ماده ۵۲۰ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(اضافه کردن مواد مرتبط) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۵۱۹ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۵۱۹ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
* {{زیتونی|[[ماده ۵۲۱ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}} | * {{زیتونی|[[ماده ۵۲۱ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
* [[ماده ۵۱۹ قانون آیین دادرسی کیفری]] | |||
* [[ماده ۵۲۱ قانون آیین دادرسی کیفری]] | |||
* [[ماده ۵۴۷ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده 547 قانون آیین دادرسی کیفری]] | * [[ماده ۵۴۷ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده 547 قانون آیین دادرسی کیفری]] | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
منظور از شرایط در این ماده، شرایطی است که در [[دستورالعمل اعطای عفو]] از طرف رئیس قوه قضاییه، تعیین و ابلاغ می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4879964|صفحه=|نام۱=رجب|نام خانوادگی۱=گلدوست جویباری|چاپ=2}}</ref> | منظور از شرایط در این ماده، شرایطی است که در [[دستورالعمل اعطای عفو]] از طرف رئیس قوه قضاییه، تعیین و ابلاغ می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4879964|صفحه=|نام۱=رجب|نام خانوادگی۱=گلدوست جویباری|چاپ=2}}</ref> | ||
== فلسفه و مبانی نظری == | |||
== فلسفه و مبانی نظری | |||
برای جبران خسارت شاکی خصوصی و جلب رضایت او، قانونگذار اعطای مرخصی به زندانی را پیش‌بینی نموده‌است تا از این طریق متهم بتواند سریع‌تر از امتیازاتی چون [[تخفیف مجازات|تخفیف]]، تعلیق اجرای مجازات و [[آزادی مشروط]] برخوردار گردد و این امر در راستای تحقق [[عدالت ترمیمی]] نیز می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4879904|صفحه=|نام۱=رجب|نام خانوادگی۱=گلدوست جویباری|چاپ=2}}</ref> از آنجایی که مطابق با [[ماده ۲۵۱ قانون آیین دادرسی کیفری]] با شروع به اجرای مجازات حبس، قرار تأمین صادره [[لغو قرار تامین کیفری|لغو]] می‌گردد، برای تضمین بازگشت او از مرخصی، سپردن تأمین مناسب از جانب او لازم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4737804|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | برای جبران خسارت شاکی خصوصی و جلب رضایت او، قانونگذار اعطای مرخصی به زندانی را پیش‌بینی نموده‌است تا از این طریق متهم بتواند سریع‌تر از امتیازاتی چون [[تخفیف مجازات|تخفیف]]، تعلیق اجرای مجازات و [[آزادی مشروط]] برخوردار گردد و این امر در راستای تحقق [[عدالت ترمیمی]] نیز می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4879904|صفحه=|نام۱=رجب|نام خانوادگی۱=گلدوست جویباری|چاپ=2}}</ref> از آنجایی که مطابق با [[ماده ۲۵۱ قانون آیین دادرسی کیفری]] با شروع به اجرای مجازات حبس، قرار تأمین صادره [[لغو قرار تامین کیفری|لغو]] می‌گردد، برای تضمین بازگشت او از مرخصی، سپردن تأمین مناسب از جانب او لازم است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4737804|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات تفسیری دکترین ماده 520 قانون آیین دادرسی کیفری == | |||
== نکات | |||
مطابق تبصره ۱ این ماده، در صورتی که زندانی نتواند تأمین مناسب ارائه دهد، می‌تواند تحت نظر مأموران، یک روز در ماه به مدت ۱۰ ساعت از مرخصی برخوردار گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4879880|صفحه=|نام۱=رجب|نام خانوادگی۱=گلدوست جویباری|چاپ=2}}</ref> بر اساس تبصره ۲ این ماده، متهمین بازداشت شده نیز می‌توانند با نظر مرجع صادر کننده قرار از حق مرخصی که در تبصره ۱ همین ماده ذکر شده، برخوردار گردند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4879896|صفحه=|نام۱=رجب|نام خانوادگی۱=گلدوست جویباری|چاپ=2}}</ref> | مطابق تبصره ۱ این ماده، در صورتی که زندانی نتواند تأمین مناسب ارائه دهد، می‌تواند تحت نظر مأموران، یک روز در ماه به مدت ۱۰ ساعت از مرخصی برخوردار گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4879880|صفحه=|نام۱=رجب|نام خانوادگی۱=گلدوست جویباری|چاپ=2}}</ref> بر اساس تبصره ۲ این ماده، متهمین بازداشت شده نیز می‌توانند با نظر مرجع صادر کننده قرار از حق مرخصی که در تبصره ۱ همین ماده ذکر شده، برخوردار گردند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4879896|صفحه=|نام۱=رجب|نام خانوادگی۱=گلدوست جویباری|چاپ=2}}</ref> | ||
