ماده ۳۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری

ماده ۳۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری: در غیر موارد مذکور در مواد (۳۴۰) و (۳۴۱) این قانون، دادگاه با تعیین وقت رسیدگی و ابلاغ آن به شاکی یا مدعی خصوصی، متهم، وکیل یا وکلای آنان، دادستان و سایر اشخاصی که باید در دادگاه حاضر شوند، آنان را برای شرکت در جلسه رسیدگی احضار می‌کند. تصویر کیفرخواست برای متهم فرستاده می‌شود.

تبصره (الحاقی ۲۴/۰۳/۱۳۹۴)- در دعاوی مربوط به مطالبه خسارت موضوع ماده (۲۶۰) این قانون و ماده (۳۰) قانون نظارت بر رفتار قضات مصوب ۱۷/ ۷/ ۱۳۹۰ و مواردی که دیه از بیت المال مطالبه می‌شود، دادگاه موظف است از دستگاه پرداخت کننده دیه یا خسارت به منظور دفاع از حقوق بیت المال برای جلسه رسیدگی دعوت نماید. دستگاه مذکور حق تجدیدنظر خواهی از رأی را دارد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۸۵ قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده ۵۶۸ قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده ۶۳۱ قانون آیین دادرسی کیفری
• ماده ۴۷۳ قانون مجازات اسلامی

توضیح واژگان

در رابطه با متضرر از جرم میان اقامه دعوی کیفری و خصوصی تفاوت وجود دارد، تا زمانی که متضرر از جرم، درخواست ضرر و زیان ناشی از جرم را نکرده‌ است، شاکی خصوصی محسوب می‌شود و از زمانی که دادخواست ضرر و زیان به تبع شکایت کیفری بدهد، مدعی خصوصی محسوب می‌شود،در واقع میان شاکی خصوصی و متضرر از جرم از یک سو و بین شاکی خصوصی و مدعی خصوصی از طرف دیگر، رابطه عموم و خصوص مطلق وجود دارد، در نتیجه هر شاکی خصوصی متضرر از جرم است اما هر متضرر از جرم، شاکی خصوصی نیست.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ماده فوق بیانگر این نکته است که ابلاغ وقت رسیدگی به خود طرفین ولو با وجود تعیین وکیل، امری ضروری است، منتها باید توجه داشت که به غیر از جرایم موضوع بندهای الف، ب، پ و ت ماده ۳۰۲ این قانون و همچنین در موارد لزوم حضور متهم در دادگاه به تشخیص محکمه، عدم حضور متهم در دادگاه مانع از رسیدگی نیست.

بر اساس این ماده، اگر دادگاه معتقد به کامل بودن تحقیقات و نیز صلاحیت خود در رسیدگی به امر و نیز مجرمیت متهم باشد، باید ضمن تعیین وقت رسیدگی، آن را به افراد مذکور در این ماده ابلاغ و آنان را احضار کند.

عده ای از لزوم حضور دادستان و دفاع از کیفرخواست مطروحه، چنین استنباط کرده‌اند که نباید دادستان را همچون بازپرس یک مقام قضایی بی‌طرف تلقی کرد.

رویه‌های قضایی

• نظریه شماره 1105/95/7 مورخ 1395/05/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/1400/717 مورخ 1400/06/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره الزامات مربوط به دادستان در رسیدگی مستقیم در دادگاه
• نظریه شماره 1003/96/7 مورخ 1396/05/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/1402/192 مورخ 1402/05/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صدمه مأموران حین انجام وظیفه توسط اشخاص ناشناس و پرداخت دیه از بیت المال

• نظریه شماره 7/99/1408 مورخ 1399/10/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نحوه رسیدگی به دعاوی تصرف عدوانی

• نظریه شماره 7/99/370 مورخ 1399/04/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره موارد پرداخت دیه از بیت المال
• نظریه شماره 7/99/798 مورخ 1399/06/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تکلیف دادگاه در فرض نادرست بودن عنوان اتهامی در کیفرخواست و غیاب متهم
• نظریه شماره 7/1401/991 مورخ 1401/12/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره لزوم ارسال پرونده به دادگاه، جهت پرداخت دیه از بیت المال
• نظریه شماره 7/1400/532 مورخ 1400/08/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نحوه پرداخت دیه محکوم علیه غایب
• نظریه شماره 7/99/903 مورخ 1399/07/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره پرداخت دیه از بیت المال در فرض عدم شناسایی متهم
• نظریه شماره 7/99/1048 مورخ 1399/08/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تکلیف دادستان به صدور قرار ترک تعقیب به درخواست شاکی در جرایم قابل گذشت