵ قانون آئین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، ابلاغ اوراق قضایی از طریق پست الکترونیکی را معتبر و کافی دانسته‌است؛ لذا درصورتی که با رعایت تبصره ۳ همان ماده و مفاد ماده ۶۵۶ و تبصره آن، صحت امضای الکترونیکی و اعتبار آن با رعایت تمهیدات امنیتی پیش‌بینی شده در مواد مذکور محرز گردد، جهت احراز ابلاغ صحیح و قانونی کافی می‌باشد. با این حال، تعیین چگونگی ابلاغ الکترونیکی اوراق قضایی منوط است به تصویب آئین‌نامه اجرایی مربوط از سوی رئیس محترم قوه قضائیه که مطابق قسمت اخیر تبصره ۲ ماده ۶۵۵ قانون یاد شده، می‌باید توسط شورای راهبری دادرسی الکترونیکی (موضوع ماده ۶۴۹) تهیه شود.

• نظریه شماره 7/1401/1008 مورخ 1402/02/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ابلاغ اوراق الکترونیک خوانده ساکن خارج کشور
• نظریه شماره 7/1402/242 مورخ 1402/04/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مقررات نشر حکم محکومیت قطعی
• نظریه شماره 7/1402/243 مورخ 1402/05/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره پذیرش شناسه یکتا به عنوان احراز ملائت کفیل در نزد مراجع قضایی
• نظریه شماره 7/1400/962 مورخ 1401/01/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد عدم وجاهت قانونی دریافت هزینه بابت تصدیق الکترونیکی دادخواست و کلیه برگ های پیوست آن و به تعداد خواندگان به علاوه یک نسخه

• نظریه شماره 7/99/163 مورخ 1399/04/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صدور قرار رد دادخواست تجدیدنظرخواهی به علت اشکال در اسکن مدارک
• نظریه شماره 7/1401/1065 مورخ 1401/11/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد از بین رفتن پرونده های موجود در شعبات بانک ها

• نظریه شماره 7/99/54 مورخ 1399/02/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان اجرای ابلاغ الکترونیکی در شهرداری
• نظریه شماره 7/99/873 مورخ 1399/07/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اتیان سوگند از طریق ارتباط تصویری
• نظریه شماره 7/1401/1073 مورخ 1402/04/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعمال مقررات ماده 100 قانون شهرداری نسبت به ساختمانهای فاقد پروانه ساختمانی
• نظریه شماره 7/1401/1053 مورخ 1401/12/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه در مورد زمان ملاک عمل ابلاغ رای غیابی در سامانه
• نظریه شماره 7/1401/1169 مورخ 1402/05/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نحوه انتشار آگهی احکام اعلامی
• نظریه شماره 7/1401/1170 مورخ 1402/04/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صدور رأی توسط قاضی

انتقادات

تبصره‌های این ماده، با توجه به اینکه شکلی تبعی در قالب تبصره یک ماده ندارند، می‌توانستند در قالب مواد مستقل ذکر گردند.

مذاکرات تصویب

مصوبه نخست مجلس مورخ ۱۳۹۲/۱۱/۲۹: ماده ۹۳_...

تبصره ۳_ مراجعان به قوه قضاییه موظفند پست الکترونیکی و شماره تلفن همراه خود را در اختیار قوه قضاییه قرار دهند و در صورت عدم دسترسی به پست الکترونیک، مرکز آمار موظف است برای شهروندان و متقاضیان امکانات لازم برای دسترسی به پست الکترونیکی ملی قضایی جهت امور قضایی ایجاد کند.

ایراد شورای نگهبان مورخ ۱۳۹۳/۴/۷: تبصره ماده ۱۱، بند پ ماده ۱۲، ماده ۸۸، ماده ۹۰ و تبصره یک آن، ماده ۹۲، تبصره ۳ ماده ۹۳ و تبصره ماده ۹۴ که به افزایش هزینه عمومی می‌انجامند و طریق پیش‌بینی شده در ماده ۱۳۷ هزینه‌های مذکور را تأمین نمی‌نماید، مغایر اصل ۷۵ قانون اساسی می‌باشند.

مقالات مرتبط

• مطالعۀ تطبیقی کاربست آیین دادرسی سبز در محاکم ایران و مالزی
• تبیین فضای سایبری: ابعاد مفهومی و حقوقی
• تأثیر به‌کارگیری ابزار یادگیری ماشین در نظام دادرسی حقوق نوشته با نگاهی به تجربۀ جمهوری خلق چین و کاربست آن در نظام قضایی ایران