همچنین مدت زمانی که زندانی در مرخصی به سر می‌برد یا تحت مراقبت مأمورین در بیمارستان می‌باشد جزئی از مدت محکومیت قبلی وی به‌شمار می‌آید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مجازات‌ها و اقدامات تأمینی)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2337156|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | همچنین مدت زمانی که زندانی در مرخصی به سر می‌برد یا تحت مراقبت مأمورین در بیمارستان می‌باشد جزئی از مدت محکومیت قبلی وی به‌شمار می‌آید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مجازات‌ها و اقدامات تأمینی)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2337156|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 520 قانون آیین دادرسی کیفری == | |||
== | {{هوش مصنوعی (ماده)}} | ||
# محکومان با رعایت ضوابط و مشارکت در برنامه‌های اصلاحی می‌توانند ماهانه تا سه روز مرخصی بگیرند. | |||
# در صورت بیماری حاد یا فوت بستگان درجه یک، زندانی می‌تواند تا پنج روز مرخصی بگیرد. | |||
# آیین‌نامه‌ای برای تعیین مقررات و امتیازات برنامه‌های اصلاحی باید ظرف سه ماه از تصویب قانون تهیه شود. | |||
# اگر محکوم نتواند تأمین لازم را فراهم کند، می‌تواند یک روز در ماه به مدت ده ساعت با مراقبت مأموران مرخصی بگیرد. | |||
# اعزام متهمان بازداشت‌شده به مرخصی تنها به مدت و به شرح مقرر در تبصره اول مجاز است. | |||
# در صورت داشتن شاکی خصوصی و تأیید دادستان یا قاضی، زندانی می‌تواند یک نوبت مرخصی دیگر تا هفت روز بگیرد. | |||
# اگر زندانی بخشی از خسارت شاکی را بپردازد یا رضایت او را بگیرد، مرخصی یک بار دیگر تا هفت روز تمدید می‌شود. | |||
# محکومان غیرمجاز به تعلیق مجازات می‌توانند پس از تحمل یک سوم مجازات، هر چهار ماه تا پنج روز مرخصی بگیرند. | |||
# رئیس قوه قضائیه می‌تواند دو بار در سال به مناسبت‌های ملی و مذهبی مرخصی اضافی اعطا کند. | |||
# مقررات این ماده در مورد زندانیانی که باید به‌طور دائم در زندان باشند، اعمال نمی‌شود. | |||
== رویه های قضایی == | |||
* [[نظریه شماره 7/97/2287 مورخ 1397/08/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/97/2287 مورخ 1397/04/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/96/563 مورخ 1396/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/96/2905 مورخ 1396/11/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/96/2524 مورخ 1396/10/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/96/1582 مورخ 1396/07/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/96/1454 مورخ 1396/06/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/96/1323 مورخ 1396/02/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/95/2598 مورخ 1395/07/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1401/880 مورخ 1401/08/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1401/195 مورخ 1401/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1400/172 مورخ 1400/08/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1400/1616 مورخ 1400/12/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 563/96/7 مورخ 1396/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 467-95-7 مورخ 1395/03/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 2598/95/7 مورخ 1395/10/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 1769/96/7 مورخ 1396/08/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 1582/96/7 مورخ 1396/07/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* [[نظریه شماره 1454/96/7 مورخ 1396/06/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
* مطابق [[رای وحدت رویه|رأی وحدت رویه]] شماره ۶۸۰ مورخ ۸۴/۵/۲۵، [[ضبط وثیقه]] ایداعی توسط زندانی در صورت عدم مراجعه او به زندان تأیید شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4737804|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | * مطابق [[رای وحدت رویه|رأی وحدت رویه]] شماره ۶۸۰ مورخ ۸۴/۵/۲۵، [[ضبط وثیقه]] ایداعی توسط زندانی در صورت عدم مراجعه او به زندان تأیید شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4737804|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | ||
* [[نظریه شماره 7/1402/249 مورخ 1402/04/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعمال مقررات تعلیق مجازات در رابطه با ماده ۴۵ قانون مبارزه با مواد مخدر]] | * [[نظریه شماره 7/1402/249 مورخ 1402/04/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعمال مقررات تعلیق مجازات در رابطه با ماده ۴۵ قانون مبارزه با مواد مخدر]] | ||
* [[نظریه شماره 7/1402/279 مورخ 1402/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره محاسبه تحمل مجازات جهت اعمال نهادهای ارفاقی و نحوه شمول عفو در این رابطه]] | * [[نظریه شماره 7/1402/279 مورخ 1402/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره محاسبه تحمل مجازات جهت اعمال نهادهای ارفاقی و نحوه شمول عفو در این رابطه]] | ||
* [[نظریه شماره 7/99/1491 مورخ 1399/11/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعطای مرخصی به زندانیان و شرایط و مدت آن]] | * [[نظریه شماره 7/99/1491 مورخ 1399/11/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعطای مرخصی به زندانیان و شرایط و مدت آن]] | ||
* [[نظریه شماره 7/99/474 مورخ 1399/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعلیق اجرای مجازات]] | * [[نظریه شماره 7/99/474 مورخ 1399/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعلیق اجرای مجازات]] | ||
* [[نظریه شماره 7/99/896 مورخ 1399/07/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان اعطای مرخصی به محکومین غیر قطعی]] | * [[نظریه شماره 7/99/896 مورخ 1399/07/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان اعطای مرخصی به محکومین غیر قطعی]] | ||
* [[نظریه شماره 1349/96/7 مورخ 1396/06/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]] | |||
== انتقادات == | == انتقادات == | ||
بازداشت موقت، سازوکاری برای دسترسی به متهم است از همین رو مدت آن کوتاه می‌باشد ([[ماده ۲۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری]]) تا تحقیقاتی که حضور متهم می‌توانست مانع آن شود، انجام گردد، با این توضیح امکان برخورداری متهمین بازداشت شده از مرخصی که در تبصره ۲ این ماده به آن اشاره شده‌است معنای چندانی ندارد، از طرفی نیز منعی برای [[تخفیف تامین|تخفیف قرار تأمین]] متهم برای امکان برخورداری از مرخصی او در فرضی که شرایط اعطای مرخصی به وی وجود ندارد، ذکر نشده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4748340|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | بازداشت موقت، سازوکاری برای دسترسی به متهم است از همین رو مدت آن کوتاه می‌باشد ([[ماده ۲۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری]]) تا تحقیقاتی که حضور متهم می‌توانست مانع آن شود، انجام گردد، با این توضیح امکان برخورداری متهمین بازداشت شده از مرخصی که در تبصره ۲ این ماده به آن اشاره شده‌است معنای چندانی ندارد، از طرفی نیز منعی برای [[تخفیف تامین|تخفیف قرار تأمین]] متهم برای امکان برخورداری از مرخصی او در فرضی که شرایط اعطای مرخصی به وی وجود ندارد، ذکر نشده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4748340|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}}{{مواد قانون آیین دادرسی کیفری}} | {{پانویس}}{{مواد قانون آیین دادرسی کیفری}} | ||
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی کیفری]] | [[رده:مواد قانون آیین دادرسی کیفری]] | ||
[[رده:اجرای احکام کیفری و اقدامات تامینی و تربیتی]] | [[رده:اجرای احکام کیفری و اقدامات تامینی و تربیتی]] | ||
[[رده:اجرای مجازات حبس]] | [[رده:اجرای مجازات حبس]] | ||
{{DEFAULTSORT:ماده 2600}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۰۶
ماده ۵۲۰ قانون آیین دادرسی کیفری: محکومان می‌توانند در صورت رعایت ضوابط و مقررات زندان و مشارکت در برنامه‌های اصلاحی و تربیتی و کسب امتیازات لازم پس از سپردن تأمین مناسب، ماهانه حداکثر سه روز از مرخصی برخوردار شوند. در موارد بیماری حاد یا فوت بستگان نسبی و سببی درجه یک از طبقه اول یا همسر یا ازدواج فرزندان، زندانی می‌تواند به تشخیص دادستان حداکثر تا پنج روز از مرخصی استفاده نماید. تعیین مقررات موضوع این ماده و امتیاز هر یک از برنامه‌های اصلاحی و تربیتی، چگونگی انطباق وضعیت زندانیان با شرایط تعیین شده و نحوه اعطای مرخصی به آنان به موجب آیین نامه ای خواهد بود که ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور تهیه و به تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد.
تبصره ۱ - در موارد شمول قسمت دوم این ماده، در صورت عجز از فراهم نمودن تأمین، اعزام محکوم تحت مراقبت مأموران، یک روز در ماه و به مدت ده ساعت بلامانع است.
تبصره ۲ - اعزام متهمان بازداشت شده به مرخصی تنها به مدت و به شرح مقرر در تبصره فوق و با نظر مرجع صدور قرار جایز است.
تبصره ۳ - در مواردی که زندانی دارای شاکی خصوصی است و بنا به تشخیص دادستان یا قاضی اجرای احکام ، اعطای مرخصی می‌تواند در جلب رضایت شاکی مؤثر باشد، زندانی می‌تواند علاوه بر مرخصی مذکور در این ماده پس از سپردن تأمین مناسب، در طول مدت حبس یک نوبت دیگر و حداکثر به مدت هفت روز از مرخصی استفاده نماید. در صورتی که محکوم بتواند بخشی از خسارت شاکی را پرداخت یا رضایت او را جلب کند، این مرخصی فقط برای یک بار دیگر به مدت هفت روز تمدید می‌شود.
تبصره ۴ - محکومانی که به موجب قانون مشمول مقررات تعلیق اجرای مجازات نمی‌شوند، پس از تحمل یک سوم از میزان مجازات با رعایت شرایط مندرج در صدر ماده و به تشخیص دادستان می‌توانند در هر چهار ماه حداکثر پنج روز از مرخصی برخوردار شوند.
تبصره ۵ - رئیس قوه قضائیه می‌تواند به مناسبت‌های ملی و مذهبی علاوه بر سقف تعیین شده در این قانون، حداکثر دو بار در سال به زندانیان واجد شرایط، مرخصی اعطاء کند.
تبصره ۶ - مواردی که شخص باید به موجب مقررات شرعی به‌طور دائم در زندان باشد از شمول مقررات این ماده و تبصره‌های آن خارج است.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
منظور از شرایط در این ماده، شرایطی است که در دستورالعمل اعطای عفو از طرف رئیس قوه قضاییه، تعیین و ابلاغ می‌گردد.[۱]
فلسفه و مبانی نظری
برای جبران خسارت شاکی خصوصی و جلب رضایت او، قانونگذار اعطای مرخصی به زندانی را پیش‌بینی نموده‌است تا از این طریق متهم بتواند سریع‌تر از امتیازاتی چون تخفیف، تعلیق اجرای مجازات و آزادی مشروط برخوردار گردد و این امر در راستای تحقق عدالت ترمیمی نیز می‌باشد.[۲] از آنجایی که مطابق با ماده ۲۵۱ قانون آیین دادرسی کیفری با شروع به اجرای مجازات حبس، قرار تأمین صادره لغو می‌گردد، برای تضمین بازگشت او از مرخصی، سپردن تأمین مناسب از جانب او لازم است.[۳]
نکات تفسیری دکترین ماده 520 قانون آیین دادرسی کیفری
مطابق تبصره ۱ این ماده، در صورتی که زندانی نتواند تأمین مناسب ارائه دهد، می‌تواند تحت نظر مأموران، یک روز در ماه به مدت ۱۰ ساعت از مرخصی برخوردار گردد.[۴] بر اساس تبصره ۲ این ماده، متهمین بازداشت شده نیز می‌توانند با نظر مرجع صادر کننده قرار از حق مرخصی که در تبصره ۱ همین ماده ذکر شده، برخوردار گردند.[۵]
همچنین مدت زمانی که زندانی در مرخصی به سر می‌برد یا تحت مراقبت مأمورین در بیمارستان می‌باشد جزئی از مدت محکومیت قبلی وی به‌شمار می‌آید.[۶]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 520 قانون آیین دادرسی کیفری
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- محکومان با رعایت ضوابط و مشارکت در برنامه‌های اصلاحی می‌توانند ماهانه تا سه روز مرخصی بگیرند.
- در صورت بیماری حاد یا فوت بستگان درجه یک، زندانی می‌تواند تا پنج روز مرخصی بگیرد.
- آیین‌نامه‌ای برای تعیین مقررات و امتیازات برنامه‌های اصلاحی باید ظرف سه ماه از تصویب قانون تهیه شود.
- اگر محکوم نتواند تأمین لازم را فراهم کند، می‌تواند یک روز در ماه به مدت ده ساعت با مراقبت مأموران مرخصی بگیرد.
- اعزام متهمان بازداشت‌شده به مرخصی تنها به مدت و به شرح مقرر در تبصره اول مجاز است.
- در صورت داشتن شاکی خصوصی و تأیید دادستان یا قاضی، زندانی می‌تواند یک نوبت مرخصی دیگر تا هفت روز بگیرد.
- اگر زندانی بخشی از خسارت شاکی را بپردازد یا رضایت او را بگیرد، مرخصی یک بار دیگر تا هفت روز تمدید می‌شود.
- محکومان غیرمجاز به تعلیق مجازات می‌توانند پس از تحمل یک سوم مجازات، هر چهار ماه تا پنج روز مرخصی بگیرند.
- رئیس قوه قضائیه می‌تواند دو بار در سال به مناسبت‌های ملی و مذهبی مرخصی اضافی اعطا کند.
- مقررات این ماده در مورد زندانیانی که باید به‌طور دائم در زندان باشند، اعمال نمی‌شود.
رویه های قضایی
- نظریه شماره 7/97/2287 مورخ 1397/08/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/97/2287 مورخ 1397/04/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/96/563 مورخ 1396/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/96/2905 مورخ 1396/11/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/96/2524 مورخ 1396/10/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/96/1582 مورخ 1396/07/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/96/1454 مورخ 1396/06/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/96/1323 مورخ 1396/02/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/95/2598 مورخ 1395/07/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/1401/880 مورخ 1401/08/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/1401/195 مورخ 1401/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/1400/172 مورخ 1400/08/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/1400/1616 مورخ 1400/12/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 563/96/7 مورخ 1396/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 467-95-7 مورخ 1395/03/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 2598/95/7 مورخ 1395/10/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1769/96/7 مورخ 1396/08/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1582/96/7 مورخ 1396/07/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1454/96/7 مورخ 1396/06/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- مطابق رأی وحدت رویه شماره ۶۸۰ مورخ ۸۴/۵/۲۵، ضبط وثیقه ایداعی توسط زندانی در صورت عدم مراجعه او به زندان تأیید شده‌است.[۷]
- نظریه شماره 7/1402/249 مورخ 1402/04/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعمال مقررات تعلیق مجازات در رابطه با ماده ۴۵ قانون مبارزه با مواد مخدر
- نظریه شماره 7/1402/279 مورخ 1402/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره محاسبه تحمل مجازات جهت اعمال نهادهای ارفاقی و نحوه شمول عفو در این رابطه
- نظریه شماره 7/99/1491 مورخ 1399/11/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعطای مرخصی به زندانیان و شرایط و مدت آن
- نظریه شماره 7/99/474 مورخ 1399/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعلیق اجرای مجازات
- نظریه شماره 7/99/896 مورخ 1399/07/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان اعطای مرخصی به محکومین غیر قطعی
- نظریه شماره 1349/96/7 مورخ 1396/06/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
انتقادات
بازداشت موقت، سازوکاری برای دسترسی به متهم است از همین رو مدت آن کوتاه می‌باشد (ماده ۲۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری) تا تحقیقاتی که حضور متهم می‌توانست مانع آن شود، انجام گردد، با این توضیح امکان برخورداری متهمین بازداشت شده از مرخصی که در تبصره ۲ این ماده به آن اشاره شده‌است معنای چندانی ندارد، از طرفی نیز منعی برای تخفیف قرار تأمین متهم برای امکان برخورداری از مرخصی او در فرضی که شرایط اعطای مرخصی به وی وجود ندارد، ذکر نشده‌است.[۸]
منابع
- ↑ رجب گلدوست جویباری. آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392. چاپ 2. جنگل، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4879964
- ↑ رجب گلدوست جویباری. آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392. چاپ 2. جنگل، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4879904
- ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4737804
- ↑ رجب گلدوست جویباری. آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392. چاپ 2. جنگل، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4879880
- ↑ رجب گلدوست جویباری. آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د. ک جدید مصوب 1392. چاپ 2. جنگل، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4879896
- ↑ عباس زراعت. حقوق جزای عمومی (جلد دوم) (مجازات‌ها و اقدامات تأمینی). چاپ 1. ققنوس، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2337156
- ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4737804
- ↑ علی خالقی. نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4748340